انتشار دومین فایل صوتی جلسه آیتالله منتظری با هیئت اعدامهای ۶۷: ولایت فقیه «چندشآور» شده است
+50
رأی دهید
-1

بیبیسی فارسی بهتازگی به یک فایل صوتی دست یافته است که در آن آیتالله حسینعلی منتظری برای دومین بار با سه عضو هیئت متصدی اعدامهای تابستان ۱۳۶۷ ملقب به «هیئت مرگ» صحبت میکند.
این نخستین بار است که وجود این فایل و محتوای آن فاش میشود. در این فایل قائم مقام رهبر ایران، در جلسهای، سه ماه پیش از برکناریاش، با انتقاد شدید از اعدام زندانیان سیاسی میگوید که ولایت فقیه «چندشآور» شده است.
-Advertisemnet-
در این فایل صوتی جزئیاتی از اعدام گسترده زندانیان سیاسی چپ مطرح میشود که در ۳۶ سال گذشته در هالهای از ابهام قرار داشت.
این جلسه ۹ دی ماه ۱۳۶۷ در بیت آیتالله منتظری در قم برگزار شد.
علاوه بر آیتالله منتظری، دیگر حاضران این جلسه مسئولان قضائی وقت هستند: حسینعلی نیری (حاکم شرع)، مرتضی اشراقی (دادستان تهران) و ابراهیم رئیسی (معاون دادستان). جانبهدربردگان و خانواده زندانیان سیاسی دهه شصت از این افراد با عنوان «هیئت مرگ» یاد میکنند.
در جریان جلسه، نام مسئولان ارشد حکومت و همچنین نقش و موضع آنها درباره اعدامهای تابستان در سال ۱۳۶۷ مطرح میشود: آیتالله علی خامنهای، رئیسجمهور، علیاکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس مجلس، احمد خمینی، مسئول بیت رهبر وقت و عبدالکریم موسوی اردبیلی، رئیس شورای عالی قضائی.
مرداد و شهریور ۱۳۶۷، با فرمان آیتالله خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی، هزاران زندانی سیاسی دستهجمعی و مخفیانه اعدام و در گورهای جمعی دفن شدند. در موج اول اعدامها در اوایل مرداد، ابتدا اعضا و هواداران سازمان مجاهدین خلق اعدام شدند. در موج دوم، که از اوایل شهریور آغاز شد، زندانیان چپ و کمونیست به دار آویخته شدند.
آیتالله منتظری اولین بار با اعضای «هیئت مرگ» در ۲۴ مردادماه ۱۳۶۷ ملاقات کرده بود.
برخلاف جلسه مرداد آیتالله منتظری با «هیئت مرگ»، مصطفی پورمحمدی، نماینده وزارت اطلاعات، در جلسه دیماه ۶۷ حاضر نیست.
در آن زمان اعدام گسترده زندانیان سیاسی چپ هنوز آغاز نشده بود، اما اعدام هزاران نفر به اتهام هواداری از سازمان مجاهدین خلق آغاز شده بود.
جمهوری اسلامی اجساد هزاران اعدامی تابستان ۶۷ را هنوز به خانوادههایشان تحویل نداده است.
واکنش علی خامنهای به حکم خمینی درباره اعدام چپها

آقای منتظری میگوید آیتالله خامنهای «به خیالش» بعد از آنکه حسینعلی نیری نوشتهای به آیتالله خمینی فرستاده بود، او حکم اعدام زندانیان سیاسی چپ را صادر کرد.
بر اساس فایل صوتی، حسینعلی نیری، که در جلسه دیماه حاضر است، اظهارات آیتالله منتظری درباره نقش خود در اعدام چپها را رد نمیکند.
آقای منتظری در بخشی از خاطرات خود، که شفاهی هم ضبط شده است تصریح میکند که «از آیتالله خمینی حکم جداگانهای برای کمونیستها گرفته بودند.» به گفته آقای منتظری حکم اعدام برای زندانیان سیاسی چپ با این توجیه از آیتالله خمینی گرفته شده بود که «مذهبیها اعدام شدهاند، پس کمونیستها چه میشوند؟»
آیتالله منتظری هنگام نگارش مکتوب خاطرات خود درباره میزان اطلاع آیتالله خامنهای از اعدامها ابراز تردید میکند: «حالا من نمیدانم ایشان [آیتالله خامنهای] خبر نداشت یا پیش من این صحبتها را میکرد.»
آیتالله خمینی در اوایل مرداد ماه سال ۱۳۶۷ و پس از حمله «فروغ جاویدان» سازمان مجاهدین خلق، در فرمانی خواستار برخورد قاطع با زندانیان سیاسی این سازمان میشود و مینویسد: «رحم بر محاربان سادهاندیشی است، قاطعیت اسلام در برابر دشمنان خدا از اصول تردیدناپذیر نظام اسلامی است، امیدوارم با خشم و کینه انقلابی خود نسبت به دشمنان اسلام رضایت خداوند متعال را جلب نمایید، آقایانی که تشخیص موضوع به عهده آنان است وسوسه و شک و تردید نکنند.»
او در این حکم حسینعلی نیری، مرتضی اشراقی و یک نماینده از وزارت اطلاعات را به عنوان اعضای اصلی هیئت اعدامها میگمارد.
آیتالله منتظری، قائم مقام آیتالله خمینی، در دیدار ۲۴ مرداد ۱۳۶۷ (۲ محرم ۱۴۰۹ قمری) با هیئت اعدام استان تهران از آنان خواست که دستکم در «دهه محرم» اعدامها را متوقف کنند.
به نظر میرسد پس از روز عاشورای آن سال (اوایل شهریور)، اعدام زندانیان سیاسی از سر گرفته میشود، اینبار اما نوبت زندانیان مارکسیست است.
تاکنون تنها فرمان آیتالله خمینی برای اعدام زندانیان مجاهد منتشر شده بود که در آن اعضا و هواداران سازمان مجاهدین را محارب خوانده بود.
اما در فایل جدید دیدار با عاملان اعدامهای سال ۱۳۶۷، آیتالله منتظری از حکم دیگری میگوید که آیتالله خمینی در پاسخ به نوشتهای از «حسینعلی نیری» صادر کرده است.
زندانیان سیاسی چپ که از اعدامهای آن سال جان سالم به در بردهاند، شهادت دادهاند که هیئت مرگ حکم اعدام را بر اساس «ارتداد» صادر میکرد. این هیئت سه پرسش اصلی از زندانیان چپ و مارکسیست طرح میکرد: «مسلمانی؟ نماز میخوانی؟ از سازمانی که در آن عضو بودی برائت میجویی؟»
سه ماه پس از جلسه دیماه ۱۳۶۷ آیتالله منتظری با سه عضو «هیئت مرگ»، او از قائم مقامی برکنار میشود. آیتالله خمینی ششم فروردین ۱۳۶۸، پس از درز نامه اعتراضآمیز آیتالله منتظری در مخالفت با اعدامها، در نامهای شدیدالحن و بدون جلسه مجلس خبرگان، او را عزل کرد.
شش ماه بعد، در خرداد ۱۳۶۸، علی خامنهای به عنوان رهبر جدید حکومت جمهوری اسلامی انتخاب شد.
آیتالله خامنهای بعدها در کتاب خاطراتش از فرمان آیتالله خمینی برای اعدام زندانیان سیاسی در تابستان ۱۳۶۷ دفاع کرد و ضمن «محارب» خواندن زندانیان سیاسی، نوشت: «از لحاظ فقهی و همچنین از لحاظ تشخیص امام و عملکرد امام و نظر امام جای هیچ دغدغهای وجود ندارد.»
میرحسین موسوی، که در زمان اعدامها نخستوزیر بود، در یک فایل صوتی در سال ۱۳۸۸ گفته بود که در جلسهای بین سران قوا، نظر آیتالله خامنهای درباره اعدامها چنین بود: «این مثل آب سیاهی است که بر سر نظام ریخته میشود و همه ما را سیاه میکند.»
انتقاد به هاشمی رفسنجانی و مسئولان

در فایل صوتی جدیدی که بیبیسی برای نخستین بار منتشر میکند، آقای منتظری از اینکه هیچکس در حکومت مسئولیت اعدامهای گسترده زندانیان سیاسی در سال ۱۳۶۷ را بر عهده نمیگیرد، ابراز ناراحتی شدید میکند: «آقایان یک کاری کردند که هیچ کدام جرئت ندارند بگویند ما کردیم. همه میگویند آقای خمینی نوشته است. آقای هاشمی میگوید نخیر چنین چیزی نیست. همه دنیا میداند، پس اینها چیست که ما میگوییم؟»
به گفته آیتالله منتظری، حکومت زندانیانی را اعدام کرده که با موافقت آیتالله خمینی، وزارت اطلاعات، دادستانی و شورای عالی قضائی عفو شده بودند: «کسی که مستحق عفو بوده را میشود اعدام کرد؟ آنها با حکم آقای خمینی هم عفو شده بودند، روی پروندهاش هم هست، حالا بدون فعالیت تازه تق … چرا احکامشان را تقلیل داده بودید؟ رفته بودند خوشحال بودند … اَه.»
اکبر هاشمی رفسنجانی، در اواسط زمستان ۱۳۶۷ در مجلس ایران میگوید: «عده زندانیان اعدامشده در چند ماه گذشته کمتر از هزار نفر بوده است.»
جفری رابرتسون، حقوقدان، در گزارش خود درباره اعدامهای ۱۳۶۷ میگوید این تنها آمار رسمی است که حکومت ایران به آن اذعان کرده است اما آقای هاشمی رفسنجانی این رقم را بهگونهای مطرح کرده که گویی «تحسینبرانگیز و پایین» بوده است.
بعد از این نطق هاشمی رفسنجانی در مجلس، رینالدو گالیندوپل، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران، در نخستین گزارش خود این رقم را بیش از هزار نفر دانست. این رقم بعدها با ذکر نام زندانیان به چند برابر افزایش یافت.
آیتالله منتظری در فایل صوتی دیماه با هیئت اعدامها به صراحت میگوید «سه هزار نفر رو کشتید» و مدتی بعد رقم زندانیان سیاسی کشته را بیش از ۳۸۰۰ نفر بیان میکند.
آیتالله منتظری در زمستان ۱۳۶۷: ولایت فقیه «چندشآور» شده است
در فایل صوتی جدیدی که بیبیسی به دست آورده است قائم مقام وقت رهبری ایران با انتقاد تند از اعدامها میگوید: «ولایت فقیه اصلا پیش مردم چندشآور شده، مردم از اینها ذله شدهاند.»
او بار دیگر با تکرار اظهاراتش در جلسه مردادماه با هیئت اعدامها، میگوید: «من همه تقصیر را گردن اطلاعات و احمد آقا [خمینی] میدانم. گفتم تو [احمد خمینی] خودت به من گفتی که این منافقین، ۱۰ هزار تا از اون اعلامیهخوانهایش، همه رو باید اعدام کرد، برای همین خودت کردی.»
آقای منتظری در ادامه انتقادهایش میگوید احمد خمینی، فرزند آیتالله خمینی و اطلاعات «دست در دست هم دادند» تا آیتالله خمینی را قانع کنند فرمان اعدامها را صادر کند. او میگوید که «مردم گفتند ولایت فقیه. نگفتند ولایت احمدآقا» و ادامه میدهد که «تو [احمد خمینی] رو کسی قبول ندارد.»
آیتالله منتظری در فایل نخست هم گفته بود که وزارت اطلاعات و احمد خمینی از دو سه سال پیش از تابستان ۱۳۶۷ دنبال بهانهای برای اعدام مخالفان سیاسی بودند.
در سالهای منتهی به کشتار بزرگ زندانیان سیاسی، بارها از زندانیان در قالب پرسشنامه نظر و مواضع سیاسی آنها سوال شده بود و زندانیان را بر اساس سر موضع بودن یا نبودن در بندهای مختلف مجزا کرده بودند.
بعدتر در جریان اعدامها از جمله در زندان اوین، از بندهایی که صدها زندانی سر موضع محبوس بودند، عده انگشتشماری زنده بیرون آمدند. «سر موضع» به زندانیانی اطلاق میشد که حاضر به برائت از نظرات سیاسی خود نبودند.
در بخشی از فایل دوم، آیتالله منتظری میگوید: «اینهایی که سر موضع شدند، توی زندان سر موضع شدند. در اثر برخوردهای اونجا سرموضع شدند.»
سپس یکی از اعضای هیئت با تایید اظهارات آیتالله منتظری میگوید: «بله، برخوردها درست نبوده، برخوردها تند بوده.»
آیتالله منتظری در تابستان ۱۳۶۷ در اعتراض به اعدام مخالفان و زندانیان سیاسی چند نامه به آیتالله خمینی مینویسد.
سرانجام در نامهای که امضای احمد خمینی در پای آن است، مسئول بیت رهبر وقت ایران مینویسد که آیتالله خمینی گفته است «مسئولیت شرعی اعدامها با من است.»
متن پیاده شده جلسه نهم دیماه ۱۳۶۷ آیتالله منتظری با حسینعلی نیری، مرتضی اشراقی و ابراهیم رئیسی:
آیتالله منتظری: وَلَتَسمَعُنَ مِنَ الَذِینَ أُوتُوا الکِتَابَ مِن قَبلِکُم وَمِنَ الَذِینَ أَشرَکُوا أَذًى کَثِیرًا وَإِن تَصبِرُوا وَتَتَقُوا فَإِنَ ذَلِکَ مِن عَزمِ الأُمُورِ (سوره آل عمران، آیه ۱۸۶)
ترجمه: (و خودتان. و قطعاً از کسانی که پیش از شما کتاب آسمانی به آنها داده شده، و از کسانی که شرک میورزند، سخنان ناپسند فراوانی خواهید شنید. و اگر صبر کنید و از خدا بترسید، این از کارهای [شایسته] عزم و اراده است.)
قال امیرالمومنین: لا تستوحشوا فی طریق الهدی لقلة اهله. یجب علینا العمل بالواجبات و لو کنا قلیلی
ترجمه: (در راه هدایت، به خاطر کم بودن افراد، احساس تنهایی نکن. ما باید وظایف خود را انجام دهیم، حتی اگر عدهمان کم باشد)
قال رسولالله: والمؤمن وحده جماعة
ترجمه: (مؤمن به تنهایی یک گروه است)
و قال الله تعالی: إِنَ إِبۡرَٰهِیمَ کَانَ أُمه قَنتا (سوره نحل، آیه ۱۲۰)
(ترجمه: به راستی که ابراهیم امتی فرمانبردار بود.)
ابراهیم به واسطه کانَ امه قانتا، ولا تستوحشوا فی طریق الهدی لقلة اهله.
آیتالله منتظری: یک روایتی داریم من اصلا توی کتاب نوشتم اونجا، پیش حضرت علی یه کسی رو آوردند، حضرت میفرمایند (حدیث به عربی نامفهوم) حضرت فرمود تو دزدی کردی؟ اگرم میخوای بگو نه، تازه از قصد بهش میگه، یعنی اجبار به اقرار نباشه، این خیلی حرف است ها! یه وقتی آقای شریعتی میگفت که شریعتمداری میگه در آلمان من دنبال آقای ورامین رسیدم، چند شبی رفتم توی بلواری، میدونی اینها، بعد به ما سوء ظن پیدا کرد پلیس، من رو گرفت، من رو گرفتن در آلمان بردن اونجا بازجویی کنند توی اون آگاهی شهری که بود، بعد گفتن ما یه سوالاتی از شما میکنیم، ولی شما اجباری نداری جواب بدی. خواستی جواب بده، خواستی جواب نده. این روش امیرالمومنین رو اونها عمل میکنن، ما هر چی میگذره … حتی مثلا نسبت به اهداف، اهداف اونجا … میاد پیش امیرالمومنین میگه حضرت دستش رو برمیداره میگه که اگر چنانچه میپوشوندی نمیگفتی بهتر بود، در سه مرتبه اقرار کرده، حضرت فرمود برو دیگه. دیگه وقتی رفتی نیومدی دیگه نمیایم سراغت، ولی ما میزنیم طرف رو تا بگه بله من مثلا فرض کن زنا کردم لواط کردم یا مثلا چی کردم. حالا یه زنی در شیراز چی، محکوم به رجمش کردند. بعد در حالی که سنگم بهش خورده فرار کرده. گرفتنش، خب این دسترسی به اقرار باشه دیگه … حق نداری بگیریش … حالا گرفتنش ... میگن بله… خب پیغمبر اکرم در همون قضیه مالک بن مالک فرار کرده بود بعد زبیر اینها زدن کشتنش پیغمبر دیهاش رو از بیتالمال داد … وقتی فرار کرد دیگه حق نداری بری بگیری ……….
آیتالله منتظری: من بارها گفتم آقا انقلابمون پیروز شد، از توش اقلا هزارتا قاضی مجتهدِ عادل و بالاتر از اینها عاقل لازم داریم، دهتاشم نداریم.
از این قضیه مرصاد … ۳۰۰ تا دختر گرفتن … ۳۰۰ تا دختر ………..
آیتالله منتظری: وقتی که در اصفهان بودی دادستان بودی، این مرحوم کازرونی رو که ترور کردن، اون قسمت کسی تحقیق نکرد؟
عضو هیات: چرا!
آیتالله منتظری: خب؟
عضو هیات: تحقیق کردیم
آیتالله منتظری: چیزیم معلوم نشد؟
عضو هیات: اصلا … پرونده … پرونده تشکیل شد به این اتهام
آیتالله منتظری: چی بود اتهام؟
عضو هیات: نشد دیگه گرفتن … همین پیگیری بود که … نشد … اومدیم خدمتتون بعد دیگه نتونستیم …
آیتالله منتظری: چطور نتونستی؟
عضو هیات: بعد دیگه شهید باهنر اومدن اصفهان گفت بین کمیته و سپاه اختلاف هست
آیتالله منتظری: نه از کجا میدونستی؟ شما حدس میزنی از کجا میدونستی؟
عضو هیات: عرض کنم که حدس اینکه خب …. من حدساش رو میزنم
آیتالله منتظری: یعنی شاید حکمی صادر کردند؟
عضو هیات: بله
آیتالله منتظری: یعنی گناهش چی بود کازرونی؟ یعنی با حکم کشته شده باشند؟
عضو هیات: احتمال میدم، چون … دو مرتبه پرونده میره به … صحبتی شده بود که حکم صادر شده بود صحبتش شده بود …
آیتالله منتظری: …….… خب تحقیق میکردی، برای اینکه کازرونی از [عباسقلی حشمت] حشمت قطعا اهمیتش زیادتر نبود که…. آدم فاسدی بود میگفتن اما کازرونی بالاخره آدم مذهبی بود حالا پولدار بود ….
عضو هیات: … مثلا به اون سری پرونده هم [اختلاس] کردیم از یکی از اون افراد من تحقیق کردم صحبتی شد که خب … منطقه بعدی چیزه ما هم نتونستیم
آیتالله منتظری: یعنی دادگاه امید مثلا حکم صادر کرد؟
عضو هیات: نه معلوم نشد
آیتالله منتظری: معلوم نشد؟ هیچی حدسم نزدید چی بود؟
عضو هیات: نه، ولی اینکه خب …
آیتالله منتظری: پروندهاش کجا هست؟ از بین بردند یا هست؟ …
عضو هیات: پروندهاش نه هست، پروندهاش یه قسمتیش هست، یه قمستیش دست خود آقای امید بود برداشته بود
آیتالله منتظری: چرا برداشته بود؟
عضو هیات: برداشته بود خب … اونجا ….
آیتالله منتظری: پس قبل از امید بود؟
عضو هیات: نه
آیتالله منتظری: نه، پرونده قبل از امید بود؟
عضو هیات: بله
آیتالله منتظری: یعنی قبل از اینکه امید بیاد اصفهان؟
عضو هیات: خیر … موضوع قبل از امید بود، پرونده بعد که امید اومد
آیتالله منتظری: ببینم موضوع پس قبل از امید بوده، یعنی قتلش؟
عضو هیات: قتلش بله
آیتالله منتظری: در زمان شاه بود یا در زمان انقلاب بود؟
عضو هیات: حکایت هستش
آیتالله منتظری: اما امید میگفت من رو بذارید
عضو هیات: نمیدونم
آیتالله منتظری: حکم چی داشت؟ قاضی حکم زیاد بوده. بعد اینها تحقیق نکردن راجع به قتلش تحقیق بشه؟
عضو هیات: تحقیق بشه، توی دادسرای عمومی بود … رفته بود اونجا. بعد که من مستقیما دنبال کردم، از اونجا پرونده رو گرفتن، بعد تو تحقیقات که شروع کردیم یکی از اونها تیم تحقیق، من خودم شب اونجا بودم، به من برخوردهای بسیار … … احتمال داره که اونم حکم داشت…. تا این حد برای من صحبت شد که ما دیگه بعد از اون روز نشد تحقیقات کنیم
آیتالله منتظری: بله. یه چیزایی آدم میخواد بدونه، آقای قاضی اومده اینجا میگه یه ژاندارم، یه ژاندارم از یه، یکی از این سربازها، یه سرباز نیروی دریایی … فرستاده، سه ماه بهش مهلت داده که برو سه ماه دیگه بیا، بعد دیگه اینجا آزادی، بیچاره رو محاکمه کردند محکوم کردند، به ۷۰ ضربه شلاق، دو سال زندان، انفصال دائم از خدمت، واسه یه تومن، اونوقت گاهی اوقات یه چیزهای کلانی میبینی ماستمالی میشه. بایستی توجیهکننده کار آقایون باشه، دائما اینجور میکنند راجع به اعدامها این چیزها، آدم واقعا بعضیهاشم متاثر میشه …
چقدر این رادیوهای خارج میدونی چقدر برای ما معرکه گرفتند. آقای خلخالی همینجا نشسته بود اینجا، کارهایی ما میکنیم بیعقلیه اصلا، آقای خلخالی همینجا نشست گفت ۳۰۰ تا دختر رو آوردند مثلا مرصاد هستن، مرصاد تو
باختران، و دو تاشونم دختر فرانسوی بود، اتفاقا خلخالی گفت من اونجا بودم، گفتم حالا همه رو اعدام کنین این دو تا دختر رو اعدام نکنین فرانسوین اینها، از همه اینها … گفتن نه اعدام، شما همین مدت دیدی چقدر دولت فرانسه و تو رادیوها و اینها تازه یه چیزیم در … خوندم که بله یه ستادی در فرانسه تشکیل شده برای تحقیق نمیدونم دختر فرانسوی تو زندان اوین، یه دختر پرستاری بوده اونجا در فرانسه، بعد از اینکه یه منافقی این رو مسلمون کرده به اصطلاح، بعد این رو گرفتدش، خب اون دختر فرانسوی مسیحی که مسلمون شده اون … اسلام همونه، اون چه میدونست که مثلا حالا اسلام و حکم و غیره، بعدم شوهرش اومده بیاد تو عراق زنشم با خودش آورده، اونوقت این زنه اینجا اسیر شده تو مرصاد زدن تَق، همین دیگه، ما اصلا این دو تا دختر رو داشتیم میدونستید با فرانسه چقدر میشه مبادله کرد؟ با زندانیان با نمیدونم چی چی … این کارهای ما چیه؟
آیتالله منتظری: آقای خامنهای همینجا بوده، من اصلا نمیدونم کشور اصلا، آقای خامنهای شب اینجا بوده بعد صحبت که بله من با آقای نیری دعوا کردم و نمیدونم چطور این اتفاق افتاد و اینها، گفتم که امام خودش علیه … گفت کی؟ اصلا آقای خامنهای نمیدونسته که آقای خمینی یه چیزی نوشته، رئیسجمهور کشور خبر نداشته که آقای خمینی یه نامه نوشته و دست اطلاعات هست و تحصیل کرده فهمیده، اون فقط به خیالش بعد آقای نیری به امام نوشته راجع به مثلا چپیها و اینها اونوقت، اونجا من دعوا کردم ایشون رو، گفتم آقا! گفت اِاِ مگه چیز دیگهاس؟ گفتم بابا جون اون نامه امام اصل کاری بوده بعد اینها دنبال چیز دیگه بودن.
آیتالله منتظری: یه شب اسلامی اومد اینجا یه، اسلامی شیراز، یه پرونده آورد یه دختری تهران … وصیتنامهاش رو آورد، به قدری من متاثر شدم، خود اسلامی هم متاثر شده بود راستش، گفتم آقای اسلامی ببینید این دختره نوشته توی وصیتنامهاش به پدر و مادرش که ناراحت نباشید، دنیا در گذره، نمی دونم چطور مثلا به قرآن نهجالبلاغه و نمیدونم چی اینها، بهش گفتم این دختر سابقه مثلا قتلی اینجوری؟ گفت نه، این همینجوری هواداری چیزی نبوده، بعدش از سر تا پا وصیتنامه نور میبارید، اونوقت گفتم خب حالا ببین آقای اسلامی شما . در شرع اسلام میگوید که دختر، زن اگر که چنانه خدا رو قبول ندارد، پیغمبر رو قبول ندارد، قرآن رو قبول ندارد، هیچکی رو قبول نداره، مرتد شده دیگه، این رو نمیشه بکشی، حالا این دختر خدا رو قبول داره، پیغمبر رو قبول داره، قرآن رو قبول داره، همه چیز رو قبول داره، میگه نوشته من اول به جمهوری اسلامی اعتقاد داشتم بعد دیدم خواستههای ما انجام نشد ناراحت شدم، تو وصیتنامهاش اینجوری به پدر و مادرش نوشته، امیدواریم انشالا امام زمان بیاد و … گفتم ببینید این دختری که خدا رو قبول داره، پیغمبر رو قبول داره، قرآن رو قبول داره همه چی رو قبول داره، فقط میگه من این جمهوری اسلامی مطابق سلیقه من نیست این رو میشه اعدام کرد؟ اصلا تو بگو نه قتلی داره نه توی ترور رفته نه محاربه. این رو میشه اعدام کرد؟ اما اونی که نه خدا رو قبول داره نه پیغمبر، چجوری میشه اعدام کرد؟ آخه این شد فقه؟
من به اون مردک گفتم شما از اول اگر چنانه حالا آخوند … من یه گلهام از شما دارم، چیزیم نیست، من هر چی اینجا برای شما گفته بودم رفته بودی به امام گفته بودید. احمدآقا [خمینی] اومد … گفتن، احمد گفت آقا اینجوری گفته که نمیدونم، اسم شما را از تو … احمدآقا و اطلاعات. گفتم بله تمام اینها رو من گفتم، حالا چی؟ میخوای چی کار کنی؟ خب به احمدآقا تمام رو نقل کرده
عضو هیات: بله
آیتالله منتظری: حالا دلیلی نداشت که شما من هر چی اینجا به شما گفتم که برید نقل کنید. ولی خب رفته بودید نقل کردید.
عضو هیات: بله
آیتالله منتظری: احمد به رخ من میکشید، من گفتم تمام اینها رو من گفتم. یه خوردهام بالاترین از این.
[بگو مگو]
آیتالله منتظری: گفت اینها اومدن گفتن حتی همین که اسم شما رو هم، این رو به من گفت …. شما … اینکه احمد آقا با اطلاعات با هم دست به دست هم داده اینها. گفتم بله من همه اینها رو من گفتم حالا چی؟ این رو نقل کرد احمد، گفتم آره من تمام اینها رو گفتم حالا چی؟
عضو هیات: …
آیتالله منتظری: مثل یک روز دیگه که آمد که بله شما به آقای … گفتی که مردم گفتن ولایت فقیه نگفتن ولایت احمد آقا، گفتم آره گفتم، مگه مردم ولایت تو گفتن؟ تو رو کسی قبول نداره … [صدای خنده] …
حالا قضیه این است که اون کار اگر چنانچه آقای خمینی براش یه جوی درست کردن، راه عاقلانه همین است که من اون روز به شما گفتم، اما … آبروی ما رو در دنیا بُردند، اونقدر جامعه بینالمللی ما رو محکوم کردند، خانوادهها همه داغدار شدند، ناراحت شدند، راه کار همین بود که من اون روز گفتم. اونهایی که تو زندانها تشکیلات داشتند، یا با اونها مراوده داشتند، اشراقی میومد محاکمه میکرد، محکوم میکردند، فرض کن ۱۰۰ نفر، بعد اون ۱۰۰ نفر رو هم اعدام میکردن، محکوم به اعدام میشد و بعد هم اعلام هم میکردیم که بله اینها این کار را کردند، دیگران هم بالاخره به … اما الان یه کاری کردیم که با هیچ شرع و با منطق جور نیست، بگو چرا؟ برای اینکه آمدید یه زن یا یه مرد، فرض کنید، هیئت عفو یه کسانی تو در زندان معیین کردند مثل خلخالی، مثل نمیدونم کی اینها، که اونها بروند بررسی کنند، بعد اینها رفتند یه کسانی رو بررسی کردند گفتن اینها مستحق تقلیل است یا عفو است، اطلاعات نظر داده، رئیس زندان نظر داده، دادستان نظر داده، با نظر اینها، هیئت عفو نوشتند به ما بله اینها مستحق مثلا ۱۵ سال بودند حالا تقلیل داده شد به پنج سال، گوش میدی؟ ۳۰ درصد بودن اونهایی که … کردید، شد پنج سال، بعدم ما نوشته بودیم از طرف رهبر انقلاب امام خمینی مدظله عالی با نظر آقایان موافقت میشود، یعنی مثلا ۱۵ سالش میشه چی پنج سال، بهش هم ابلاغ کردند، بدون اینکه کاری تازه کرده باشه رفتند این را اعدامش کردند. اینی که مستحق عفو بوده حالا مستحق بوده یا نبوده بالاخر عفو شده، از طرف آقای خمینی هم عفو شده، روی پروندهاش هم هست، حالا بدون فعالیت تازه تق! این کلمه درستی نیست. فرض کن مستحق اعدام هم بوده، حالا عفوش کردن. کسی که مستحق عفو بوده میشه اعدام کرد؟ [صدای یکی که واضح شنیده نمیشود] … پس چرا حکم رو تقلیل داده بودید؟ نمیدونم خب رفته بوده خوشحال بوده بهش گفته بودن، حالا اعدام! گفت به من هم اشراقی اطلاع داد، ما از اونجوری اطلاع …. آقایان یه کاری کردند الان هیچ کدوم جرات ندارن بیان بگن آقا … آقای خمینی نوشته. همونطوری که آقای هاشمی میگه نخیر همچین چیزی نیست و چرا گفتید، خب دنیا همه میدونن هست پس اینها چیه ما داریم میگیم؟ …
عضو هیأت: در میان آقا ما امسال به خدا ۶۵۰ نفر رو آزاد کردیم.
آیتالله منتظری: خب این که جواب اونها را نمیده. اینها جواب اونها را نمیده.
عضو هیأت: ببینید از گروههای مختلف
آیتالله منتظری: نه این جواب اونها رو نمیده برین ببینید تو خانوادهها چه خبره، همونهایی که به انقلاب و آقای خمینی و به همه چیز عقیده داشتند همه مسئلهدار شدند، اینها درست نیست، اینها مسئلهدار شدند.
آیتالله منتظری: من به احمدآقا گفتم، گفتم همه گناهان رو گردن تو و اطلاعات میدونم. گفتم آقا خمینی اونجا نشسته، شما میرید جو درست میکنید اینجور درست نیست … من همه را تقصیر اطلاعات و احمد آقا میدونم. گفتم تو خودت به من گفتی که این منافقین ۱۰ هزار تا از اون اعلامیهخوانش تا همه رو باید اعدام کرد، برای همین خودت کردی، … هرچی شما بگی …
بله
عضو هیئت: امیدوارم خیر خدا پیش بیاد، امیدوارم اون فراز و نشیبهایی که
آیتالله منتظری: نه شما نیستین آخه تو جامعه ببینی چی گرفتاریای، نمیدونم رادیوهای خارج را گوش میدی؟ که ببینی در این مدت چقدر جو علیه ما درست کردند و تو دنیا ما رو محکوم کردند، در وقتی که ما سر قضیه قطعنامه اونجور شد، حالا تازه اونجوری، اونوقت میان میگن تازه حالا رفتند خودشون اعدام کردند، صدام داشت … ولو دروغم میگه، کرده بود اما چون بها میداد به مردم و نمیدونم چطور اعلام عفو میکرد، ما هم اینجا اعدام. اصلا من برای زنان و دختران شبهه هم دارم، ابن ادریس ادعای شبههام میکنه به اینکه زن محارب رو نمیشه اعدام کرد. بعد اینها خیلیهاشون محارب نبودند، محارب کسی است که بیاد اسلحه برداره بیاره، واقعیتش اینکه اینها یک اعلامیه خوانده بوده، بعد اومده تو زندان، برخورد امام، برخوردی بوده، زن بوده، ضعیف بوده، یه برخوردی یه بازجو کرده که به حساب اسلام و آقای خمینی بوده، از همه چی سرخورده، یعنی اینهایی که سر موضع شدند توی زندان سر موضع شدند. بابا اون روز میگه من برادر خودم، خودم بردم تحویل دادم، گفتن دو ساعت دیگه یا دو روز دیگه آزاد میشه ... بعدش هم … آقایان اعدامش کردند. این سر موضع شدنشون یه سری در اثر برخوردهای اونجا بوده، وگرنه کسی سر موضع نبوده.
عضو هیات: برنامهریزی نبوده، بله، برخوردها درست نبوده، برخوردها تند بوده
آیتالله منتظری:خب دیگه بعد آقای خمینی که مینویسن که سر موضع، بیاری ببینن این چجوری سر موضع شدن اینها خبر ندارین که، اینها میرفتن شورای عالی قضایی میرفتین معرکه میگرفتین … من به موسوی اردبیلی هم گفتم، گفتم تو فقط تنها هنری که داشتی رفتی که به آقا خمینی میگید که آقا حالا کسی که محکوم به اعدام است با …[قابل شنیدن نیست] اعدامش کنیم یا ببریمش در مرکز استان؟ … ما ببین به امام گفتیم آقا اینها همه سر موضع اینها بعضیهاشون به جهاتی سر موضع شدند، همیشه نیستن و اینها، بالاخره یه کاری کشف میکردید و اینها. راه عقلاییاش همینی است که من عرض میکردم، کسانی که تشکیلات داشتند، با اونها رابطه داشتند دوباره محاکمه میشدند، محکوم به اعدام میشد، این دیگه کسی هم نمیتونست چیزی بگه، محکوم به اعدام شده. اما کسی که زیر پروندهاش از طرف امام خمینی نوشته شده مثلا ۱۰ سالش ۵ سال شده، مستحق تقلیل شده، حالا بدون محاکمه اعدام شده، این جواب نداریم که. آقای انصاری میومد از طرف امام میومد تو زندان، آقای انصاری البته خب … داره. اما محض اینکه میومد با یک یک اینها صحبت میکرد که مثلا به حساب آقای خمینی اینها نگذارید، به حساب انقلاب نگذارید، تندی شده از دلشون در میاورد، آقای انصاری میومد …. دادگاه … اگر چنانچه فشار موسوی اردبیلی نبود آقای فلاحیان اونجا میخواست برای ایشان پرونده درست کند و نگهش هم داره. اینجوری باشد که اون دوره بهتر بود …
[صدا شنیده نمیشود]
… معلومه که اینها تو جمع نیست … …
عضو هیات: مال مردم خوره
دیگر عضو هیات: نه نه
آیتالله منتظری: … که هفتاد تا رو میگم …. ولی بالاخره به زندانی که برخورد میکرد اون رو خوشبین میکرد به جمهوری اسلامی نه بدبینش بکنه، خودتون میبینید دیگه، بعد میخواستن بگن آقای انصاری تو دیگه حق نداری بیای تو زندان، آخه این درست نیست …. بعد تو سرش میزنند و …. بنده در زمان شاه، حالا شاه ظالم … ظالم … بنده زندانی شاه بودم، خیلیم رو ما حساس بودن یعنی ما رو از سران خرابکارها به اصطلاح میدونستن، یه کتابخونه ما داشتیم اونجا باز تاسیس کردن تو مراسم جبهه آبان رفته بودن روز روشن کاشیهایی که به اسم ما بود شکسته بودن و کاشیهایی درست کرده بودن نوشته بودن در … اعلیحضرت رضا شاه پهلوی، محمدرضا پهلوی شاهنشاه آریامهر کتابخانه تعطیل شد، و در حقیقت کتابخانه من رو دزدیده بودن به اسم شاه کرده بودن، بنده در زندان قصر شکایت کردم به چند جا از جمله به بازرسی شاهنشاهی، ببینید بازرسی شاهنشانی، منم زندانی، یه نفر سرهنگ پا میشد از تهرون میفرستن … روز روشن اونجا به مردم میگه که بیاید این قضیه کتابخونه رو … بعد این صحبت میکنه واسه مردم میگه آقای منتظری زندانی شده جای خود، اما اگر حقی تضییع شده باید حقی از سوی هر کسی، هر کی اطلاع داره بیاد مطمئنم باشه کاریش نداریم، مردم میان شهادت میدن اون یادداشت میکنه، رئیس سازمان اصفهان بوده، رئیس سازمان … رئیس سازمان اوقاف اصفهان بوده ظاهرا، رئیس شهرداری اصفهان توش بوده رئیس شهربانی نجفآباد بوده، فرماندار نجفآباد هم اون ناطقی …. اینها همه تو این جریان بودن که کتابخانه رو آوردن اون کار کردن، حالا میدونی چیه؟ فرح اومده یه کتابخونه بسازه اینها پول رو و میخواستن رو بخورن این کتابها آقا این کتابخانه نداره اسمی سنگ مفت پول مفت، …. یه همچنین چیزی بود جریان، …. کاری نکردن، روز هفتم عید ما تو زندان قصر بودیم یه وقتی اومدن گفتن که شما رو خواستن از بازرسی ارتش، تیمسار فرشیدی که کشتندش، ژیان فرشیدی، کشتندش، آوردن پیش من، یه مرده هم اونجا نشسته بود، تازه اون کی بود من نفهمیدم، من حدس زدم اونی که از همه … اونی هست که از دستش شکایت شده … شاید دو ساعت این به من التماس میکرد، حالا زندانیم، گفت آقای منتظری این کار این حق شما را تضییع کرده، و جرم هست، اینها همه … و شما بذار بازرسی شاهنشاهی چیکار کرده … از طرف بازرسی به من دستور دادن که من ولی خودش کار … اونجا کاشی اعلیحضرت رو و گفت کاشی که به اسم اعلیحضرت ما بکنیم این خیلی …. شما بیا هرچی میخوای پول میخوای هرچی میخوای که بیا مثلا شما شکایت رو شما پس بگیر، ما تو کشور این همه دزدی دیدیم، کتابخانه دزدی ندیده بودیم، حالا اینم اعلیحضرت کتابخانه بخواد درسته کنه خب خودشون پول دارن قدرت دارن میتونن، چرا کتابخانه من رو اینطور کردن؟ اینقدر به من اصرار کرد التماس کرد که آقای منتظری شما چقدر از زندانتون مونده؟ گفتم 27 روز، گفت شما همین جایی که هستی بگو تشریف ببرید منزل من میگم حالا شما را ببرند منزلتون، گفتم نه آقا … بوده 27 روزشم مونده، بعد از این ببینید در زمان این داستان بالاخره من زندانی شکایت کردم … برسم حالا … ما اینجا … اینقدر مردم شکایت دارن، دائما … بیاد آقای خمینی یه هیات درست کنه بگه آقا من فردا یه هیات هشت نفره …. چی چی بود؟ هشت مواد، هشت مادهای
(صدا در صدا)
آیتالله منتظری: … بیاد یک همچنین هیاتی درست کنه … روزنامه بخونه، … گفت نه همونطور خوب بود، گفتم نه اون نمیشه آقای خمینی بنویسه، بعد یک هیات … چرا مردم چیچی … شکایت قضایی … من میگم رسیدگی بکنن بالاخره یه اموری برای مردم درست کنیم، میان اینجا به من میگن هرجا رفتم نه شورای عالی قضایی جواب میده نه نمیدونم هیججا جواب نمیدن، این که نشد باباجون، اون زمان شاه بالاخره من زندانی رو بازرسی شاهنشاهی به … گفتن برو فلانی رو رضایتش رو تحصیل کنید، بعد این …. آخه اینجوری … خب آخه این نظام … نظام هم .. حقانیتش افتاده اینجا … والا … کمک بکنید تعجب … هیچکی به هیچکی نیست.
آیتالله منتظری: قبول ندارین؟ تا یه چیزی میشه …. مسئولین ما گاهی اوقات میخواد توجیه کنه دروغ میگن، یه دروغی که مردم باورشون نمیره، مثل نخستوزیر شاه … دهن بسته … اونجا … گفتم که بهتون نامه نوشته به آقای خامنهای استعفا نوشتی؟ این نامه رو خودشم نوشته بود، برای منم فرستاده بود با امضای خودشم بود، بعد این تکثیر شده دست رادیو لندن هم رسیده رادیو لندن خونده، با امضای خودتونه، برای چی تکذیب میکنید؟ اونوقت نمیگن آخه اینها، مسلمونها چیزی مینویستن بعد تکذیب میکنند؟ خب اینها رو بگو شجاعتشم داشته باش … چرا تکذیب کردی؟
آیتالله منتظری: یه روز به احمد آقا گفتم احمد آقا من دلم برای آقای خمینی میسوزه، حالا الان جرات ندارم بگم، پنجاه سال دیگه همین نامهای که آقای خمینی نوشته، همین نامهای که نوشته شما … این شد تاریخ علیه آقای خمینی.
عضو هیات: (صدا نامفهوم)
آیتالله منتظری: بله سه هزار نفر رو مثلا با این کشتید، گفتم من دلم میخواست که چهره ولایت فقیه محترم بمونه با اون قداستی که اول آقای خمینی آمدند در ایران و مایه امید همه بودند، اصلا همه عشق میورزیدند، ما دلمون میخواست ایشان همینجوری بمونه، ولایت فقیه اصلا پیش مردم چندشآور شده مردم ذله شدن از اینها، اینها هیچ … همون گه کاری که … آقای خمینی اونجا نشسته خبر که نداره بعد میرن یه جوی درست میکنن بعد میگن آقا، حالا حضرت عباسی از شما میپرسم، بعد از عملیات مرصاد به عقیده من شکست بزرگی به منافقین خورد برای اینکه اینها رفته بودن، با همین این کاری کردین ما اینها رو دوباره تو دنیا داد و هوار راه میندازن، برامون معرکه گرفتن تو سازمانهای جهانی، دوباره اینها رو زنده کردیم، همین عمل زندهشون کرد نه اینکه اینها رو کشته بود، … گفتم بابا جریان است اینها … که نیست که، این جریان همون خانوادههایی که الان ما کشتیم همه الان میگن که اِاِ پس منافقین راست میگفتن که، حالا بیا درستش کن، حکومتشون حکومت دینی است دیگه، … … … ما اگر چنانچه با وفق و مدارا و محبت و اینجور چیزها جذب میکردیم کم میشدن، اما ما هی داریم زیادشون میکنیم خب با این.
۳۶

Hamam.Mansoori - قزوین ، ایران
منتظری و طالقانی درسته اخوند بودند ولی میشه گفت ادم بودند و انسانیت سرشون میشد و مردم را درک میکردند و اهل سیاست و زرنگ بازی نبودند
7
27
سه شنبه ۲۶ فروردین ۱۴۰۴ - ۰۴:۱۹
۲۵

راستگوی بی طرفدار - سالزبورگ، اتریش
منتظری انسان والا و قابل تقدیری بود. کسی که راستی و شرافت را فدای قدرت نکرد. اصلا مهم نیست دینش چه بود و لباسش چی بود. وقتی در کل دنیا میبینی طرف مسئول تمیزکاری یک توالت است. اعمال نفوذ میکند و برای توالت رفتن هم مردم را میچاپد بعد میفهمی که صاحب قدرتی که حق بگوید به تعداد انگشتان دست است
6
23
سه شنبه ۲۶ فروردین ۱۴۰۴ - ۰۶:۵۵
۶۳

طلوع ازادی - لوس آنجلس ، ایالات متحده امریکا
آخوند خوب و بد نداریم آخوند حتی نباید کفن بشه، وجود همه شون باعث رفتن ایران به قعر منجلاب تعصب فساد فحشا اختلاس شیره مالی به سر طبقه بدبخت ووووو
10
12
سه شنبه ۲۶ فروردین ۱۴۰۴ - ۰۹:۴۶