دانشمند هسته‌ای حامی اسرائیل چگونه کشته شد؟ تل‌آویو به دنبال ردپای تهران در قتل مشکوک ماساچوست

یورونیوز: مقام‌های اسرائیلی در حال بررسی احتمال نقش داشتن ایران در ماجرای قتل یک دانشمند هسته‌ای هستند که دوشنبه ۱۵ دسامبر در خانه‌اش در ایالت ماساچوست آمریکا به ضرب گلوله کشته شد.

نشریات اسرائیلی گزارش داده‌اند که در روزهای اخیر اطلاعاتی در اختیار نهادهای اطلاعاتی اسرائیل قرار گرفته که از وجود ارتباط میان قتل نونو لوریرو، دانشمند ارشد هسته‌ای در موسسه فناوری ماساچوست (MIT) و ایران خبر می‌دهد.

این استاد دانشگاه شامگاه دوشنبه در خانه‌اش در شهر بروکلاین ایالت ماساچوست با شلیک گلوله کشته شد.

با این حال، این ارزیابی هنوز تأیید نشده و در حال حاضر از سوی نهادهای رسمی تحقیقاتی در ایالات متحده نیز پشتیبانی نمی‌شود.

پروفسور لورِیرو، دانشمندی ۴۷ ساله و زاده پرتغال بود که در سطح جهانی به‌عنوان یکی از چهره‌های برجسته در حوزه فیزیک پلاسما و همجوشی هسته‌ای شناخته می‌شد. او پیش‌تر در مواضعی علنی از اسرائیل حمایت کرده بود.

پس از آنکه او به‌شدت مجروح در خانه‌اش پیدا شد، به بیمارستانی در نزدیکی محل سکونتش منتقل شد، اما ساعاتی بعد در وضعیت بحرانی جان خود را از دست داد. پلیس بروکلاین و دفتر دادستانی ایالت ماساچوست تحقیقات رسمی درباره این قتل را آغاز کرده‌اند، اما تاکنون هیچ مظنونی بازداشت نشده و انگیزه این قتل نیز اعلام نشده است.
بررسی اسرائیل در سایه حساسیت فعالیت‌های علمی
تحقیقات اسرائیل درباره این پرونده در شرایطی انجام می‌شود که زمینه فعالیت علمی لورِیرو از حساسیت بالایی برخوردار بوده است. او از چهره‌های شناخته‌شده در پژوهش‌های مرتبط با انرژی و فیزیک هسته‌ای به‌شمار می‌رفت و در مراکز تحقیقاتی مهمی که در توسعه فناوری‌های آینده نقش دارند، مسئولیت‌های کلیدی داشت.

با این حال، منابع آگاه تأکید کرده‌اند که در این مرحله هیچ نتیجه قطعی یا مدرکی وجود ندارد که قتل او را به یک دولت یا عملیات اطلاعاتی مرتبط کند.

رسانه‌های نزدیک به سپاه پاسداران در ایران خبر کشته شدن او را با عناوینی چون «قتل دانشمند صهیونیست» و یا «کشته شدن دانشمند هسته‌ای حامی اسرائیل» پوشش داده‌اند.
موضع محتاطانه مقام‌های آمریکایی
در ایالات متحده، مقام‌های مسئول رویکردی محتاطانه در پیش گرفته‌اند. بر اساس بیانیه‌های رسمی، همه مسیرهای احتمالی تحقیق، چه جنایی و چه موارد دیگر، در حال بررسی است و شواهد از محل تیراندازی و اطراف آن جمع‌آوری می‌شود.

تاکنون نشانه‌ای از ورود غیرمجاز یا شکستن در گزارش نشده و مقام‌های تحقیقاتی از اظهار نظر درباره گمانه‌زنی‌ها پیرامون انگیزه‌های سیاسی، ایدئولوژیک یا امنیتی خودداری کرده‌اند.
واکنش جامعه علمی
مرگ پروفسور لورِیرو جامعه دانشگاهی و علمی جهان را شوکه کرده است. مدیریت مؤسسه MIT با انتشار بیانیه‌ای ضمن تسلیت، از او به‌عنوان پژوهشگری درخشان و استادی متعهد یاد کرد و بر نقش برجسته او در پیشبرد دانش علمی تأکید کرد.

همکاران و دانشجویانش نیز او را فردی توصیف کرده‌اند که در خط مقدم پژوهش‌های جهانی قرار داشت و برای توسعه راهکارهای پیشرفته در حوزه انرژی تلاش می‌کرد.

همزمان با پیشرفت تحقیقات رسمی، در شبکه‌های اجتماعی و برخی رسانه‌ها گمانه‌زنی‌هایی درباره پیشینه این قتل مطرح شده است؛ از جمله ادعاهایی درباره انگیزه‌های سیاسی یا وابستگی‌های ملی.

با این حال، مقام‌های امنیتی و قضایی در ایالات متحده و اسرائیل تأکید کرده‌اند که در حال حاضر هیچ یافته‌ای وجود ندارد که این ادعاها را تأیید کند.
اسرائیل احتمال ارتباط تهران با قتل دانشمند هسته‌ای یهودی در آمریکا را بررسی می‌کندایران اینترنشنال: روزنامه اسرائیلی معاریو گزارش داد که مقام‌های این کشور در حال بررسی اطلاعاتی درباره ارتباط احتمالی جمهوری اسلامی با کشتن نونو لوریرو، دانشمند ارشد هسته‌ای موسسه فناوری دانشگاه ماساچوست، هستند.

روزنامه معاریو چهارشنبه ۲۶ آذر تاکید کرد که این ارزیابی هنوز تایید نشده و با یافته‌های رسمی نهادهای تحقیقاتی ایالات متحده همخوانی ندارد.

پلیس بروکلاین و دادستانی ایالت ماساچوست تحقیقات درباره این قتل را آغاز کرده‌اند، اما تاکنون فردی بازداشت نشده و انگیزه این اقدام نیز مشخص نیست.

لوریرو، که یک پژوهشگر ۴۷ ساله پرتغالی‌تبار و مشهور جهانی در زمینه پلاسما و همجوشی هسته‌ای بود، شامگاه دوشنبه ۲۴ آذر به وقت محلی در خانه‌اش در شهر بروکلاین ایالت ماساچوست هدف گلوله قرار گرفت و سه‌شنبه در بیمارستان جان باخت.

مقام‌های آمریکایی اعلام کرده‌اند همه فرضیه‌ها، از جمله انگیزه‌های جنایی و سایر احتمالات، در حال بررسی است.

تاکنون نشانه‌ای از ورود اجباری به محل حادثه گزارش نشده و مقام‌های تحقیق از اظهارنظر درباره انگیزه‌های سیاسی یا امنیتی خودداری کرده‌اند.

به گفته دفتر دادستانی ایالت ماساچوست، تا عصر سه‌شنبه هیچ مظنونی شناسایی یا بازداشت نشده است.
نونو لوریروبا وجود این، احتمال دخالت جمهوری اسلامی در این قتل به‌عنوان اقدامی تلافی‌جویانه در واکنش به ترور دست‌اندرکاران برنامه هسته‌‌ای ایران مورد توجه کاربران شبکه‌های اجتماعی قرار گرفته است.

خبرگزاری تسنیم، رسانه وابسته به سپاه پاسداران، در گزارشی قربانی این قتل را «دانشمند صهیونیستی» معرفی کرد و پایگاه خبری فرارو نیز از عبارت «ترور دانشمند هسته‌ای» استفاده کرده است.
یهودستیزی در آمریکا
در پی این رویداد، دانشگاه ام‌آی‌تی با انتشار بیانیه‌ای از لوریرو به عنوان «پژوهشگری برجسته و استادی متعهد» یاد کرد و جامعه علمی بین‌المللی مرگ او را شوک‌آور توصیف کرده است.

لوریرو که به‌دلیل حوزه کاری حساس خود، در میان چهره‌های برجسته علمی جهان شناخته می‌شد، پیش‌تر در حمایت از اسرائیل موضع گیری کرده بود.

هم‌زمان سازمان‌های یهودی در آمریکا از امکان وجود انگیزه‌های یهودی‌ستیزانه و ضد اسرائیلی در این پرونده سخن گفتند.

قتل لوریرو یک روز پس از تیراندازی مرگبار ۲۳ آذر در ساحل بوندای سیدنی اتفاق افتاد؛ حمله‌ای که هم‌زمان با برگزاری مراسم جشن یهودی حنوکا باعث کشته شدن ۱۵ نفر و زخمی شدن ۱۱ نفر، از جمله دو افسر پلیس شد.

مقام‌های استرالیایی این رویداد را یک «وضعیت امنیتی فعال» توصیف کردند و از شهروندان خواستند از اطلاعیه‌های پلیس پیروی کنند.

اسحاق هرتزوگ، رییس‌جمهوری اسرائیل، در واکنش به این حمله گفت یهودیانی که برای برگزاری آیین حنوکا در ساحل بوندای حضور داشتند، هدف «حمله‌ای بسیار بی‌رحمانه» قرار گرفتند.

این حادثه در شرایطی رخ داد که دولت استرالیا پیش‌تر حکومت ایران را به نقش داشتن در حملات یهودستیزانه متهم و سفیر جمهوری اسلامی را اخراج کرده بود.