عراقچی به سوال خبرنگار ایران‌اینترنشنال پاسخ داد!

عراقچی: اگر مکانیسم ماشه فعال شود، توافق میان ایران و آژانس از بین خواهد رفت

عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، در پاسخ به سوال خبرنگار ایران‌اینترنشنال، نگار مجتهدی، در خصوص واکنش جمهوری اسلامی و گام‌های بعدی حکومت گفت: «من توافق بسیار خوبی با آژانس انجام دادم تا در شرایط جدید، چارچوبی تازه برای همکاری میان ایران و آژانس ایجاد شود.

عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، در پاسخ به سوال خبرنگار ایران‌اینترنشنال، نگار مجتهدی، در خصوص واکنش جمهوری اسلامی و گام‌های بعدی حکومت گفت: «من توافق بسیار خوبی با آژانس انجام دادم تا در شرایط جدید، چارچوبی تازه برای همکاری میان ایران و آژانس ایجاد شود. این توافق در… pic.twitter.com/WM8gxNya9U

— ایران اینترنشنال (@IranIntl) September 27, 2025

این توافق در قاهره به امضا رسید.» او در ادامه با ابراز تاسف نسبت به روند پیش‌رو افزود: «بسیار تاسف‌بار است اگر روندهای موجود فعال شوند، این توافق میان ایران و آژانس از بین خواهد رفت و دیگر قابلیت اجرا نخواهد داشت.»

--------------

اخبار مرتبط:
دیوار سکوت: چرا مسئولان جمهورس اسلامی در سفرهای خارجی از مواجهه با خبرنگاران مخالف گریزانند؟
عدم تمایل یا امتناع مسئولین جمهوری اسلامی از مصاحبه با رسانه‌هایی چون بی‌بی‌سی فارسی یا ایران اینترنشنال در سفرهای خارجی، ریشه در مجموعه‌ای از دلایل سیاسی، امنیتی و استراتژی‌های رسانه‌ای دارد که از دیدگاه حکومت ایران توجیه می‌شوند. در یک نگاه کلی، این رسانه‌ها از سوی نهادهای حاکمیتی در ایران به عنوان "رسانه‌های معاند"، "ابزار دشمن" یا "وابسته به سرویس‌های جاسوسی بیگانه" معرفی می‌شوند و تعامل با آن‌ها به نوعی "به رسمیت شناختن" و مشروعیت بخشیدن به آن‌ها تلقی می‌گردد. 

از این منظر، پاسخ دادن به سؤالات این خبرنگاران، خواسته یا ناخواسته، فرصتی برای دشمن فراهم می‌کند تا دیدگاه‌های انتقادی خود را در فضایی رسمی مطرح سازد.

۱. تلقی "دشمن‌محور" از رسانه:
مهم‌ترین عامل، دیدگاه رسمی جمهوری اسلامی نسبت به این رسانه‌ها است. در ادبیات مقامات ایران، این شبکه‌ها صرفاً رسانه‌های خبری مستقل تلقی نمی‌شوند، بلکه به عنوان "پایگاه‌های جنگ روانی" و "بوق‌های تبلیغاتی" دولت‌های متخاصم، به ویژه آمریکا، بریتانیا و عربستان سعودی (در مورد ایران اینترنشنال)، شناخته می‌شوند. 

بر این اساس، مصاحبه با خبرنگارانی که در چارچوب این شبکه‌ها فعالیت می‌کنند، به مثابه پاسخگویی به دشمن است و سیاست نظام بر این اصل استوار است که در میدان نبرد رسانه‌ای، نباید به طرف مقابل امکان عرض اندام مستقیم داد.

۲. مدیریت پیام و کنترل روایت:
مقامات جمهوری اسلامی در سفرهای خارجی تمایل دارند تا پیام و روایت مورد نظر خود را به صورت کنترل‌شده و از طریق رسانه‌های منتخب و "خودی" یا در بهترین حالت، با رسانه‌های بین‌المللی که سابقه کمتری در جهت‌گیری‌های شدید انتقادی دارند، منتشر کنند. مصاحبه با رسانه‌های مخالف به طور قطع با سؤالات چالشی، انتقادی و اغلب "خط قرمزی" همراه خواهد بود که می‌تواند کنترل مسئول بر روند گفتگو و پیام اصلی سفر را مختل سازد و حتی با ایجاد حاشیه، دستاوردهای مورد نظر از سفر را تحت‌الشعاع قرار دهد.

۳. نگرانی از تحریف یا تقطیع:
یکی دیگر از دلایل مطرح، نگرانی از شیوه پوشش و انتشار محتوای مصاحبه‌ها است. از دیدگاه مسئولین، این رسانه‌ها تمایل به "تقطیع هدفمند" و "تحریف" سخنان دارند تا تصویر مورد نظر خود را از مقام ایرانی یا وضعیت کشور ارائه دهند. 

بنابراین، برای جلوگیری از این اتفاق که می‌تواند به سوءتفاهم‌های داخلی یا خارجی و بهره‌برداری‌های سیاسی منجر شود، بهترین راهکار عدم مصاحبه یا عدم پاسخگویی به سؤالات در لحظه است تا زمینه‌ای برای جنجال‌آفرینی فراهم نشود.

۴. حفظ پرستیژ و جایگاه سیاسی:
پاسخ ندادن به سؤالات خبرنگاران مخالف در یک فضای عمومی یا در حاشیه کنفرانس‌های مطبوعاتی، در برخی مواقع به عنوان یک موضع‌گیری قاطع و دیپلماتیک تلقی می‌شود. این عمل برای حفظ "پرستیژ" و جایگاه مقام سیاسی ضروری است، چرا که پاسخگویی به این رسانه‌ها را نوعی عقب‌نشینی یا درگیر شدن در مناقشات داخلی یا منطقه‌ای از طریق یک رسانه خاص می‌دانند که شأن دیپلماتیک سفر را کاهش می‌دهد. در واقع، خودداری از پاسخگویی به نوعی اعتراض به ماهیت آن رسانه است.

۵. نمونه‌های عینی و مشهود از رفتار مسئولین:
نمونه‌های متعددی از این رویکرد را می‌توان مشاهده کرد. یکی از بارزترین مثال‌ها، سفرهای سالانه رئیس‌جمهور و هیئت همراه به نیویورک برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل متحد است. در حاشیه این نشست‌ها، بارها خبرنگاران شبکه‌هایی مانند ایران اینترنشنال تلاش کرده‌اند تا با ابراهیم رئیسی یا اعضای تیم دیپلماتیک او گفتگو یا حتی سؤالاتی را مطرح کنند. 

فیلم‌های منتشر شده در این زمینه نشان می‌دهد که مقامات ایرانی یا همراهان آن‌ها به سرعت محل را ترک می‌کنند یا با بی‌توجهی کامل از کنار خبرنگار عبور می‌کنند و هیچ‌گونه پاسخی به سؤالات داده نمی‌شود.

۶. مصاحبه‌های استراتژیک جایگزین:
در مقابل این امتناع، مقامات ایرانی در همین سفرهای خارجی با رسانه‌های دیگری مصاحبه می‌کنند. این رسانه‌ها معمولاً شامل شبکه‌های بزرگ خبری جهانی (مانند الجزیره، راشاتودی، سی‌ان‌ان یا فاکس‌نیوز)، یا شبکه‌های خبری کشورهای دوست یا غیرمتخاصم هستند. 

این انتخاب نشان می‌دهد که هدف، صرفاً فرار از مصاحبه نیست، بلکه انتخاب آگاهانه میدان نبرد رسانه‌ای است؛ میدانی که در آن امکان بیان مواضع رسمی و کنترل نسبی بر لحن و محتوای گفتگو وجود دارد. به عنوان مثال، مصاحبه‌های متعدد وزرای خارجه و رؤسای جمهور ایران با شبکه‌های آمریکایی یا اروپایی در سال‌های اخیر این استراتژی را تأیید می‌کند.

۷. تأثیر فشارهای داخلی بر موضع‌گیری خارجی:
تصمیم عدم مصاحبه تنها یک تصمیم فردی از سوی مقام نیست، بلکه ناشی از سیاست‌های کلان ابلاغی از تهران است. در داخل ایران، این رسانه‌ها به شدت تحت فشار نهادهای امنیتی و قضایی قرار دارند و مصاحبه با آن‌ها از سوی یک مقام دولتی در خارج از کشور، می‌تواند در داخل با انتقاد شدید اصولگرایان و نهادهای تندرو مواجه شود و به عنوان «سازش» با «دشمن» تلقی گردد. 

بنابراین، این عدم پاسخگویی نوعی حفظ خطوط قرمز داخلی و نشان دادن وفاداری به سیاست‌های نظام است.

۸. نقش پرونده‌های حقوقی و امنیتی:
باید به این نکته نیز اشاره کرد که حکومت ایران بارها برای این رسانه‌ها و خبرنگارانشان پرونده‌های حقوقی و امنیتی تشکیل داده و حتی خانواده‌های آن‌ها را در ایران تحت فشار قرار داده است. در چنین فضایی، هرگونه تعامل رسمی با این شبکه‌ها می‌تواند به عنوان تأیید غیرمستقیم مشروعیت فعالیت آن‌ها تلقی شود که با رویکرد امنیتی و حقوقی جاری در ایران در تناقض است.

۹. نتیجه‌گیری: یک استراتژی رسانه‌ای - سیاسی:
در نهایت، عدم مصاحبه مسئولین جمهوری اسلامی با رسانه‌های مخالف فارسی‌زبان در سفرهای خارجی، نه یک اتفاق تصادفی، بلکه یک استراتژی رسانه‌ای - سیاسی عامدانه است. 

این رویکرد بر پایه به رسمیت نشناختن مشروعیت این رسانه‌ها، دوری از سؤالات چالشی و فرساینده، و کنترل کامل بر روایت منتشر شده از مقام و اهداف سفر استوار است تا در صحنه بین‌المللی، هیچ روزنه‌ای برای طرح دیدگاه‌های مخالف از زبان خود مقام رسمی باز نماند و تصویر مورد نظر از اقتدار نظام حفظ گردد.