ایران به استفاده احتمالی ترامپ از عبارت «خلیج عربی» به جای خلیج فارس واکنش نشان داد

 کشورهای عربی دهه‌هاست که برای تغییر نام جغرافیایی این آبراهه در سواحل جنوبی ایران تلاش می‌کنندرادیو فردا: انتشار گزارشی مبنی بر این‌که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، قصد دارد در سفر خود به سه کشور حاشیه خلیج فارس از عبارت «خلیج عربی» برای اشاره به خلیج فارس استفاده کند، با واکنش مقامات ایران و کاربران شبکه‌های اجتماعی روبرو شده است.

خبرگزاری آسوشیتدپرس روز چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت به نقل از دو مقام ایالات متحده خبر داد که آقای ترامپ قصد دارد در سفر هفته آینده خود به عربستان سعودی اعلام کند که ایالات متحده اکنون خلیج فارس را «خلیج عربی» یا «خلیج عربستان» می‌نامد.

نام این دو مقام فاش نشده است و آسوشیتدپرس می‌گوید که کاخ سفید و شورای امنیت ملی به درخواست این خبرگزاری برای اظهارنظر فوری در این زمینه پاسخ ندادند.

کشورهای عربی دهه‌هاست که برای تغییر نام جغرافیایی این آبراهه در سواحل جنوبی ایران تلاش می‌کنند، حال آن‌که ایران همواره بر نام تاریخی خلیج فارس تأکید کرده است.

عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، در پستی به زبان انگلیسی در شبکه ایکس نوشت که «اغراض سیاسی برای تغییر نام تاریخی خلیج فارس، نشان‌دهنده نیت خصمانه علیه ایران و مردم آن است و به شدت محکوم می‌شود».

او افزود: «ایران هرگز به استفاده از نام‌هایی مانند دریای عمان، اقیانوس هند، دریای عرب یا دریای سرخ اعتراضی نداشته است» و «استفاده از این نام‌ها به معنای مالکیت هیچ ملت خاصی نیست، بلکه نشان‌دهنده احترام مشترک به میراث جمعی بشریت است».

محمدجواد ظریف، وزیر خارجه پیشین ایران، نیز گفته که «آنچه پیرامون استفاده از نام ساختگی برای خلیج‌فارس شنیده می‌شود هر ایرانی میهن‌دوست از هر گرایشی را به خشم می‌آورد».

علی اکبر ولایتی، دیگر وزیر خارجه پیشین ایران که مشاور سیاسی رهبر جمهوری اسلامی است، نیز به این خبر واکنش نشان داده و گفته که «همه دنیا می‌دانند که تغییر نام خلیج فارس به نامی مجعول به هیچ‌وجه کار شرافتمندانه‌ای در عرف بین‌الملل نیست و ناقض تمامیت ارضی ایران است».

خلیج فارس از قرن شانزدهم به طور گسترده‌ای با این نام شناخته شده است، اگرچه بسیاری از کشورهای خاورمیانه از چند دهه پیش از «خلیج عربستان» و «خلیج عربی» برای نام بردن از این آبراهه استفاده می‌کنند.

ایران در سال ۲۰۱۲ شرکت گوگل را تهدید کرد که از تصمیم آن مبنی بر عدم استفاده از فقط نام خلیج فارس در نقشه‌هایش شکایت خواهد کرد. در نقشه‌های گوگل در ایالات متحده، نام این آبراهه به صورت خلیج فارس (خلیج عربی) ظاهر می‌شود. اپل در نقشه‌های خود فقط از نام خلیج فارس استفاده می‌کند.

نام خلیج فارس برای ایرانیانی که همواره به تاریخ طولانی کشور خود می‌بالند، به موضوعی حساس تبدیل شده است. زمانی که آقای ترامپ در سال ۲۰۱۷ در اولین دوره ریاست‌جمهوری خود، از نام «خلیج عربی» برای اشاره به این آبراهه استفاده کرد، واکنش‌های منفی زیادی در میان ایرانیان برانگیخت.

آن زمان، حسن روحانی رئیس‌جمهور وقت ایران، به آقای ترامپ توصیه کرد که «جغرافیا» بخواند.

محمدجواد ظریف، وزیر خارجه وقت ایران، نیز آن زمان نوشت: «همه می‌دانند که دوستی ترامپ برای فروش به بالاترین پیشنهاد است. اکنون می‌دانیم که جغرافیای او نیز همین‌طور است».

او افزوده بود: «ترامپ می‌تواند نام‌ها را برای اهداف رسمی ایالات متحده تغییر دهد، اما نمی‌تواند دیکته کند که بقیه جهان آن را چه می‌نامند».

رئیس‌جمهور آمریکا قرار است در روزهای ۱۳ تا ۱۹ مه به کشورهای عربستان، قطر و امارات متحده عربی سفر کند. این سفر در حالی صورت می‌گیرد که آقای ترامپ در تلاش برای نزدیک شدن به کشورهای خلیج فارس است تا علاوه بر سرمایه‌گذاری آن‌ها در ایالات متحده، حمایت این کشورها در تنش‌های منطقه‌ای، از جمله حل‌وفصل جنگ بین اسرائیل و حماس در نوار غزه و محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران، را جلب کند.

تغییر نام مناطق جغرافیایی امری مسبوق به سابقه در کارنامه رئیس‌جمهور آمریکا است. آقای ترامپ بهمن‌ماه گذشته یک فرمان اجرایی را امضا کرد که بر اساس آن نام «خلیج مکزیک» را به خلیج آمریکا تغییر داد.