ترامپ می‌گوید به علی خامنه‌ای نامه نوشته است؛ ایران می‌گوید نامه‌ای دریافت نکرده است

بی بی سی: دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، می‌گوید که روز چهارشنبه به آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر ایران، نامه‌ای نوشته و او را به مذاکره دعوت کرده است. پس از انتشار این خبر نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد به رسانه‌ها اعلام کرد که هیچ نامه‌ای از سوی دونالد ترامپ دریافت نکرده است.

آقای ترامپ در مصاحبه با فاکس‌نیوز گفت که ترجیح می‌دهد با ایران به توافقی برسد.

او به فاکس‌نیوز بیزنس گفت: «ترجیح می‌دهم مذاکره کنم و به توافقی با ایران برسم.»

رئیس‌جمهور آمریکا افزود: «گزینه دیگر این است که شما کاری بکنید. چون نمی‌شود که ایران سلاح هسته‌ای داشته باشد.»

امروز عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران در حاشیه اجلاس وزرای خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی در جده گفت: «تا زمانی که دولت ترامپ فشار حداکثری خود را اعمال کند، ایران مذاکرات با ایالات متحده در مورد برنامه هسته‌ای خود را از سر نخواهد گرفت» و «برنامه هسته ای ایران را نمی‌توان با حمله نظامی نابود کرد.»

رئیس جمهور جدید آمریکا از دوران تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری و پس از پیروزی در آن مدام گفته است که خواستار رسیدن به توافق با تهران است، هرچند که رهبر ایران پس از روی کار آمدن اقای ترامپ، هرگونه مذاکره با ایالات متحده را رد کرده بود.

یکشنبه ۱۲ اسفند و در جلسه استیضاح عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد و دارایی، مسعود پزشکیان، رئیس جمهور ایران گفت که خودش موافق مذاکره با آمریکا بود اما پس از مخالفت رهبر ایران با هر گونه مذاکره، حرف او را پذیرفته است.

آقای پزشکیان گفته بود: «ممکن است در فضای مجازی، سخنانی از من منتشر کنند و بگویند که بنده خواهان گفتگو هستم. بنده همچنان معتقدم که گفتگو لازم است، اما همان‌طور که مقام معظم رهبری موضع را مشخص کرده‌اند، بر این مسیر پایبند خواهیم ماند.»

آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی در ۱۸ بهمن امسال گفت با توجه به تجربه مذاکرات هسته‌ای پیشین و سرانجام برجام، مذاکره با آمریکا «عاقلانه نیست، هوشمندانه نیست، شرافتمندانه نیست.»

در هفته‌های اخیر گمانه‌زنی‌هایی در خصوص نقش روسیه بعنوان میانجی برای مذاکرات میان ایران و آمریکا نیز مطرح شده که خصوصا با سفر سرگئی لاوروف، وزیر خارجه این کشور به تهران پس از دیدارش با همتای آمریکایی در عربستان قوت بیشتری گرفت.

عباس عراقچی همان زمان و پس از دیدار با همتای روس خود در نشست خبری گفت: «ایران درباره پرونده هسته‌ای خود با آمریکا مذاکره مستقیم نخواهد کرد» و در موضوع هسته‌ای «با هماهنگی روسیه و چین حرکت خواهیم کرد.»

روز گذشته هم میخائیل اولیانوف، نماینده ارشد روسیه در نهادهای بین‌المللی در وین در گفت‌وگویی با بی‌بی‌سی فارسی تایید کرد که در گفت‌وگوهای اخیر در ریاض، این موضوع مطرح شده و کانالی برای ارتباط دوجانبه ایجاد شده است، اما در حال حاضر «برنامه قطعی» برای آغاز مذاکرات میان ایران و آمریکا وجود ندارد.

میخائیل اولیانوف در مورد احتمال آغاز مذاکرات هسته‌ای جدید با ایران گفت که در بهترین حالت، روند مذاکرات چند ماه طول خواهد کشید و تأکید کرد که زمان زیادی از دست رفته است: «سه سال پیش می‌توانستیم برجام را احیا کنیم، اما این فرصت از بین رفت.»

او همچنین گفت که مذاکرات جدید نباید شامل مسائل موشکی و منطقه‌ای ایران باشد، زیرا اضافه کردن این موارد روند مذاکرات را پیچیده و بی‌نتیجه خواهد کرد.

او گفت: «آمریکا اگر باهوش باشد، فقط بر سر پرونده هسته‌ای با ایران مذاکره می‌کند.»

توافقنامه برجام میان ایران و شش کشور هسته‌ای در سال ۲۰۱۵ منعقد شد، اما دونالد ترامپ در دوره اول ریاست جمهوری خود به طور یک‌طرفه از آن خارج شد و آینده این معاهده را در هاله‌ای از ابهام قرار داد.

در دوران ریاست جمهوری جو بایدن، چندین دوره مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و طرف آمریکایی با میانجی‌گری اروپا انجام گرفت اما در نهایت به نتیجه نرسید و پس از آن تهران شروع به غنی‌سازی اورانیوم بیش از محدوده تعیین شده در برجام کرد.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش تازه خود از چند برابر شدن ظرفیت تولید اورانیوم غنی‌شده تا ۶۰ درصد در ایران خبر داد و گفت نرخ ۶۰ درصد غنی‌سازی تا نرخ ۹۰ درصد که کاربرد تسلیحاتی دارد فاصله کمی دارد.
سابقه نامه‌نگاری رهبران آمریکا و ایراندر ۲۳ خرداد ۱۳۹۸ شینزو آبه، نخست وزیر ژاپن به ایران سفر کرد تا نامه دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا را به آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی تحویل دهد. در آن زمان رسانه‌های ایران ادعا کردند کاغذی که آقای آبه هنگام دیدار با رهبر ایران در دست داشت، نامه آقای ترامپ بوده استایران و آمریکا در گذشته مذاکرات مخفیانه داشته‌اند و از محتوای مکاتبات محرمانه احتمالی آنها خبر چندانی نیست، اما بعضی از نامه‌نگاری‌های رهبران ایران و آمریکا در سال‌های اخیر علنی شده است:

*    اردیبهشت ۱۳۸۸: نامه باراک اوباما به آیت‌الله خامنه‌ای

نخستین اشاره به اولین نامه باراک اوباما در نماز جمعه تاریخی آیت‌الله خامنه‌ای در ۲۹ خرداد ۱۳۸۸ انجام گرفت.

*    پیش از ۲۲ خرداد ۱۳۸۸: پاسخ رهبر جمهوری اسلامی به نامه رئیس جمهور آمریکا

به گفته رسانه‌های ایران آقای خامنه‌ای پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری جنجال‌برانگیز ۱۳۸۸ به نامه اول آقای اوباما پاسخ داده بود.

*   شهریور ۱۳۸۸: نامه دوم باراک اوباما به آیت‌آلله خامنه‌ای

اوایل شهریور ۱۳۸۸ وبسایت تابناک گزارش کرد که باراک اوباما نامه دیگری برای رهبر ایران فرستاده است. تابناک نوشت جزییات نامه روشن نیست اما رئیس‌جمهور آمریکا با فرستادن این نامه در پی راهی برای مذاکره با ایران بوده و واشنگتن تایمز نوشته بود اوباما بدنبال «همکاری بهتر» دو کشور شده بود.

*    دی ۱۳۹۰: نامه سوم باراک اوباما به رهبر جمهوری اسلامی

علی مطهری، نماینده مجلس وقت در اواخر دی ۱۳۹۰ خبر از این نامه داد و گفت بخشی از این نامه از موضع تهدید و بخشی دیگر از موضع دوستی بوده است.

*    مهر ۱۳۹۳: نامه چهارم باراک اوباما به آیت‌الله خامنه‌ای

برخلاف سه نامه قبلی که خبر ارسالشان نخست از طرف منابع ایرانی اعلام شده بود، رسانه‌ای آمریکایی از نامه چهارم خبر دادند. وال‌استریت‌ژورنال گزارش داد که باراک اوباما در نامه‌ای به «منافع مشترک» ایران و آمریکا اشاره کرده و مطالبی درباره حملات آمریکا علیه گروه موسوم به دولت اسلامی (داعش) گفته است.

*    بهمن ۱۳۹۳: نامه آیت‌آلله خامنه‌ای به باراک اوباما

روزنامه وال‌ استریت ژورنال ابتدا از ارسال این نامه خبر داد و نوشت این نامه در پاسخ به نامه‌های آقای اوباما بوده و یک دیپلمات ایرانی گفت که نامه رهبر ایران «محترمانه» بوده اما هیچگونه تعهد و قولی در بر نداشته است.

*    ۲۳ خرداد ۱۳۹۸: اولین نامه دونالد ترامپ به رهبر جمهوری اسلامی

شینزو آبه، نخست وزیر سابق ژاپن برای تحویل این نامه به ایران سفر کرد تا نامه دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا را به آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی بدهد. آقای خامنه‌ای در این دیدار آقای آبه گفت ایران با آمریکا مذاکره نخواهد کرد.