«شکلات دبی»، تیک‌تاک و پسته‌های ایرانی
+8
رأی دهید
-2
محبوبیت ناگهانی «شکلات دبی» صف‌هایی طولانی در فروشگاه‌های اروپایی ایجاد کرده استرادیو فردا: در دنیای امروز که یک کلیپ چندثانیه‌ای می‌تواند بر زنجیره‌های جهانی عرضه اثر بگذارد، شکلاتی با نام «شکلات دبی» توانسته بازار جهانی پسته را به لرزه درآورد. این شکلات لوکس که با مغز کرمی پسته و شیرینی رشته‌خمیر خاورمیانه‌ای (کادایف) تهیه می‌شود، نخستین‌بار در اواخر سال ۲۰۲۳ از طریق شبکه اجتماعی تیک‌تاک به شهرت رسید و تاکنون ویدئوهای تبلیغی آن بیش از ۱۲۰ میلیون بار دیده شده‌اند.محبوبیت ناگهانی این شکلات نه‌تنها صف‌های طولانی در فروشگاه‌های اروپایی ایجاد کرده، بلکه موجب سهمیه‌بندی فروش آن در برخی خرده‌فروشی‌ها شده است. این افزایش خیره‌کننده تقاضا، کمبود جهانی مغز پسته را به‌دنبال داشته و قیمت آن را تنها در عرض یک سال از ۷٫۶۵ دلار به ۱۰٫۳۰ دلار به ازای هر پوند رسانده است.
ایران در مرکز صادرات پسته
ایالات متحده که بزرگ‌ترین صادرکننده پسته در جهان است، در سال گذشته برداشت ضعیفی داشت. بیشتر محصول باکیفیت آمریکا به‌صورت کامل و با پوست به فروش رفت و همین باعث شد مغز پسته برای استفاده در صنایع غذایی، به‌ویژه صنعت شکلات، نایاب‌تر شود.
در این میان، ایران به‌عنوان دومین تولیدکننده بزرگ پسته جهان، نقشی کلیدی در تأمین این خشکبار پرتقاضا ایفا کرده است. بنابر اعلام گمرک ایران، صادرکنندگان ایرانی در شش‌ماهه منتهی به مارس ۲۰۲۵، چهل درصد بیشتر از کل دوازده‌ماه قبل از آن، پسته به امارات متحده عربی صادر کرده‌اند.
بهروز آگاه، عضو هیئت‌مدیره انجمن پسته ایران، این رشد صادرات را نشانه‌ای از تحولات بازار جهانی می‌داند. او روز ۲۹ فروردین به روزنامه فایننشال تایمز گفت: «در سال ۲۰۲۳ بازار پسته اشباع بود و قیمت‌ها کاهش یافت. همین موضوع باعث شد محصولات جانبی متنوعی مثل کره، روغن و خمیر پسته به بازار بیایند. درست در همین زمان بود که شکلات دبی به بازار عرضه شد و به‌تدریج در سراسر جهان محبوبیت پیدا کرد.»تغییر جهت در کشاورزی آمریکا
در ایالت کالیفرنیا، شماری از کشاورزان به‌دلیل افت قیمت بادام، به کاشت پسته روی آورده‌اند، اما درختان جدید هنوز به باردهی نرسیده‌اند و نخستین برداشت آن‌ها تا سپتامبر آینده طول نخواهد کشید. تا آن زمان، تولیدکنندگان شکلات پسته‌ای می‌گویند نمی‌توانند پاسخگوی تقاضای فزاینده برای این خوراکی پرطرفدار باشند.
چارلز ژاندرو، مدیر اجرایی گروه پرِستات (Prestat) که چند برند لوکس شکلات بریتانیایی را در اختیار دارد، در توصیف وضعیت فعلی به فایننشال تایمز می‌گوید: «انگار از هیچ‌جا سر برآورد، و ناگهان می‌بینی که در همه مغازه‌ها هست. هیچ‌کس برای این حجم از تقاضا آماده نبود.»
جدال حقوقی بر سر برند «دبی»
محبوبیت بی‌سابقه شکلات دبی، پای آن را به دادگاه‌های آلمان هم کشانده است. یک واردکننده شکلات با نام آندریاس ویلمرز که شکلات فکس (Fex) تولید دبی را به آلمان وارد می‌کند، از فروشگاه‌های زنجیره‌ای مانند لیدل (Lidl) و آلدی (Aldi) شکایت کرده و مدعی شده است که استفاده از نام «شکلات دبی» گمراه‌کننده است، چرا که محصول در دبی تولید نشده است.
به گزارش خبرگزاری آلمان، دادگاه کلن شکایت را علیه آلدی پذیرفت و فروش شکلاتی را که در ترکیه تولید می‌شد، ممنوع کرد. با این حال، دادگاه فرانکفورت به نفع لیدل رأی داد و اعلام کرد که «شکلات دبی» اکنون به یک اصطلاح عمومی برای نوعی شکلات با سبک خاص تبدیل شده است و مصرف‌کنندگان الزامی نمی‌بینند که این محصول واقعاً از دبی آمده باشد.
بسته‌بندی محصول لیدل نیز فقط به استفاده از شکلات، پسته و کادایف از منابع اتحادیه اروپا یا خارج از آن اشاره کرده و هیچ نشانه‌ای از منشأ دبی نداشته است.
این رأی هنوز قطعی نیست و واردکننده می‌تواند نسبت به آن اعتراض کند. ویلمرز گفته که در حال بررسی این تصمیم است.