دوای درد مستی؛ چگونه علائم خماری را کاهش دهیم؟

یورونیوز: علاج‌های بسیاری تاکنون برای خماری پس از یک شب غرق در الکل پیشنهاد شده است؛ از صبوحی گرفته تا صبحانه‌ای چرب. اما بنابر پژوهشی جدید، شاید کلید کاهش اثرات الکل تنها ورزش منظم باشد.

این مطالعه روی هزار و ۶۷۶ دانشجو که در سه ماه گذشته حداقل یک بار خماری را تجربه کرده بودند، انجام شد. همه شرکت‌کنندگان حداقل ۳۰ دقیقه در هفته فعالیت بدنی داشتند و پرسش‌نامه‌هایی را درباره الگوی مصرف الکل، سطح فعالیت بدنی و میزان و شدت علائم خماری تکمیل کردند. سطح فعالیت‌ها با محاسبه شدت و مدت زمان فعالیت ارزیابی شد.

بنابر یافته‌های این پژوهش، فعالیت بدنی و علائم خماری باهم ارتباط قابل توجهی دارند. همان‌طور که انتظار می‌رفت، افرادی که الکل بیشتری مصرف کرده بودند، بیشتر دچار خماری شدند و علائم آن‌ها نیز شدیدتر بود. اما این ارتباط در افرادی که فعالیت بدنی شدیدتری مانند دویدن داشتند، کاهش یافته بود. در نتیجه به نظر می‌رسد که ورزش با شدت بالاتر ممکن است شدت علائم خماری را کاهش دهد.

اگرچه این مطالعه تنها به ارتباط میان ورزش و کاهش شدت خماری اشاره دارد، چندین ساز و کار می‌تواند توضیح دهد که چرا ورزش می‌تواند به کاهش علائم خماری کمک کند.
کاهش درد
خماری اغلب با دردهای فیزیکی مانند سردرد و درد عضلانی همراه است. الکل باعث کم‌آبی بدن شده، عملکرد رگ‌های خونی و میزان مایعات اطراف مغز را مختل می‌کند و در نهایت سردرد ایجاد می‌شود. همچنین الکل باعث بروز التهاب در بدن شده و به آزاد شدن مولکول‌های سیستم ایمنی با نام سیتوکین‌ می‌انجامد که می‌توانند باعث بروز درد عضلانی شوند. اختلال در خواب ناشی از مصرف الکل نیز حساسیت به درد را افزایش می‌دهد.

اما ورزش به آزاد شدن هورمون طبیعی ضد درد آندورفین می‌انجامد. ورزش منظم حتی می‌تواند سطح اندورفین‌های پایه‌ای بدن را افزایش دهد و در نتیجه ادراک درد و ناراحتی را در زمان خماری کاهش یابد.
بهبود کیفیت خواب
خماری معمولا با خواب بی‌کیفیت همراه است. الکل باعث کاهش خواب عمیق می‌شود که بخش مهمی از چرخه خواب برای بازیابی مغز است. همچنین، الکل باعث می‌شود بیشتر از خواب بیدار شوید، زیرا بدن مایعات بیشتری از دست می‌دهد و شما را مجبور به استفاده از سرویس بهداشتی می‌کند.

اما ورزش منظم می‌تواند کیفیت خواب را با تنظیم ریتم شبانه‌روزی بهبود بخشد. فعالیت بدنی می‌تواند مدت زمان خواب، کیفیت آن و تعداد دفعات بیدار شدن در طول شب را کاهش دهد. این به نوبه خود می‌تواند کمک کند تا بعد از نوشیدن الکل، خواب بهتری داشته باشید و درنتیجه خماری‌تان کاهش یابد.
بهبود سوخت و ساز بدن
ورزش منظم با بهبود سوخت و ساز بدن به تجزیه موثرتر الکل کمک ‌می‌کند. در حالی که کبد مسئول اصلی تجزیه الکل است، سوخت و ساز سالم می‌تواند به پاکسازی سریع‌تر الکل کمک کند. همچنین ورزش باعث بهبود گردش خون شده و به دفع سریع‌تر استالدهید، ماده سمی حاصل از تجزیه الکل کمک می‌کند. استالدهید نقش عمده‌ای در بروز علائم خماری دارد.
کاهش التهاب
الکل باعث واکنش التهابی در بدن می‌شود و این التهاب به تشدید علائم خماری می‌انجامد. در واقع، آزادسازی سیتوکین‌های التهابی که بدن را در برابر عفونت‌ها محافظت می‌کند، می‌تواند علائمی مانند سردرد، درد عضلانی، خستگی و حساسیت به نور و صدا را تشدید کند.

اما ورزش به دلیل تحریک تولید سیتوکین‌های ضد التهابی، خود خواص ضد التهابی دارد. به همین دلیل افرادی که به طور منظم ورزش می‌کنند ممکن است در دوران خماری التهاب و ناراحتی کمتری را تجربه کنند.
چگونه خماری را درمان کنیم؟
اگرچه ورزش ممکن است بتواند خماری را کمی قابل تحمل‌تر کند، اما به هیچ وجه درمان قطعی آن نیست. بهترین راه برای جلوگیری از خماری، مصرف معتدل الکل یا پرهیز کامل از آن است. با این حال، برای کسانی که گهگاه الکل می‌نوشند، داشتن فعالیت بدنی منظم می‌تواند به کاهش شدت خماری منجر شود.

البته، این مطالعه هنوز در پاسخ به برخی سوالات مانند این‌که چه مقدار ورزش پیش از مصرف الکل تاثیر محسوسی بر شدت خماری می‌گذارد، ناتوان است. همچنین مشخص نیست که آیا افرادی که به طور منظم ورزش می‌کنند کمتر دچار خماری می‌شوند یا ورزش قبل از مصرف الکل به کاهش علائم کمک می‌کند.

این مطالعه همچنین تنها روی دانشجویان انجام شده که ممکن است الگوهای مصرف و فعالیت بدنی آن‌ها با بزرگسالان مسن‌تر متفاوت باشد. بنابراین تحقیقات در گروه‌های سنی مختلف برای تعیین نتایج دقیق‌تر مهم خواهد بود.

در نهایت، باید تمایزی بین فواید ورزش منظم و ورزش در زمان خماری قائل شد. ورزش در زمان خماری می‌تواند باعث بدتر شدن شرایط شود، زیرا بدن در آن زمان خود دچار کم‌آبی و استرس است. در عوض، در زمان خماری بهتر است فعالیت‌های سبک مانند پیاده‌روی یا یوگا انجام دهید که می‌تواند به بهبود حال شما کمک کند.

یافته‌های این مطالعه نباید به عنوان توجیهی برای زیاده‌روی در مصرف الکل تلقی شوند، اما به خوبی نشان می‌دهد که چگونه ورزش می‌تواند به بدن کمک کند تا بهتر با عواقب یک شب نوشیدن کنار بیاید و شاید صبح‌های ناخوشایند را کمی تحمل‌پذیرتر کند.