اسپانیا در راه حذف گاو بازی
اظهارات تازه وزیر محیط زیست اسپانیا، آغاز مرحله تازهای از ایجاد تحول در مسابقات سنتی "گاوبازی" در این کشور جنوب غربی اروپا به شمار میرود که شهرتی جهانی دارد.
خانم "کریستینا ناربونا" وزیر محیط زیست اسپانیا هفته جاری اعلام کرد که طرحی را در دستور کار قرار داده است که بر اساس آن، "ماتادورها" حق کشتن گاو را در میدان گاوبازی نخواهند داشت.
او گفت که برای یک "کشور متمدن" شایسته نیست که حیوانات، اینچنین در برابر انظار عمومی، مورد شکنجه و "سلاخی" قرار بگیرند.
خانم ناربونا در این زمینه به اجرای طرحی مشابه برای کاهش خشونت مسابقات در پرتغال اشاره کرد و شیوه کنونی اجرای مسابقه گاوبازی را در کشورش مورد انتقاد قرار داد.
"گاوبازی" ورزش سنتی معروف اسپانیا که حتی نماد پرچمهای غیر رسمی آن - در برابر علایم ویژه سلطنتی در پرچم رسمی - به شمار میرود و مجسمهها و تابلوی گاوهای مسابقه را نه فقط در شهرها بلکه در تمامی طول جادههای این کشور میتوان یافت، از قدمتی دیرینه برخوردار است و گاوبازان مشهور در اسپانیا، قهرمانان ملی آن به شمار میروند.
این مسابقات که معمولا فصل بهار برگزار میشود، در میدانی ویژه به نام "میدان گاوبازی" که یک نوع ورزشگاه سنتی و مدور است، با حضور چندین هزار نفر از تماشاگران مشتاق انجام میگیرد.
در این مسابقات، گاوهای نر تنومندی که برای این کار پرورش یافتهاند، طی مراسمی ویژه به محل مسابقه انتقال یافته و به نوبت وارد میدان میشوند.
از آنجا که در آغاز مسابقه، گاو پر انرژی است، چندنفر گاوباز که لباس سنتی ویژهای به تن دارند، با پارچههای قرمز رنگ، او را تحریک به حمله و دویدن میکنند و اندکی بعد، اسبسواری مسلح به نیزه وارد میدان میشود.
گاو میدان مسابقه معمولا به محض دیدن اسب سوار بسوی او حمله میکند اما نه تنها فرد سواره، بلکه اسب چشم بسته او نیز از پوششی مناسب در برابر شاخهای قوی گاو مهاجم برخوردار است.
درست، در همان لحظه که گاو شاخهایش را به زین بلند و پهن حصیری اسب فرو میکند، فرد سوارهنظام، نیزه بلند خود را میان شانههای گاو با قدرت تمام فرو میبرد تا با این کار، نخستین زخم کاری بر پیکر او وارد شود.
این کار باعث میشود خون گاو به تدریج خارج شده و انرژی او در طول مسابقه به تحلیل رود.
پس از آن، گاوبازان با پارچههای قرمز به تحریک گاو عصبانی میپردازند تا آنکه سرانجام پس از حدود نیم ساعت، توانی برای او باقی نمیماند. در این لحظه است که گاوباز اصلی که در این مدت، چند خنجر بر محل زخم حیوان وارد کرده، شمشیرش را به تمامی از میان شانههای حیوان عبور میدهد تا با اصابت به قلبش، گاو از پای درآید.
در چنین شرایطی، گاو نگونبخت بر زمین میافتد و تماشاگران در میان هلهله و شادی، کلاههای خود را به آسمان پرتاب میکنند و گاوباز دور پیروزی و افتخار در میدان میزند.
لحظاتی بعد، گاو به قتل میرسد و بر اساس تصمیم هیات داوران، گوش، دم و اعضای دیگر حیوان که هر یک دارای امتیازی ویژه است، به میزان امتیازات گاوباز، به او داده میشود.
در حالی که وزیر محیط زیست اسپانیا، تاکنون جزییات طرح خود را فاش نکرده، اما اعلام کلی این تصمیم، واکنش گسترده افراد، احزاب و گروههای مختلف را در این کشور بر انگیخته است.
مدافعان حقوق حیوانات، از این طرح استقبال کردهاند اما رهبران احزاب سیاسی و مسئولان بخش اقتصاد و گردشگری اسپانیا، به شدت طرح خانم ناربونا را مورد حمله قرار دادهاند به گونهای که در یک عقب نشینی آشکار، بلافاصله او ناچار شد اعلام کند آنچه گفته است در حد یک "ایده و طرح شخصی" است و هیچگونه صحبتی درباره آن در هیات دولت نشده است.
"آلفردو پرز روبالکابا" وزیر کشور اسپانیا که مسابقات گاوبازی زیر نظر وزارتخانه تحت امرش برگزار میشود، هم اعلام کرده است ممنوعیت قتل گاوها در میدان گاوبازی در تقویم کاری دولت قرار ندارد.
"گاسپار یاماسارس" رهبر حزب "چپ متحد" که حزب سبز با آن ائتلاف دارد و ائتلاف یادشده از احزاب متحد با دولت مرکزی سوسیالیست اسپانیا به شمار میرود هم با انتقاد شدید از اظهارات خانم ناربونا، آن را غیرقابل پذیرش خواند و گفت:"مسابقات گاوبازی بخشی از فرهنگ اسپانیا است و آنچه وزیر محیط زیست گفته، بسیار فراتر از مسائلی مانند ترسیم مقرراتی برای حمایت از حیوانات است."
"ماریانو راخوی" رهبر حزب "مردمی"، بزرگترین حزب مخالف دولت نیز این طرح را یک "شوخی و بداههگویی" توصیف کرده و از وزیر محیط زیست و دولت خواسته است به جای اندیشیدن به اینگونه طرحها، به مسائل مهمتری مانند "مشکل کمبود آب" در اسپانیا بیندیشند."خوسه بلانکو" دبیر سازماندهی حزب حاکم سوسیالیست هم این موضوع که اظهارات خانم ناربونا مورد حمایت حزبش قرار دارد را رد کرده و گفته است که این یک ایده شخصی است و او در این زمینه با حزب سوسیالیست همفکری نکرده است.
"ادواردو مارتین" رییس انجمن مسابقات گاوبازی هم سخنان وزیر محیط زیست را "بیپایه و اساس" خوانده و اطمینان داده است دولت هیچ طرحی در این زمینه ندارد.
با این وجود، هواداران حقوق حیوانات، سخنان خانم ناربونا را به معنای فتح بابی برای بحث درباره مسابقات سنتی گاوبازی میدانند و امیدوارند این بحث در آینده به ایجاد تغییراتی در نحوه برگزاری مسابقات منجر شود.
آنان در این زمینه به طرح ممنوعیت برگزاری مسابقات گاوبازی در شهر بارسلونا - دومین شهر مهم اسپانیا- از سال ۲۰۰۸میلادی استناد میکنند و اعتقاد دارند اظهارنظرها درباره مسابقات مذکور میتواند در دوره دولت بعدی اسپانیا به نتیجهای روشن برسد.
از سوی دیگر، کارشناسان معتقدند نباید انتظار داشت ورزش سنتی گاوبازی به عنوان یکی از مهمترین جاذبههای گردشگری اسپانیا از این کشور رخت بربندد، اگرچه، احتمال انجام پارهای اصلاحات را در آن رد نمیکنند.
کارشناسان درباره دشوار بودن اصلاحات در ورزش گاوبازی به این موضوع اشاره میکنند که حزب "ضد گاوبازی" که برای دفاع از حقوق حیوانات از چند سال پیش در انتخابات مختلف اسپانیا شرکت میکند، تاکنون نتوانسته است حتی یک کرسی را بدست آورد.
از سوی دیگر، اسپانیا با پذیرش سالانه بیش از ۵۵میلیون گردشگر، دومین قطب گردشگری جهان پس از فرانسه است و دولتمردان این کشور به راحتی حاضر نخواهند شد اقداماتی را صورت دهند که به این جاذبه، آسیب وارد سازد.
اما، نکته جالبتر آن است که اگر گاوبازان را از کشتن گاوها در میدان مسابقه معاف کنند، واژه اسپانیایی آن یعنی "ماتادور" بیمعنا خواهد شد، زیرا معنای آن، "کشنده(گاو)" است.
