یک عرب اسرائیلی در شمال این کشور در حال تماشای اخبار حمله به مرکز فرماندهی حزباللهرادیو فردا: فرنوش رام (اسرائیل) رئیس ستاد ارتش اسرائیل، دقایقی پس از توئیت ارتش اسرائیل در مورد کشته شدن حسن نصرالله در حمله هوایی این کشور به مرکز فرماندهی حزبالله، نوشت «این آخرین تیر ترکش ما نیست».
سرلشکر هرتسی هالوی افزود: این «یک پیام به همه کسانی است که شهروندان کشور اسرائیل را تهدید میکنند؛ باید بدانند که دست ما به آنها هم میرسد.»
بهگفته مفسران در رسانههای اسرائیل، اظهارات رئیس ستاد ارتش اسرائیل در روز کشته شدن حسن نصرالله، رهبر حزبالله، خطمشی این کشور در عملیات در منطقه در دوره پس از نصرالله را نشان میدهد.
حزبالله لبنان یک گروه شبهنظامی و در عین حال یک حزب سیاسی است و بخش بزرگی از جنوب لبنان را تحت کنترل دارد.
رسانههای اسرائیل تأکید دارند یک هفته و نیم پیش که کابینه «بازگرداندن امن ساکنان شمال» به خانه خود را به اهداف جنگ جاری در منطقه افزود، موافقت کلی با ضربه زدن به سران حزبالله را به ارتش ابلاغ کرد و ملاحظات سه دهه اخیر در خودداری از هدف قرار دادن آنان را کنار گذاشت.
در همین حال یک مسئول پیشین دایرههای امنیتی موساد در مورد هشدار نتانیاهو به ایران گفت «اگر تهران آن را درک نکند، این اخطار عملی خواهد شد». او همچنین با اشاره به اهمیت نقش جزیره خارک برای ایران گفت که ضربه به آن «مانند ضربات شدید اسرائیل به بندر حدیده در یمن، برای اسرائیل کاملاً امکانپذیر است».
در پی سلسله انفجارهای پیجرها و تجهیزات ارتباطی نیروهای حزبالله در روزهای ۲۷ و ۲۸ شهریور، مقامات اسرائیلی بدون پذیرش مسئولیت گفته بودند حزبالله باید از گره زدن سرنوشت خود به حماس در غزه دوری کند. گروه حماس را آمریکا و اتحادیه اروپا یک سازمان تروریستی میدانند.
دانیل هگاری، سخنگوی ارتش، گفته بود حزبالله از ۱۶ مهر پارسال (یک روز پس از حمله گروه افراطی حماس به اسرائیل) به جنگ علیه اسرائیل پیوست و کشور لبنان و تمامی منطقه را وارد بحران کرد.
ایالات متحده حزبالله را یک سازمان تروریستی میداند، اما اتحادیه اروپا شاخه نظامی آن را در فهرست سیاه قرار داده و شاخه سیاسیاش را تروریستی نمیداند، ضمن آنکه حزب سیاسی حزبالله در پارلمان لبنان هم نمایندگانی دارد.
حسن نصرالله اما در آخرین سخنرانی خود از مخفیگاهش در روز ۲۹ شهریور سوگند خورد تا زمانی که ارتش اسرائیل در غزه حضور دارد و جنگ را ادامه میدهد، گروه او از حمله به اسرائیل باز نخواهد ایستاد.
آن سخنرانی آخرین نطق نصرالله بود و در هشت روز اخیر دیگر دیده نشد و سخنی از او انتشار نیافت.
جزئیاتی از حمله اسرائیل
به گزارش رسانههای اسرائیل، ۸۰ تن ماده منفجره در انهدام تونل زیرزمینی حزبالله بهکار رفت. یوآو گالانت، وزیر دفاع، عصر جمعه در کنار هرتسی هالوی، رئیس ستاد ارتش، در مقر مستحکم زیرزمینی وزارت دفاع در تلآویو حضور داشت.
آنان پس از دریافت موافقت تلفنی بنیامین نتانیاهو با حمله و استفاده از فرصت بهدستآمده، پس از کسب اطلاع قطعی از حضور حسن نصرالله در این مکان، به ژنرال تومر بار، فرمانده نیروی هوایی، فرمان داد خلبانان جنگندهها را که بر فراز لبنان بودند، به سوی عملیات بفرستد.
در آن دقایق، بنیامین نتانیاهو در نیویورک تازه تریبون سازمان ملل را ترک کرده بود و در زمان سخنرانیاش میدانست جنگندهها در پرواز هستند.
موفقیت عملیات ارتش اسرائیل در ضربه به مقر فرماندهی حزبالله که تحت عنوان «نظم نوین» اجرا شد، فضایی سرورآمیز در اسرائیل ایجاد کرده است.
فضای اجتماعی و سیاسی اسرائیل پس از کشته شدن نصرالله
بهنوشته یدیعوت آحرونوت، اسرائیلیها در همهجای دنیا در مرگ نصرالله شادمانی کرده و این عملیات را پاسخی «به دههها رنج و نگرانی از تهدیدهای نصرالله» تعبیر کردهاند.
یدیعوت آحرونوت، بهنقل از «یک نظامی ارشد» اسرائیل نوشت: «اما اگر هاشم صفیالدین زنده باشد و جایگزین نصرالله در رهبری حزبالله شود، فردی تندروتر خواهد بود که بیش از نصرالله به رهبر ایران وفادار است.»
مفسرانی در رسانههای اسرائیل این پرسش را از دولت این کشور مطرح کردهاند که موفقیت این عملیات چگونه میتواند هدف راهبردی اسرائیل را که بازگرداندن امن آوارگان شمال است، تأمین کند.
برخی مفسران و نظامیان پیشین اسرائیلی هم در گفتوگوهای رسانهای بر لزوم ادامه عملیات نظامی و حتی تشدید آن تا تأمین فضای امن برای بازگشت دهها هزار ساکن شمال کشور تأکید کردهاند.
گروهی از سیاستمداران و تحلیلگران نظامی و امنیتی اسرائیل در این مصاحبهها تأکید دارند که اسرائیل با بهرهگیری از موفقیت روزهای گذشته باید برخورد با سایر عوامل خصم اسرائیل، از یمن تا تهران، را نیز تشدید کند تا «نظم نوین» که از بین رفتن فضای تهدید در منطقه است، محقق شود.
پرسشی که در برنامههای رسانهای اسرائیل در روز شنبه، هفتم مهر، پیاپی از تحلیلگران نظامی اسرائیلی پرسیده میشود، این است که چرا اسرائیل در گذشته رهبر حزبالله را هدف قرار نمیداد و اگر این توانمندی را داشت، چرا گذاشت تا دهها هزار تن از مردم اسرائیل حدود یک سال از خانه خود از بیم حمله حزبالله آواره شوند.
نظر یک ژنرال مخالف سیاسی نتانیاهو
ژنرال ذخیره گادی شامنی، فرمانده پیشین نیروهای ارتش، به شبکه ۱۳ تلویزیون اسرائیل گفت تفاوت شرایط میان حال حاضر با جنگ سال ۲۰۰۶ در این است که اسرائیل در ۱۸ سال پس از آن جنگ بانک بزرگی از اطلاعات دقیق از ساختار حزبالله، مهرههای کلان و میانی و خرد و تسلیحات و مقرهای آنها گردآوری کرده که اکنون برای هدف قرار گرفتن بهکار رفته است.
ژنرال شامنی که از مخالفان سیاسی بنیامین نتانیاهو محسوب میشود، افزود: اعتبار عملیات جاری را باید به ارتش و نهادهای اطلاعاتی و امنیتی داد. او گفت بنیامین نتانیاهو در طول سالها مسئول اصلی استنباطی بود که مردم اسرائیل را قانع کرده بود که گویا حزبالله و حماس از درگیری با اسرائیل هراسان شدهاند و خود او سکوت لرزان امنیتی را به عملیات قاطع علیه این گروهها ترجیح میداد.
او افزود اسرائیل نباید در پی موفقیتهای خیرهکننده اخیر سرمست شود؛ زیرا احتمال حملات بیشتر از سوی حزبالله هنوز وجود دارد و آن گروه میتواند عملیات متعدد دیگری را عملی کند.
ژنرال شامنی با این حال در میان آن دسته از نیروهای امنیتی و نظامی پیشین است که تأکید دارد کشتن نصرالله و کادر رهبری حزبالله کافی نیست، بلکه ارتش اسرائیل باید با نیروی زمینی خود وارد خاک لبنان شود تا با ایجاد جداره حائل در جنوب لبنان به مردم جابهجاشده اسرائیل اطمینان دهد که امنیت آنها تأمین شده است.
هشدارها به حکومت ایران
واکنش احتمالی ایران در مرگ حسن نصرالله یکی دیگر از مقولههای اصلی است که رسانهها و تحلیلگران اسرائیلی را به خود مشغول کرده است.
این رسانهها تأکید دارند تهدید نتانیاهو در سخنرانی عصر جمعه او در سازمان ملل که به ایران گفت اگر به ما حمله کنید، در ایران به شما حمله خواهیم کرد، برای بازداشتن رهبر ایران از پیوستن به واکنش در مرگ نصرالله بوده است.
عُدِد عیلام، از مسئولان پیشین دایرههای امنیتی موساد، به رادیو شبکه کان گفت: «هشدار بنیامین نتانیاهو به ایران روشن است و اگر تهران آن را درک نکند، این اخطار عملی خواهد شد.»
آقای عیلام همچنین احتمال داد که جمهوری اسلامی ایران واکنش نظامی مستقیمی به اسرائیل نشان نخواهد داد زیرا سران تهران «به محدودیت توانایی خود» در برابر «توانمندی و کارآمدی نظامی اسرائیل» واقف هستند.
آقای عیلام گفت تهران آگاه است که بخش بزرگی از اقتصادش به صادرات نفت، برای مثال از جزیره خارک، وابسته است؛ «جزیرهای کوچک» که ضربه به آن، «مانند ضربات شدید اسرائیل به بندر حدیده در یمن، برای اسرائیل کاملاً امکانپذیر است».
ژنرال ذخیره نیروی هوایی اسرائیل رام شموئلی، فرمانده پیشین بخش اطلاعاتی در نیروی هوایی اسرائیل، هم به شبکه ۱۳ گفت: عملیات اسرائیل در بندر حدیده یمن در دو ماه پیش در واکنش به حمله پهپادی مرگبار اسرائیل نشان داد که اسرائیل توان حمله به تأسیسات نفتی و صنعتی در سرزمینهای دشمن را دارد.
او همچنین گفت امیدوار است که حکومت ایران محتاطانه عمل کند و توان نظامی اسرائیل را در نظر بگیرد؛ اسرائیل هنوز تواناییهای زیادی دارد که آن را بهکار نگرفته است.
با این اوصاف، یک افسر ارشد نظامی اسرائیلی به یدیعوت آحرونوت گفت حکومت ایران پس از شوک اولیه ناشی از مرگ نصرالله تلاش خواهد کرد تا به این رویداد واکنش عملی نشان دهد و دست روی دست نخواهد گذاشت.
واکنشهای دیگر
ادی کهن، کارشناس اسرائیلی امور لبنان و خاورمیانه که خود زاده بیروت است، ابراز اطمینان کرد که «در ایران و تمامی جهان عرب» مردم از کشته شدن حسن نصرالله شادمان هستند.
بهگفته این کارشناس، رهبران دنیای عرب مانند عربستان و بحرین و بخش بزرگی از دولتمردان لبنان و مردم این کشور همسایه قدردان کشوری مانند اسرائیل هستند که با قدرت اهداف مورد نظر آنها را هم عملی میکند، زیرا میدانند که خود توان رویارویی با این عوامل را ندارند.
سرلشکر ذخیره ییسرائل زیو، از فرماندهان ارشد پیشین ارتش اسرائیل، در سایت شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل نوشت حذف نصرالله آنچه را که اسرائیل واقعاً به آن نیاز دارد، نزدیکتر میکند؛ خلاص شدن لبنان از دست حزبالله.
او نوشت اسرائیل در سلسلهضربات موفق اخیر، مفلوک و فلج بودن شکوه ظاهری حزبالله را نشان داد که جمهوری اسلامی ایران به برپایی آن مغرور بود؛ آن هم در حالی که حتی پای یک سرباز اسرائیلی وارد خاک لبنان نشده است.
بهنوشته سرلشکر زیو، احیای بازدارندگی اسرائیل (پس از ناکامی در پیشبینی حمله حماس به اسرائیل) ممکن است موجب حرکتهای بزرگی در منطقه و جهان شود. اما این گامها باید بر اساس برنامه باشد و دولت باید آن را در مسیری بیندازد که اهداف سیاسی اسرائیل را نیز محقق کند.
این نظامی پیشین تأکید کرد که اسرائیل برای دستیابی به این اهداف باید آمریکا را در کنار خود داشته باشد، از عصبی کردن دولت واشینگتن دوری کند، آن کشور را در جریان عملیات خود قرار دهد و با بهرهگیری از فرصت انتخابات پیشروی آمریکا نیز برای ایجاد دستاورد منطقهای خارقالعاده در برابر محور ایران، روسیه و چین تلاش کند تا «اختاپوس ایرانی» و متحدانش حوثیها و شبهنظامیان عراقی خنثی شود.