سخنرانی عزت الله سحابی در جمع گروهی از دانشجویان
مهندس عزتالله سحابی از جمله شخصیتهای سیاسی جامعه است که مواضع ایشان همیشه با حساسیت و دقت از سوی محافل مختلف سیاسی دنبال میشود اخیراً جلسهای انتقادی در دفتر مهندس سحابی در مورد برخی از فعالیتها و اظهارنظرهای ایشان با حضور تعدادی از دانشجویان برگزار شد در این جلسه مهندس سحابی در مورد برخی از اقدامات و موضع گیری های خود ، شرایط کنونی کشور و نظرات جریان ملی مذهبی مطالبی را عنوان کردند، سه موضوع محل پرسش و انتقاد تمامی دانشجویان حاضر در جلسه بود که مهندس سحابی نیز بیش از همه به این انتقادات پرداخت آنچه در پی میآید گزارشی از این جلسه است
در ابتدای جلسه یکی از دانشجویان از ایشان در مورد مصاحبه مهندس سحابی با روزنامه شرق در مورد آقای خمینی پرسید پرسش کننده معتقد بود این مصاحبه به کلی با مواضع مهندس در این مورد با گذشته تفاوت دارد لذا از مهندس سحابی پرسید دلایل تغییر موضع شما در این مورد چیست؟ در ادامه مهندس سحابی ضمن تایید صحبت پرسش کننده در مورد تفاوت مطلب منتشر شده با مواضع گذشته ایشان گفت :
خبرنگار روزنامه شرق در این مورد با من تماس گرفت اما من حاضر به انجام مصاحبه نشدم چون معمولاً به دلایل محدودیتهایی که دارند نمیتوانند مواضع را به طور کامل منتشر کنند اما پس از انتشار این ویژهنامه مصاحبهای از من هم در این ویژهنامه منتشر شده بود بعد از پیگیری متوجه شدیم که موسسه حفظ آثار امام از تهیه کنندگان ویژه نامه خواسته بود که با من ودکتر یزدی مصاحبه کند اما بعد از اینکه من مصاحبه نکردم خودشان بخشهایی از مصاحبه دیگری که من مدتها پیش با این موسسه داشتم را به صورت ابلاغ در اختیار این روزنامه گذاشته و آنها هم بدون هماهنگی با من این مصاحبه را منتشر کردهاند اما من در همان مصاحبه با موسسه حفظ آثار امام هم مفصلاً نظراتم را در مورد ایشان گفتهام به این مضمون که امام در مورد رهبری انقلاب بسیار خوب عمل کرد و زمانی که در سال ۱۳۵۵ جنبش مسلحانه و سایر گروههای سیاسی به بنبست رسیده بودند موفق شد که با تودهای کردن مبارزه، انقلاب را به پیروزی برساند اما من در آن مصاحبه نسبت به وی انتقادی هم داشتم از جمله اینکه علیرغم ادعای پیروان ایشان در مورد تداوم راه انبیاء من معتقدم که شیوه ایشان ادامه راه انبیاء نبود زیرا همه انبیاء مناسبات طبقاتی زمان خود را دگرگون کردند و در بسیاری از موارد طبقه سازی کردند ولی هیچ یک از طبقات موجود در جامعه خود را برنگزیدند و بر آن متکی نبودند اما آقای خمینی طبقه روحانیت را بر جامعه حاکم کردند، روحانیت از مدتها قبل از انقلاب در جامعه حضور داشت و کاملاً آغشته به مناسبات اجتماعی قبل از انقلاب بود حتی بسیاری از آنها خود آقای خمینی را هم قبول نداشتند و فقط به دلیل جو جامعه سکوت میکردند اما در باطن موافق انقلاب هم نبودند اما پس از پیروزی انقلاب در زمره طبقه حاکم قرار گرفتند زیرا از طبقه روحانی بودند اما در مصاحبه منتشر شده در شرق این مطالب و بسیاری دیگر از سخنان من به کلی حذف شده بود و فقط قسمتهایی که در مورد تحلیل نحوه پیروزی انقلاب و نقش آقای خمینی در رهبری انقلاب بود منتشر شد.در ادامه یکی دیگر از حاضرین با یاداوری انتخابات ریاست جمهوری و عملکرد نیروهای ملی مذهبی و نهضت آزادی پرسش خود را از مهندس سحابی اینگونه مطرح کرد :
آقای مهندس انتخابات خبرگان در پیش است نیروهای ملی – مذهبی و نهضت آزادی در انتخاباتهای اخیر در ائتلاف با نیروهای اصلاح طلب وارد انتخابات شدند تحلیل شما در مورد انتخابات خبرگان چیست ؟
ما هنوز در جمع نیروهای ملی – مذهبی تصمیمی در این مورد نگرفتهایم تا جایی که من خبر دارم نهضت هم هنوز تصمیمی در این مورد نگرفته است اما نظر شخصی من اینست که که انتخابات خبرگان با سایرانتخاباتها مثل مجلس یا ریاست جمهوری متفاوت است خبرگان به طورمستقیم مرتبط با اصل ولایت فقیه است و ما به لحاظ اعتقادی ولایت فقیه را قبول نداریم البته چون در قانون اساسی آمده است به این اصل در کنار سایر اصول قانون اساسی التزام داریم ، اصل ۱۱۰ و اختیارات رهبری در کنار اصول دیگر قانون اساسی که در مورد حقوق ملت است قرار میگیرد و همانگونه که مردم اختیارات رهبر را میپذیرند رهبر و نظام هم باید حقوق ملت را به رسمیت بشناسنند اما در هرحال انتخابات خبرگان با سایر انتخاباتها متفاوت است و مربوط به اصول دمکراتیک قانون اساسی نیست به این دلیل من موافق شرکت در انتخابات خبرگان نیستم اما موضع جمع بعد از نظرخواهی از دوستان ما در تهران و شهرستانها با نظر اکثریت اعضاء مشخص میشود آخرین پرسش مطرح شده در جلسه در مورد گفتگوی بحث برانگیز مهندس سحابی با آقای بهزاد نبوی بودآقای مهندس مدتی قبل خبری در مورد دیدار شما و آقای بهزاد نبوی منتشر شد این در حالی است که سران مشارکت و مجاهدین انقلاب دیدارهایی هم با موتلفه و جریانهای راست داشتند این دیدار با چه هدفی انجام شد و نتیجه آن چه بود و آیا ارتباطی بین این دیدارها وجود دارد؟
خیر هیچ ارتباطی بین این دیدارها وجود نداشت و ما هم خبر ملاقات دوم خردادیها و موتلفه را در مطبوعات خواندیم دیدار من و آقای نبوی در واقع یک مناظره بود، ما نامهنگاریهایی با آقای آرمین پس از انتخابات ریاست جمهوری داشتیم که حتماً شما این نامهها را خوانده اید ، بعد از این موضوع یکی از اعضاء حزب مشارکت به ما مراجعه کرد و پیشنهاد مناظره با آقای نبوی را در حضور عدهای از جوانان حزب مشارکت مطرح کرد بخشی از دوستان ما با این مناظره موافق بودند و بخشی هم مخالف اما نهایتاً این مناظره در منزل یکی از دوستان برگزار شد در این مناظره مسائل مختلفی مطرح شد و ما هم انتقادات خود به عملکرد سازمان مجاهدین انقلاب را مطرح کردیم که بخشی از آنها مربوط به سالهای آغازین انقلاب بود از جمله اینکه پس از انقلاب و ایجاد بحران در کردستان یک هیئت ویژه با اختیارات از طرف دولت و شورای انقلاب به کردستان اعزام شد که بنده و آقای صباغیان و مرحوم فروهر و یک نماینده از طرف ارتش به نمایندگی از طرف مرحوم دکترچمران اعضای آن بودیم عملکرد این هیئت در کردستان بسیار موفقیت آمیز بود و سبب تقویت گرایش به مرکز و همینطور جدا شدن مردم از گروههایی مثل کوموله و حزب رژگاری بود حتی کار هیئت تا آنجا پیش رفت که حزب دموکرات بیانیه داد و از مبارزه مسلحانه دست کشید این فعالیتها تا اسفند ۵۸ ادامه داشت تا اینکه ما شنیدیم عدهای از کردهایی که در تهران بودند و قبلاً در کردستان با سایر گروههای کرد درگیریهای پیدا کرده بودند و به تهران گریخته بودند و آن موقع در محل مجلس شورای سابق روبروی دانشکده افسری اقامت داشتند با مراجعه به بخشی از رهبران انقلاب و بویژه شهید دکتر بهشتی تقاضا میکنند که دولت به آنها اسلحه بدهد تا آنها به جنگ با کردها بروند