«قمار» استقرار سامانه ضد موشکی تاد آمریکا در اسرائیل برای مقابله با ایران؛ قابلیت‌ها و ضعف آن چیست؟

یورونیوز: حدود ۱۰۰ سرباز آمریکایی به زودی در امر حفاظت از آسمان اسرائیل در برابر موشک‌های ایران کمک خواهند کرد.

به زودی حدود ۱۰۰ نیروی آمریکایی برای دفاع از اسرائیل در برابر تهدید موشکی ایران و متحدان منطقه‌ای آن به ویژه حزب‌الله لبنان، در خاک اسرائیل مستقر خواهند شد.

این نیروها در کنار آتشبار موسوم به «[پوشش] دفاع منطقه‌ای در برابر فاز پایانی موشک‌های بلندپرواز» که به اختصار «تاد – THAAD» نامیده می‌شوند، مستقر خواهند شد.

این سامانه یک سیستم تسلیحاتی ۱ میلیارد دلاری است که در نقاط حساس مختلف از جمله کره جنوبی، گوام و امارات عربی متحده برای مقابله با تهدیدات موشکی بالستیک از سوی دشمنان آمریکا مستقر شده است.

استقرار سامانه تاد به عنوان یک پیام سیاسی و نظامی - پیش از حمله احتمالی اسرائیل به ایران در پاسخ به رگبار موشک‌های بالستیک ایران علیه اسرائیل در یکم اکتبر - عمل می‌کند.
تاد خواهان زیادی دارد
کریستین ورموث، معاون نیروی زمینی وزارت دفاع ‌آمریکا در این زمینه گفت: «باید به استقرار تاد آن‌طور که هست نگاه کنیم و آن چیزی نیست جز اینکه تعهد ما به امنیت اسرائیل، آن هم در وقتی که با تهدیدهای حماس و حزب‌الله لبنان مواجه است را نشان می‌دهد.»

با این حال، استقرار این نیروهای آمریکایی و منابع محدود تاد، آن هم برای درگیری خاورمیانه که احتمالا طولانی خواهد بود، نیز خطراتی را به همراه دارد. خانم ورموث اذعان کرد که نیروهای پدافند هوایی ارتش آمریکا با توجه به تقاضای زیاد برای استقرار این سامانه‌ها، «بیشترین فشار» را در مقایسه با سایر یگان‌ها دارند.

توماس کاراکو - مدیر گروه مطالعاتی دفاع موشکی در اندیشکده آمریکایی «مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی - CSIS» به ای‌بی‌سی نیوز گفت: «دفاع موشکی برای شما زمان می‌خرد، دفاع موشکی برای شما انعطاف‌پذیری فراهم می‌کند تا سر فرصت برای پایان دادن به تهدید مورد نظر از طریق ابزارهای دیگر اقدام کنید.»

او افزود: «اما باید بروید و از زمان و انعطافی که برایتان می‌خرد استفاده کنید. نه اینکه فقط بنشینید و منتظر بمانید.»

کاراکو گفت: «اگر می‌خواهیم مرتکب چنین کاری شویم، باید مطمئن شویم که از آن به خوبی استفاده می‌شود و به ایرانی‌ها اطلاع ‌دهیم که باید جلوی این مزخرفات را بگیرند.»

وی افزود: «تهدید ایرانی‌ها باید به پایان برسد و گاهی تشدید تنش، اگر به معنای پایان دادن به چیزی باشد، در مقابل درگیری فرسایشی طولانی‌مدت، چیز خوبی است. این یک قمار است.»
تاد چه توانی به شبکه ضد موشکی اسرائیل می‌دهد؛ قابلیت یا ظرفیت؟
سامانه تاد محصول شرکت لاکهید مارتین است و برای رهگیری موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد ​​و میان‌برد طراحی شده است، مهمات آن می‌تواند اهدافی را در فاصله ۱۵۰ تا ۲۰۰ کیلومتری و در ارتفاع ۱۵۰ کیلومتری هدف قرار دهد.

رهگیرهای این سامانه پدافندی به گونه‌ای طراحی شده‌اند که موشک‌ها را در داخل و خارج از جو زمین در مرحله نهایی پروازشان نابود کنند.

توانایی‌های سامانه تاد مشابه سامانه «پیکان -۲» اسرائیل است. بعلاوه اینکه، اسرائیل از سامانه «پیکان-۳» برای بردهای بلندتر، و سامانه برد متوسط ​​تا بلند سامانه «فلاخن داوود» و سیستم معروف «گنبد آهنین» برای تهدیدات کوتاه‌‌بردتر استفاده می‌کند.

سیدارت کاوشال از «موسسه سلطنتی سرویس‌های [دفاعی] متحد» (به اختصار: اندیشکده روسی، RUSI) در بریتانیا به ای‌بی‌سی‌نیوز گفت که با این تفاصیل، سامانه تاد لزوماً نشان دهنده ارتقای قابل توجهی در قابلیت‌های پدافندی اسرائیل نیست. او گفت: در عوض، بهتر است بگوییم که «سهم معنادارتری در بالابردن ظرفیت آن دارد.»

کاراکو گفت: در شرایطی که اسرائیل اکنون با تهدید انبوه حملات پهپادی، راکتی و موشک‌های بالستیک مواجه است، «هر راداری که بتواند به روشن کردن آسمان و تمرکز بر تهدیدهای وارده کمک کند، ارزشمند خواهد بود.»
گنبد آهنین اسرائیل۷ آتشبار با ۸۰۰ رهگیر
با این حال، سامانه تاد محدودیت‌هایی در مدت زمانی که می‌تواند عملیات کند، دارد. بر اساس گزارش سرویس تحقیقاتی کنگره آمریکا در سال ۲۰۲۴، هر آتشبار تاد معمولاً ۴۸ موشک رهگیر را حمل می‌کند.

این سیستم شامل یک رادار پیشرفته است که موشک‌های ورودی را ردیابی و رهگیرهای ۶ متری آن را شلیک می‌کند. موشک‌انداز این سامانه نیز بر روی یک کامیون نصب شده و از هشت لوله موشک تشکیل شده است.

بر اساس «مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی»، اولین سامانه تاد در سال ۲۰۱۲ در ایالات متحده به کار گرفته شد. لاکهید مارتین در ماه دسامبر گفت که در مجموع ۸۰۰ رهگیر به سازمان دفاع موشکی وزارت دفاع آمریکا تحویل داده است. با این حال، تنها هفت سامانه تاد وجود دارد که هشتمین آن در سال ۲۰۲۵ تحویل داده می‌شود.
حمله موشکی ایران
استراتژی‌های متمرکز موشکی حزب الله و ایران فشار قابل توجهی بر دفاع اسرائیل و آمریکا وارد کرده است. به گفته نیروی دریایی، در جریان رگبار موشکی ایران در اول اکتبر، کشتی‌های جنگی ایالات متحده در دریای مدیترانه تقریباً حدود ۱۲ فروند رهگیر موسوم به «موشک استاندارد ۳» را همراه با سایر سلاح‌ها برای مقابله با این حمله پرتاب کردند.

کاراکو گفت: «این که ایالات متحده دو جین فروند موشک استاندارد ۳ را در یک روز یا در یک ساعت خرج می‌کند، درست همانطور که اخیراً انجام دادیم، در حقیقت تولید یک سال را مصرف کردیم.»

وی افزود: «این‌ها منابع بسیار کمیابی هستند و نباید فکر کرد که به صورت بی‌رویه خرج می‌شوند. زیرا وقتی موجودی ما تمام می‌شود، یعنی اینکه از موجودی ایالات متحده در سطح جهانی کم می‌شود. ما [آمریکا] موشک‌های رهگیر را نیز در مقادیر زیاد تولید نمی‌کنیم و این نگران کننده است. این یک خطر است.»
تهدید پهپادی
رهبران زنده حزب الله گفته‌اند که این گروه متعهد به مقابله با حملات هوایی و زمینی اسرائیل است. حزب الله همچنان به طور منظم راکت‌ها و پهپادها را به سمت شمال و مرکز اسرائیل با موفقیت پرتاب می‌کند.

به عنوان مثال، هفته گذشته در حمله پهپادی به یک پایگاه آموزشی در شمال اسرائیل، چهار سرباز اسرائیلی کشته و ۵۵ نفر زخمی شدند. یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل قول داد که ارتش از این حمله «دردناک» درس خواهد گرفت.

 سامانه تاد آمریکا در اسرائیل توسط شبکه دفاعی لایه لایه اسرائیل محافظت خواهد شد. با این حال، پهپادها، راکت‌ها و موشک‌ها می‌توانند – کما اینکه توانسته بودند - از این سیستم بگریزند.

کاراکو خاطرنشان کرد: «تاد یک رادار بسیار پیچیده دارد؛ این یک رادار بسیار قدرتمند است، اما در عین حال خودش یک هدف بسیار بزرگی است.»

کاوشال، کارشناس اندیشکده «روسی» افزود، این سامانه «برای عملیات علیه اهداف پایین‌پرواز مانند پهپادها و موشک‌های کروز طراحی نشده است.»

منظور این کارشناس حادثه‌ای در سال ۲۰۱۹ بود که در آن یک پهپاد کره شمالی در نزدیکی یک سامانه تاد در کره جنوبی سقوط کرد که در زیر پوشش راداری تاد به پرواز درآمده بود.

به گفته کاوشال، کارآمدی سایر سامانه‌های دفاع هوایی اسرائیل خواهد بود که «سطح ایمنی آتشبارهای تاد را در برابر تلاش‌های ایران و حزب‌الله برای هدف‌گیری آنها تعیین خواهد کرد.»