ماجرای تجمع دانشجویان ایرانی در برابر سفارت ایتالیا در تهران چیست؟

بی بی سی: یک هفته پس از صدور حکم تاریخی دادگاهی در تورین ایتالیا که وزارت خارجه و سفارت این کشور در تهران را ملزم به  تعیین وقت و بررسی درخواست‌های ویزای دانشجویان ایرانی کرد، گزارش‌های دریافتی بی‌بی‌سی فارسی حاکی از آن است که مشکلات هنوز پابرجاست و دانشجویان معترض دیروز، پنجشنبه ۲۲ آبان (۱۳ نوامبر)، بار دیگر مقابل سفارت ایتالیا در تهران تجمع کردند.
 
یکی از دانشجویان می‌گوید: «به رغم حکم دادگاه تورین برای الزام سفارت به دادن وقت برای ویزا، تا این لحظه سفارت و کنسولگری ایتالیا این حکم را انکار می‌کند.»
 

یک هفته پس از صدور حکم تاریخی دادگاهی در تورین ایتالیا که وزارت خارجه و سفارت این کشور در تهران را ملزم به تعیین وقت و بررسی درخواست‌های ویزای دانشجویان ایرانی کرد، گزارش‌های دریافتی بی‌بی‌سی فارسی حاکی از آن است که مشکلات هنوز پابرجاست و دانشجویان معترض دیروز، پنجشنبه ۲۲ آبان… pic.twitter.com/dfPqWkYJKz

— BBC NEWS فارسی (@bbcpersian) November 14, 2025

 دادگاهی در تورین در ۷ نوامبر، ۱۶ آبان و پس از شکایت یک دانشجوی ایران و انجمن مطالعات حقوقی مهاجرت با تبعیض‌آمیز خواندن رویه جاری، به وزارت خارجه و سفارت ایتالیا در تهران تا ۳۰ نوامبر، ۹ آذر فرصت داده است تا تمام مراحل لازم از جمله تعیین وقت ملاقات برای بررسی درخواست ویزا را برای صدها دانشجوی ایرانی که در سال تحصیلی جاری در دانشگاه‌های ایتالیا ثبت‌نام کرده‌اند، انجام دهند. در بخشی از متن حکم آمده است: «این رویه “ماهیتاً تبعیض‌آمیز” است، چون دانشجویان ایرانی پیش‌ثبت‌نام‌شده در دانشگاه‌های ایتالیا نتوانستند به دلیل محدودیت‌های غیرمنطقی و انحصاری (فقط آنلاین، فقط چند روز) درخواست خود را ثبت کنند.»
 
تجمعات مقابل سفارتخانه ایتالیا و آلمان بخشی از یک رشته اعتراضات مداوم در ماه‌های اخیر بوده است که دانشجویان را به دلیل بسته شدن و تاخیرهای طولانی در سیستم نوبت‌دهی ویزا، به خیابان کشانده است. دانشجویان نگرانند که با این تاخیرها، فرصت‌های تحصیلی خود را از دست بدهند.
 
در حکم قاضی دادگاه مدنی تورین تاکید شده است که این اقدام نقض حقوق قانونی است و عدم اجرای حکم می‌تواند جرم کیفری محسوب شود. این پرونده پس از آن آغاز شد که ده‌ها دانشجوی ایرانی پذیرفته شده در دانشگاه‌های ایتالیا، به ویژه دانشگاه پلی‌تکنیک تورین، با موانع بوروکراتیک و تأخیرهای طولانی‌مدت در روند دریافت ویزای تحصیلی مواجه شدند. بسیاری از این دانشجویان ماه‌ها در انتظار تعیین وقت ملاقات در سفارت ایتالیا در تهران ماندند، در حالی که مهلت ثبت‌نام و شروع کلاس‌های درس می‌گذشت.
 
طبق حکم، وزارت خارجه و سفارت ایتالیا موظف‌اند فورا برای متقاضیان ایرانی وقت ملاقات صادر کنند و روند بررسی ویزا را سرعت بخشند. دادگاه تأکید کرده که دانشجویان ایرانی نسبت به سایر ملیت‌ها با تبعیض مواجه شده‌اند. همچنین سفارت باید سازوکاری ایجاد کند که تا ۳۰ نوامبر (۹ آذر) وقت فوری برای تمام دارندگان پذیرش صادر شود تا فرصت ثبت‌نام سال تحصیلی ۲۰۲۵–۲۰۲۶ از دست نرود.
 
این حکم بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های اصلی ایتالیا از جمله روزنامه‌های «کوریره دلا سرا»، «لا رپوبلیکا» و «لا استامپا» داشته است و کارشناسان آن را یک پیروزی مهم و بسترساز رویه‌ای جدید برای حقوق دانشجویان بین‌المللی توصیف کردند.