پرواز جنگنده‌های اسرائیلی از فراز جمهوری آذربایجان برای بمباران ایران؟

تهران به جمهوری آذربایجان ظنین است که به اسرائیل اجازه دسترسی به حریم هوایی خود برای حمله به ایران را داده است

نویسنده: allisraelnews

تنش‌ها بین ایران و جمهوری آذربایجان طی چند هفته گذشته افزایش یافته است، زیرا تهران همسایه خود را متهم می‌کند که به تسهیل حملات هوایی گسترده اسرائیل به ایران در جریان عملیات نظامی اخیر «شیر برخاسته» کمک کرده است.

بر اساس گزارش یدیعوت آحارونوت، مقامات ایرانی گمان می‌کنند که جمهوری آذربایجان به نیروی هوایی اسرائیل (IAF) اجازه داده است از حریم هوایی این کشور برای انجام حملات هدفمند علیه زیرساخت‌های نظامی و هسته‌ای ایران استفاده کند.

در حالی که تهران هیچ اتهام رسمی علنی صادر نکرده است، گفته می‌شود که مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، از الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور جمهوری آذربایجان، خواسته است تا احتمال استفاده اسرائیل از حریم هوایی تحت کنترل جمهوری آذربایجان را بررسی کند.

بر اساس ارزیابی‌های اطلاعاتی ایران، حملات هوایی اخیر به سایت‌هایی در تهران و کرج از طریق یک کریدور هوایی بر فراز دریای خزر که تا حدی تحت کنترل جمهوری آذربایجان است، انجام شده است.

جمهوری آذربایجان هرگونه اتهام همکاری با اسرائیل را رد کرده است و تنش‌های فزاینده با ایران باعث شده است رسانه‌های محلی در جمهوری آذربایجان از رهبر معظم ایران، آیت‌الله علی خامنه‌ای، به عنوان «دشمن» یاد کنند.

تقابل ایدئولوژیک و اتهامات متقابل
وب‌سایت خبری آذربایجانی «کالیبر» مقاله‌ای منتشر کرد که در آن آمده بود: «دشمن اصلی ایران نه یک مقام رسمی یا بازیگر دیپلماتیک، بلکه خود آیت‌الله علی خامنه‌ای است» و رژیم آیت‌الله را متهم به دامن زدن به «سیاست خصمانه و خرابکارانه» علیه جمهوری آذربایجان کرد.

سرمقاله «کالیبر» تأکید کرد: «این مجموعه‌ای از حوادث منفرد نیست. این یک ایدئولوژی است و معمار آن علی خامنه‌ای است.»

روابط دیپلماتیک بین ایران و جمهوری آذربایجان پیش از درگیری ۱۲ روزه اخیر بین ایران و اسرائیل نیز متشنج بود.

تهران مدت‌هاست که به دنبال تضعیف ائتلاف رو به رشد بین باکو و اورشلیم بوده است، در حالی که جمهوری آذربایجان رژیم ایران را به بی‌ثبات کردن منطقه از طریق سیاست‌های تهاجمی و امپریالیستی متهم کرده است.

اتحاد نظامی و دیپلماتیک آذربایجان و اسرائیل
جمهوری آذربایجان و اسرائیل همکاری دیپلماتیک و نظامی قوی دارند. در جریان بازدید ماه مه ۲۰۲۳ از باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان، اسحاق هرتزوگ، رئیس‌جمهور اسرائیل، تأکید کرد که رژیم ایران یک تهدید مشترک برای هر دو کشور است.

هرتزوگ اظهار داشت: «باید به یاد داشته باشیم که فراتر از تجارت و روابط تاریخی – از جمله با جامعه یهودی – جمهوری آذربایجان همسایه ایران است. ایران یک عامل بی‌ثبات کننده در منطقه است که به طور مداوم برای اقدام علیه اسرائیل و علیه ائتلاف در حال توسعه صلح و امنیت در منطقه تلاش می‌کند، و من مطمئناً در این مورد بحث خواهم کرد.»

همکاری دفاعی و موضع‌گیری در قبال ایران
ماه‌ها بعد، یوآو گالانت، وزیر دفاع وقت اسرائیل، دیدگاه‌های مشابهی را پیش از یک سفر دیپلماتیک به جمهوری آذربایجان با هدف تعمیق همکاری دفاعی و امنیتی بین دو کشور ابراز کرد.

گالانت در آن زمان گفت: «من خطر جهانی سلاح‌های هسته‌ای نظامی در دست ایران را به طور دقیق به آذربایجانی‌ها ارائه خواهم کرد. من اقدامات خطرناکی را که ایران در داخل مرزهای اسرائیل... و در سراسر خاورمیانه انجام می‌دهد، به تفصیل برای آنها شرح خواهم داد.»

جمهوری آذربایجان؛ الگویی برای تساهل مذهبی
در حالی که یهودستیزی در بخش عمده‌ای از جهان اسلام رایج شده است، رهبران یهودی کشور مسلمان جمهوری آذربایجان را به عنوان الگویی برای تساهل نسبت به یهودیان و سایر اقلیت‌های قومی و مذهبی ستوده‌اند.

در ماه فوریه، خاخام ضمیر ایسایف، رئیس جامعه سفاردی در باکو، جمهوری آذربایجان را به دلیل تساهل آن نسبت به جامعه یهودی محلی تحسین کرد.

مارکوس شف، رئیس مؤسسه نظارت بر صلح و تساهل فرهنگی در آموزش مدرسه (IMPACT-se)، جمهوری آذربایجان را به دلیل رد یهودستیزی و ایدئولوژی افراط‌گرایانه اسلامی رژیم آیت‌اللهی همسایه، تحسین کرد.

شف اظهار داشت: «کتاب‌های درسی رد آشکار ارزش‌های افراطی اسلامی ترویج شده توسط همسایه نزدیکشان ایران را نشان می‌دهند. در عوض، آنها تساهل، تنوع، و احترام صمیمانه به یهودیان و اسرائیل را ترویج می‌کنند، که به عنوان یک الگوی مهم برای بسیاری از کشورهای مسلمان دیگر عمل می‌کند.»