چرا یک خانواده پس از حملات ۷ اکتبر به اسرائیل مهاجرت کرد و خانواده‌ای دیگر از آنجا رفت؟

نوفار و ایال آویدان می‌گویند که قصد مهاجرت به کانادا را دارند چون «چیزی متفاوت» برای خانواده‌شان می‌خواهندبی بی سی: برای یک خانواده یهودی ساکن اسرائیل، حملات ۷ اکتبر ۲۰۲۳ به رهبری حماس و جنگ در غزه، نقطه عطفی در تصمیم آن‌ها برای ترک این کشور بود. در مقابل، برای خانواده یهودی دیگری که خارج از اسرائیل زندگی می‌کند، این رویدادها و افزایش یهودستیزی، تمایل‌شان را برای مهاجرت به اسرائیل تقویت کرد.

این مسیرهای متفاوت در حالی طی می‌شود که بنا بر اطلاعات اداره مرکزی آمار اسرائیل، شمار افرادی که کشور را ترک می‌کنند از کسانی که وارد آن می‌شوند بیشتر شده است.

در طبقه پانزدهمِ آپارتمان، نوفار و ایال آویدان در شهر رمله، واقع در مرکز اسرائیل، کارگران یک شرکت اسباب‌کشی مشغول بسته‌بندی وسایل این زوج در جعبه‌های بزرگ مقوایی هستند. برچسب‌های حمل‌ونقل روی بسته‌ها مقصد را نشان می‌دهند: «اتاوا، کانادا.»

نوفار، در حالی که به دختر هفت‌ماهه‌اش شاینا غذا می‌دهد، می‌گوید: «هیچ پشیمانی ندارم.» او از واژه «جابجایی» استفاده می‌کند؛ اصطلاحی که بسیاری از یهودیان هنگام ترک اسرائیل به کار می‌برند و دلالت بر احتمال بازگشت به کشور دارد. واژه «ترک» بار معنایی سنگینی دارد و ممکن است به معنای پشت کردن به وطن تلقی شود.

نوفار، معلم زبان انگلیسی ۳۹ ساله، می‌گوید حتی پیش از حملات حماس به اسرائیل در سال ۲۰۲۳، او و همسرش به مهاجرت فکر می‌کردند. این حملات باعث شد تصمیم نهایی را بگیرند و متقاعد شوند که زمان رفتن فرا رسیده است.

او می‌گوید: «ما چیز متفاوتی برای خانواده‌مان، برای شاینا می‌خواهیم.» در حالی که آخرین وسایل تزیینی بسته‌بندی می‌شوند، ایال، که وکیل دعاوی است، می‌گوید: «ما چیزی فراتر از آسایش خانه‌مان می‌خواهیم؛ مشتاق زندگی‌ آرام هستیم.»

آن‌ها در روند برنامه‌ریزی برای مهاجرت‌شان، به کانادا سفر کردند؛ جایی که بسیاری از دوستان‌شان پیش‌تر در آن ساکن شده‌اند و نیازی به یادگیری زبان جدید نیست.
نوفار می‌گوید که از سوی سیاستمداران اسرائیل «نادیده گرفته شده و دیده نمی‌شود»نوفار می‌گوید: «من یک یهودیِ سربلند و یک صهیونیست سربلند هستم، اما نمی‌خواهم دخترم صرفاً به‌عنوان یک یهودی شناخته شود، بلکه ترجیح می‌دهم او را به‌عنوان یک انسان ببینند».

نوفار می‌گوید. «احساس می‌کنم کانادا فرصت‌های برابر بیشتری در زندگی به او خواهد داد تا اسرائیل، چون امروز در اسرائیل، تمام توجه دولت معطوف به گروه‌های ارتدوکس افراطی است.»

او اضافه می‌کند: «سیاستمداران اسرائیل طرفدار کسانی که سخت کار می‌کنند و به اقتصاد کمک می‌کنند نیستند... ما اکثریت هستیم و احساس می‌کنیم نادیده گرفته شده‌ایم، دیده نمی‌شویم.»

او به دولت ائتلافی بنیامین نتانیاهو اشاره دارد که به‌طور گسترده به‌عنوان مذهبی‌ترین و راست‌گراترین دولت تاریخ اسرائیل تلقی می‌شود و احزاب راست افراطی و یهودیان ارتدوکس افراطی نفوذ زیادی بر سیاست‌های کلیدی دارند.

برخی اسرائیلی‌ها معتقدند زندگی در اسرائیل همیشه چالش‌برانگیز بوده است. نوفار می‌گوید: «حتی پیش از ۷ اکتبر، هیچ چشم‌اندازی برای آینده‌مان نمی‌دیدیم.»

او توضیح می‌دهد که معتقد است زندگی از زمان آغاز جنگ در غزه سخت‌تر شده است.

او می‌گوید این عادی نیست که هر بار صدای آژیر هشدار حمله موشکی به صدا درمی‌آید، مجبور باشند به پناهگاه یا اتاق امن بروند، «حتی اگر فقط هفته‌ای یک‌بار رخ دهد.»

او می‌گوید: «بزرگ کردن بچه‌ها در اینجا، در شرایط جنگی که پایانی برایش متصور نیست، طبیعی نیست. فقط یک ساعت پیش، به سمت اشدود، که از اینجا فاصله زیادی ندارد، موشک شلیک شد. غم و اندوه زیادی دوروبرمان هست.»

او به شمار فزاینده موشک‌هایی اشاره دارد که از آغاز جنگ توسط حماس و سایر گروه‌های شبه‌نظامی از غزه به سمت شهرهای اسرائیل شلیک شده‌اند.

ایال می‌ترسد که جامعه اسرائیل «به‌طور فزاینده‌ای خشن» شده باشد، حتی پیش از جنگ. و می‌گوید شاهد رفتارهای پرخاشگرانه «در جاده‌ها، فضاهای عمومی، ساختمان‌های مسکونی... بوده‌ام و جنگ این مسئله را بدتر کرده است.»

طبق گزارش اداره آمار اسرائیل، تلفات جاده‌ای در سال ۲۰۲۴ نسبت به سال ۲۰۲۳ بیست و دو درصد افزایش داشته است.

به‌گفته اندیشکده مرکز امنیت و امور خارجه بیت‌المقدس، حملات ۷ اکتبر تأثیر احساسی و رفتاری عمیقی بر جامعه اسرائیل گذاشته است.
شرکت اسباب‌کشی که مسئول بسته‌بندی وسایل خانواده آویدان است، می‌گوید پیش از حملات ۷ اکتبر نیز افزایش شمار افرادی که اسرائیل را ترک می‌کردند، قابل‌توجه بوده استدر ژوئن سال ۲۰۲۴، کمیته‌ای در کنست اسرائیل درباره زنان و برابری جنسیتی اعلام کرد که از آغاز جنگ، گزارش‌های مربوط به خشونت خانگی افزایش یافته است. سازمان «مادران در خط مقدم» به این کمیته گفت: «مردی که با آسیب روانی بازمی‌گردد، بر کل خانه تأثیر می‌گذارد. واکنش‌های خشونت‌آمیز گاهی سرکوب و درمان‌نشده باقی می‌مانند و زنان خجالت می‌کشند شکایت کنند.»

همچنین پس از اکتبر ۲۰۲۳، ایتامار بن گویر، وزیر امنیت ملی راست افراطی، روند اصلاحاتی برای تسهیل قوانین حمل سلاح را سرعت بخشید؛ اقدامی که منجر به افزایش چشمگیر درخواست‌های مجوز اسلحه شد. از آن زمان، رسانه‌های اسرائیلی گزارش داده‌اند که بیش از ۴۰۰ هزار درخواست ثبت شده و کمی بیش از نیمی از آن‌ها تأیید مشروط گرفته‌اند.

مرکز امنیت و امور خارجی بیت‌المقدس یکی از نهادهایی است که نگران است حضور فزاینده اسلحه در خیابان‌ها منجر به افزایش خشونت مسلحانه شود.

نوفار و ایال توضیح می‌دهند که عوامل دیگری نیز بر تصمیم‌شان تأثیر گذاشته است. آن‌ها می‌گویند: «هزینه زندگی بیشتر شد و از زمان آغاز جنگ، مالیات بیشتری پرداخت کرده‌ایم.»

در آغاز سال ۲۰۲۵، شرکت‌های بزرگ تولیدکننده مواد غذایی موج تازه‌ای از افزایش قیمت‌ها را اعلام کردند. گرچه گرانی هزینه‌های زندگی مسئله‌ای جهانی است، اما گزارشی از سازمان همکاری و توسعه اقتصادی در آوریل امسال نشان می‌دهد که «سطح مقایسه‌ای قیمت‌ها در اسرائیل از بالاترین‌ها در میان کشورهای عضو این سازمان است.»

همچنین برای تأمین هزینه‌های جنگ ادامه‌دار، مالیات‌ها در اسرائیل افزایش یافته‌اند. در ژانویه ۲۰۲۵، مالیات بر ارزش افزوده از ۱۷ درصد به ۱۸ درصد رسید و کارکنان بخش عمومی با کاهش موقتی حقوق مواجه شدند. (این مورد شامل حال نوفار و ایال که در بخش خصوصی کار می‌کنند، نمی‌شود.)
بر اساس آمار اداره مرکزی آمار اسرائیل، در فاصله سال‌های ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۴، در مجموع ۸۲۷۰۰ نفر از کشور خارج شدند، در حالی که فقط ۶۰ هزار نفر وارد شدنددنی شرر، که مسئول نظارت بر تخلیه آپارتمان خانواده آویدان است، می‌گوید پیش از حملات ۷ اکتبر نیز افزایش شمار افرادی که اسرائیل را ترک می‌کردند، قابل‌توجه بود. او تخمین می‌زند که شرکتش از رسیدگی به ۴۰۰ پرونده در سال ۲۰۲۲، به بیش از ۷۰۰ مورد تا میانه سال ۲۰۲۳ رسیده باشد.

او این افزایش اولیه را به بحران اصلاحات قضایی در سال ۲۰۲۳ نسبت می‌دهد؛ بحرانی که به اعتراضات گسترده آن تابستان منجر شد. دولت بنیامین نتانیاهو موفق شد بخشی از اصلاحات را اجرایی کند. هدف این اصلاحات، محدود کردن قدرت دیوان عالی از طریق کاستن از توانایی‌اش برای لغو قوانین و افزایش کنترل دولت بر انتصابات قضایی بود.

حامیان این اصلاحات استدلال می‌کردند که قضات بیش از حد در تصمیمات سیاسی و سیاست‌گذاری مداخله می‌کنند، در حالی که منتقدان آن را تهدیدی برای دموکراسی می‌دانستند.

دنی می‌گوید بخش بزرگی از افرادی که در جابه‌جایی به آن‌ها کمک می‌کند، متخصصانی هستند که بیشتر به استرالیا، نیوزیلند و کانادا مهاجرت می‌کنند.

به‌گفته اداره نوآوری اسرائیل، نهادی که از تحقیق و توسعه و کارآفرینی فناوری حمایت می‌کند، شمار کارکنان حوزه فناوری در اسرائیل در سال ۲۰۲۴ برای نخستین بار در دست‌کم یک دهه گذشته کاهش یافته است.

بین اکتبر ۲۰۲۳ تا ژوئیه ۲۰۲۴، حدود ۸٬۳۰۰ نیروی حوزه فناوری به مدت یک سال یا بیشتر اسرائیل را ترک کردند؛ یعنی حدود ۲.۱ درصد از نیروی کار این بخش.

در مجموع، طبق اطلاعات اداره مرکزی آمار اسرائیل، در فاصله سال‌های ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۴، شمار شهروندان اسرائیلی که کشور را ترک کردند بیشتر از کسانی بود که به آن مهاجرت کردند. در این بازه زمانی، ۸۲۷۰۰ نفر از کشور خارج شدند، در حالی که فقط ۶۰ هزار نفر وارد شدند.

پروفسور سرجیو دلا پرگولا، رئیس واحد جمعیت‌شناسی یهودیان اروپا در مؤسسه پژوهش سیاست‌های یهودی، می‌گوید: «از زمان تأسیس کشور اسرائیل در ۷۷ سال پیش، این فقط سومین باری است که چنین اتفاقی رخ می‌دهد.»

او می‌افزاید: «دو بار اول، در اوایل دهه ۱۹۵۰ و میانه دهه ۱۹۸۰، دلایل عمدتاً اقتصادی بود. اما این بار ترکیبی از دلایل وجود دارد: امنیت، جنگ و البته اقتصاد، هرچند دلایل انباشته دیگری هم وجود دارد.» او معتقد است این روند احتمالاً در سال ۲۰۲۵ نیز ادامه خواهد یافت، هرچند با شدت کمتر.

پروفسور دلا پرگولا می‌گوید که حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ ابتدا منجر به موج ورود مهاجران از آن کشورها شد، چون برخی از جنگ یا سربازی اجباری فرار می‌کردند؛ اما مهاجرت از آن مناطق دوباره کند شده است.

مهاجرت یهودیان به اسرائیل با واژه «علیا» شناخته می‌شود و انگیزه آن برای افراد، آمیزه‌ای از عوامل روحی و اقتصادی است.
سیمخا داهان برای همسرش و چهار دخترشان، که همگی در سال ۲۰۲۴ از بریتانیا به اسرائیل مهاجرت کرده‌اند، غذا آماده می‌کندبرای برخی، حملات ۷ اکتبر تصور اسرائیل به‌عنوان پناهگاه نهایی برای یهودیان را زیر سؤال برده است. در مقابل، برخی دیگر می‌گویند تجربه یهودستیزی پس از آن حملات و جنگ غزه، آن‌ها را به مهاجرت به اسرائیل سوق داده است.

سیمخا داهان، در آپارتمان کوچک‌شان در اشکلون، ۱۲ مایلی شمال غزه، در حال آماده‌سازی یک غذای سنتی خانوادگی برای سال نوی یهودی، روش هشانا، است.

نیمه‌سر یک قوچ، با دقت برش خورده، در قابلمه در حال جوشیدن است. او در حالی که آن را در دست گرفته، می‌گوید: «قبلاً در منچستر با سر ماهی درست می‌کردم، اینجا با سر قوچ درست می‌کنم. با سر ماهی بیشتر دوست دارم، اما زبانش خوشمزه است.»

سر قوچ اشاره‌های نمادین زیادی دارد؛ یکی از آن‌ها این است که امید می‌رود در سال پیش رو «سر باشیم نه دُم».

در گذشته، هر هشت دختر او برای جشن دور میز آشپزخانه خانه‌شان در منچستر، بریتانیا جمع می‌شدند. اما وقتی سیمخا و همسرش مئیر در اوت ۲۰۲۴ به اسرائیل مهاجرت کردند، چهار نفر از آن‌ها در بریتانیا ماندند.

این زوج ارتدوکس افراطی از یهودیان سفاردی هستند؛ اصطلاحی که به نوادگان یهودیانی گفته می‌شود که ریشه‌شان به مناطق اطراف مدیترانه، از جمله اسپانیا، پرتغال و شمال آفریقا بازمی‌گردد.

سیمخا در فرانسه متولد شد و در سال ۱۹۹۲ به بریتانیا مهاجرت کرد. او بعدها با مئیر ازدواج کرد؛ کسی که در سن ۱۴ سالگی، مراکش، کشور زادگاهش را ترک کرده بود تا در یک یشیوا (مدرسه مذهبی یهودی) در منچستر درس بخواند.

او یک ذبح‌کننده کوشر است و مرتب به بریتانیا سفر می‌کند تا در آنجا کار کند، در حالی که منتظر دریافت مجوز برای انجام این کار در اسرائیل است.
سیمخا می‌گوید که او و خانواده‌اش در منچستر هنگام بیرون رفتن در شب احساس امنیت نمی‌کردندسیمخا پیش‌تر در منچستر به‌عنوان همراه زائو به‌صورت داوطلبانه فعالیت می‌کرد و امیدوار است این نقش را در اسرائیل به‌صورت حرفه‌ای دنبال کند.

مئیر می‌گوید: «ما همیشه می‌خواستیم این مهاجرت را انجام دهیم، اما منتظر بودیم تا دختران بزرگ‌ترمان تحصیلات‌شان را به پایان برسانند.»

سیمخا می‌گوید: «یهودستیزی پیش از ۷ اکتبر هم شروع به رشد کرده بود، اما از آن زمان به بعد به‌شدت افزایش یافت.»

او می‌افزاید: «در جامعه ما، مردها وقتی بیرون می‌رفتند، دیگر کیپا [کلاه سنتی یهودی] بر سر نمی‌گذاشتند» و او و دخترانش احساس امنیت نداشتند که شب‌ها دیر بیرون بروند.

او می‌گوید: «وقتی دیدم مردم با پلاکاردهایی با نوشته «فلسطین آزاد» راه می‌رفتند، احساس تهدید کردم، چون نمی‌دانستم منظورشان چیست و چگونه ممکن است رفتار کنند.»

او توضیح می‌دهد که فردی دیگر در جامعه‌شان حرف‌های تهدیدآمیز و پرخاشگرانه‌ای علیه یهودیان شنیده بود.

او می‌گوید آخرین ضربه زمانی بود که دخترش گریان به خانه برگشت، چون کسی که تی‌شرت «فلسطین آزاد» پوشیده بود، به گفته او نگاهی تحقیرآمیز به دخترش انداخت، هرچند مشخص نبود که آن فرد می‌دانسته او یهودی است یا نه.
دو مرد یهودی در حمله‌ای به کنیسه‌ای در منچستر در روز یوم کیپور (۲ اکتبر) که مقدس‌ترین روز در تقویم یهودیان است، کشته شدندحمله اخیر در بیرون یک کنیسه در منچستر، در فاصله کوتاهی از خانه قبلی آن‌ها رخ داده بود، و سیمخا می‌گوید یکی از مردانی که در این حمله کشته شد، مشتری دائمی فروشگاهی بود که او در آن کار می‌کرد.

سیمخا معتقد است که اسرائیل سطحی از امنیت و محافظت را فراهم می‌کند که یهودیان در هیچ جای دیگر دنیا از آن برخوردار نیستند. او می‌گوید: «می‌توانم در هر ساعتی از شب بیرون بروم، بدون آن‌که بترسم. همیشه سربازان مسلح یا شهروندانی هستند که در صورت وقوع حادثه‌ای، از تو محافظت کنند.»

اما زندگی در کشوری درگیر جنگ چطور؟ جایی که در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، نیروهای حماس و دیگر گروه‌های مسلح حدود ۱۲۰۰ اسرائیلی را کشتند و ۲۵۱ نفر را گروگان گرفتند؟ خانه جدید او فقط چند کیلومتر با غزه فاصله دارد؛ جایی که به‌گفته وزارت بهداشت وابسته به حماس، حملات بعدی اسرائیل بیش از ۶۶ هزار نفر را کشته‌اند.

او بی‌درنگ پاسخ می‌دهد: «اهمیتی نمی‌دهم. نمی‌ترسم، اینجا احساس امنیت دارم.»

وقتی از او می‌پرسند درباره اسرائیلی‌هایی که به‌خاطر جنگ، کشور را ترک کرده‌اند چه فکری دارد، می‌گوید: «می‌دانم برخی رفتند چون می‌خواستند درآمد بیشتری داشته باشند یا می‌گفتند احساس امنیت نمی‌کنند، اما من با آن‌ها موافق نیستم.»

او می‌گوید: «وقتی آژیر هشدار حمله موشکی به صدا درمی‌آید، آب برمی‌داریم، به پناهگاه می‌رویم، اخبار را از روی گوشی دنبال می‌کنیم و بعد از پایان آژیر بیرون می‌آییم.»

او می‌گوید که احساس دین به اسرائیل دارد و اگر دخترانش به خط مقدم، در غزه یا جای دیگر، اعزام شوند، برایش مهم نیست. دو برادر او چندین ماه در غزه خدمت کرده‌اند. او توضیح می‌دهد: «این بخشی از پیوند با هویت یهودی‌مان در اسرائیل است.»

او اذعان می‌کند که دلتنگ برخی بخش‌های زندگی قبلی‌اش در منچستر است: دوستان، دختران، نوه‌ها و خانه بزرگ‌شان. و گرچه اسرائیل را به‌عنوان خانه انتخاب کرده‌اند، هنوز خود را منچستری می‌داند و همسرش احساس مراکشی بودن دارد.

او در پایان می‌گوید: «اما هیچ پشیمانی ندارم.»