تونی بلر و تلاش برای تشکیل ائتلافی فراگیر علیه ایران
سخنان تونی بلر صریح ترین و در عین حال تندترین موضع گیری وی در برابر دولت ایران تلقی می شود |
آقای بلر که در بین جمعی از بازرگانان و روزنامه نگاران محلی در دوبی سخن می گفت، تاکید کرد که در سفر پنج روزه خود به خاورمیانه، دریافته است که افراطی ها و خشونت ناشی از آنها بزرگترین چالش قرن ۲۱ است، چالشی که به گفته وی به طور تکان دهنده ای واقعی، روشن و مخاطره آمیز است.
نخست وزیر بریتانیا "عناصری" در دولت ایران را متهم کرد که آشکارا در پی تخریب روند دمکراسی در عراق، ساقط کردن دولت لبنان و خنثی کردن تلاش های بین المللی برای تحقق صلح در فلسطین هستند و در عین حال، ضمن انکار هولوکاست، برای دستیابی به تسلیحات اتمی تلاش می کنند.
سخنان آقای بلر در دبی صریح ترین و در عین حال تندترین موضع گیری وی در برابر دولت ایران تلقی می شود، دولتی که وی سعی کرد حساب مردم ایران و حتی برخی از طیف های حاکم را از آن جدا کند.
"تهدید استراتژیک"
تونی بلر پیش از دیدارش از خاورمیانه نیز ایران را تهدید استراتژیک بزرگی برای خاورمیانه نامیده بود، اما سخنان او در دوبی خالی از هر نوع پرده پوشی دیپلماتیک بود.
اظهارات تونی بلر در دوبی نشان می دهد که احتمالا هدف اصلی او از سفر به خاورمیانه متقاعد کردن رهبران این منطقه برای تشکیل یک ائتلاف جهانی علیه ایران بوده است، ائتلافی که از نگاه آقای بلر نمی تواند بدون گشایشی جدی در روند صلح بین اسراییل و فلسطینی ها صورت عملی به خود گیرد.
احتمالا به همین علت بود که تونی بلر از تصمیم محمود عباس رئیس دولت خودگردان فلسطین برای برگزاری انتخابات زود هنگام پارلمانی و ریاست جمهوری در سرزمین های فلسطینی به شدت دفاع کرد، زیرا به تصور وی، این تصمیم می تواند به آغاز سریع مذاکرات صلح بین محمود عباس و اهود اولمرت نخست وزیر اسراییل منجر شود.
در ماههای گذشته تونی بلر کوشیده است تا مراکز بحرانی در خاورمیانه را به گونه ای به یکدیگر ربط دهد، که حل آنها جز از طریق جلب همکاری یا مهار ایران از یک سو و آغاز مذاکرات صلح بین اسراییل و فلسطینی ها از سوی دیگر، قابل تصور نیست.
خاورمیانه بزرگ
این در واقع، همان طرح خاورمیانه بزرگ دولت جورج بوش رئیس جمهور آمریکاست، طرحی که به گمان برخی از تحلیلگران به دلیل مشکلات فراروی ایالات متحده در عراق، از مرکزیت دستور کار دولت آقای بوش خارج شده است، اما با توجه به تحرک دیپلماتیک تونی بلر، به نظر می رسد که طرح خاورمیانه بزرگ همچنان بزرگترین هدف استراتژیک دولت آمریکا و متحدان نزدیک آن است، هرچند که ظاهرا دولت جورج بوش در این مرحله ترجیح داده است که یکی از متحدان آن برای پیشبرد این طرح زمینه سازی کند.
نخست وزیر بریتانیا "عناصری" در دولت ایران را متهم کرد که آشکارا در پی تخریب روند دمکراسی در عراق، ساقط کردن دولت لبنان و خنثی کردن تلاش های بین المللی برای تحقق صلح در فلسطین هستند و در عین حال، ضمن انکار هولوکاست، برای دستیابی به تسلیحات اتمی تلاش می کنند
|
به نظر می رسد آقای بلر به لحاظ شخصی نیز علاقمند است که در ماههای باقی مانده تا کناره گیری وی از قدرت، نقشی ماندگار در طراحی نظم جدیدی برای خاورمیانه بازی کند. ظاهرا او می پندارد که برای ایفای چنین نقشی از موقعیت بی همتایی در روابط بین المللی برخوردار است.
تونی بلر نزدیک ترین رهبر یک کشور خارجی به آمریکاست و از این رو، حمایت دولت جورج بوش را در پشت خود دارد. افزون بر این، آقای بلر در شمار رهبران برجسته اروپایی است و کشورش جایگاه مهمی در اتحادیه اروپا دارد.
موقعیت استثنایی بلر
اگر به دو مورد فوق، نفوذ سنتی بریتانیا در بین اعراب محافظه کار منطقه خاورمیانه، بویژه کشورهای حوزه خلیج فارس را هم اضافه کنیم، آنگاه موقعیت تقریبا استثنایی تونی بلر برای کمک به پیشبرد یک سیاست در خاورمیانه آشکار می شود.
در این میان، توانایی های فردی تونی بلر نیز قابل کتمان نیست. هر چند که او در سالهای اخیر محبوبیتش را به عنوان یک رهبر موفق در بین بسیاری از مردم کشورش از دست داده است، اما حضور ده ساله او در قدرت به خودی خود نشان دهنده تبحرش در اسفاده از شرایط سخت و دشوار است.
همه این مسائل می تواند برای دولت آقای احمدی نژاد، رئیس جمهور ایران که به صورت هدف اصلی سفر تونی بلر به خاورمیانه در آمده است، هشدارآمیز باشد.
قاعدتا محافل نزدیک به آقای احمدی نژاد خواهند کوشید که از اهمیت سفر آقای بلر به خاورمیانه و یا جدی بودن اظهارات او در دوبی بکاهند، اما آن دسته از مقام های باتجربه ایرانی که با سیاست های پیچیده بریتانیا در منطقه آشنایی دارند، ممکن است از اظهارات او چنین برداشت کنند که خطر شکل گیری یک ائتلاف جهانی با حضور کشورهای منطقه علیه ایران نزدیک است و از همین رو، در صدد رفع این خطر برآیند.
منبع : بی بی سی فارسی