کاشف DNA که زمانی گفته بود«هوش ساکنان آفریقا نسبت به سایرین پایین‌تر است» در سن ۹۷سالگی درگذشت

دویچه وله: جیمز واتسون، دانشمند مشهور آمریکایی، برنده جایزه نوبل و یکی از کاشفان ساختار دی‌اِن‌اِی، در سن ۹۷ سالگی درگذشت. او در سال ۱۹۵۳ به همراه فرانسیس کریک، دانشمند بریتانیایی موفق شده بود ساختار مارپیچی دی‌اِن‌اِی را کشف کند.

واتسون، دانشمند مشهور آمریکایی، برنده جایزه نوبل و یکی از کاشفان ساختار دی‌اِن‌اِی، در سن ۹۷ سالگی درگذشت. او در سال ۱۹۵۳ به همراه فرانسیس کریک، دانشمند بریتانیایی موفق شده بود ساختار مارپیچی دی‌اِن‌اِی را کشف کند. این کشف، که یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای علمی قرن بیستم محسوب می‌شود، زمینه را برای پیشرفت‌های سریع و خیره‌کننده در زیست‌شناسی مولکولی فراهم کرد.

جیمز واتسون، دانشمند آمریکایی برنده‌ نوبل فیزیولوژی و پزشکی، که پژوهش‌هایش به گشودن رازهای ژنتیک کمک کرد، در۹۷ سالگی درگذشت. او همراه با یک دانشمند بریتانیایی، ساختار مارپیچ دوگانه‌ دی‌ان‌ای را کشف کرد. گزارشی ببینیم در این باره: pic.twitter.com/RU8ONXO0tz

— BBC NEWS فارسی (@bbcpersian) November 8, 2025

با وجود آن که دی‌اِن‌اِی اساسا در سال ۱۸۶۹ میلادی کشف شده بود اما در عمل تا سال ۱۹۴۳ طول کشید تا مشخص شود که این ماده، پایه ماده ژنتیکی در سلول‌هاست اما ساختار آن همچنان ناشناخته باقی مانده بود.

در آن زمان واتسون و کریک با بهره‌گیری از تصاویری که روزالین فرانکلین، پژوهشگر کینگز کالج ثبت کرده بود، موفق شدند یک مدل فیزیکی از این مولکول ایجاد کنند.

با این حال، سهم و نقش فرانکلین برای تعیین ساختار مولکول دی‌اِن‌اِی تا حد زیادی نادیده گرفته شد.

جیمز واتسون که در سال ۱۹۶۲ جایزه نوبل را به‌همراه موریس ویلکینز و فرانسیس کریک دریافت کرده بود، دانشمندی با اظهارات جنجال‌برانگیز به شمار می‌رفت.
جیمز واتسون در سال ۱۹۶۲ جایزه نوبل را به‌همراه موریس ویلکینز و فرانسیس کریک دریافت کرداظهارات نژادپرستانه جیمز واتسون
سال ۲۰۰۷ سال بدی برای واتسون محسوب می‌شد و او در آن زمان به دلیل اظهاراتی که در هفته‌نامه بریتانیایی ساندی‌تایمز منتشر شد با دردسر بزرگی مواجه شد. او در اظهارات خود مدعی شده بود که "هوش ساکنان آفریقا نسبت به سایرین پایین‌تر است" و این را "عامل عقب ماندگی آفریقا" دانسته بود.

این اظهارات جنجال‌برانگیز، موج عظیمی علیه نژادپرستی و خود واتسون به پا کرد و سبب شد برنامه‌های دعوت از او در مراکز آکادمیک یکی پس از دیگری لغو شوند.

موزه علوم لندن در آن زمان با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که سخنرانی واتسون را به‌دلیل سخنانی که "از حد مباحثه معمولی فراتر رفته لغو می‌کند."

از دست دادن موقعیت های شغلی و اجتماعی، آسیب جدی به جایگاه واتسون وارد کرد و وضعیت او به جایی رسید که مدال نوبل خود را با قیمت پایه ۲.۵ میلیون دلار در یک حراجی به فروش گذاشت.

البته یک میلیاردر روس به نام عثمانف (alisher usmanov)، مدال نوبل واتسون را به قیمت بیش از ۴ میلیون دلار خرید و آن را به واتسون بازگرداند.

اظهارات او همچنین منجر به برکناری او از سمت ریاست آزمایشگاه "کولد اسپرینگ هاربر" در نیویورک شد. این مرکز، یکی از برجسته‌ترین مراکز تحقیقاتی علمی جهان است که او در سال ۱۹۶۸ ریاست آن را برعهده گرفته بود.

جیمز واتسون در آوریل ۱۹۲۸ در شیکاگو از پدر و مادری به دنیا آمد که تبار مهاجران انگلیسی، اسکاتلندی و ایرلندی داشتند. او در سن ۱۵ سالگی موفق به دریافت بورس تحصیلی برای تحصیل در دانشگاه شیکاگو شد.

واتسون در این دانشگاه، به روش جدید پراش پرتو ایکس (XRD) علاقه‌مند شد و در ادامه برای تحقیق درباره ساختار دی‌اِن‌اِی، به دانشگاه کمبریج در بریتانیا رفت و در آنجا با کریک آشنا شد. واتسون و همسرش دو پسر داشتند، که یکی از آن‌ها در نوجوانی به اسکیزوفرنی مبتلا شد.

به گفته برخی، این موضوع به آن منجر شد که واتسون انگیزه بیشتری برای تحقیق درباره دی‌اِن‌اِی پیدا کند.