تبلیغ شیرخشک، جانشین‌های شیر مادر، شیشه و سر پستانک در ایران ممنوع شد

صدای آمریکا: معاون بهداشت وزارت بهداشت جمهوری اسلامی می‌گوید انتشار هرگونه جزوه، کتاب، نشریه و تبلیغات مرتبط با تغذیه نوزاد شیرخوار با شیرخشک، جانشین‌شونده‌های شیر مادر، شیشه و سر پستانک از سوی «شرکت‌ها، رسانه‌های جمعی و فردی» ممنوع است.

حسین فرشیدی در این مورد به «دین و قرآن» استناد کرده و گفته که برنامه‌های ترویج تغذیه با شیر مادر بر این اساس قانون‌گذاری شده است.

این مقام وزارت بهداشت در این مورد به «قانون ترویج تغذیه با شیر مادر و حمایت از مادران در دوران شیردهی» که در سال ۱۳۷۴ تصویب شد و قانون «حمایت از خانواده و جوانی جمعیت» که در سال ۱۴۰۰ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید، استناد کرد.

سازمان بهداشت جهانی در سال ۱۹۸۱ میلادی با تنظیم «کُد بین‌المللی بازاریابی جایگزین‌های شیر مادر»، یک چارچوب بهداشتی بین‌المللی با هدف نظارت بر بازاریابی «نامناسب» این محصولات، از کشورها خواست تا برای جلوگیری از «آسیب‌رسانی» منافع تجاری شرکت‌های تولیدکننده محصولات جایگزین شیرمادر‌ و افزایش نرخ شیردهی و سلامت جمعیت خود، قوانینی را وضع کنند.

هرچند پزشکان و نهادهای بهداشتی کشورها‌ بر مزایای تغذیه با شیرمادر تأکید دارند ولی شمار زیادی از مادران نیز به دلیل مسائل گوناگون از جمله مشکلات مربوط به شیردهی، نگرانی در مورد تغذیه و وزن نوزاد، مصرف دارو در دوران شیردهی، سیاست‌های شغلی غیر‌حمایتی، هنجارهای فرهنگی و اجتماعی، و شیوه‌ها و سیاست‌های غیرحمایتی بیمارستان‌ها و مراکز، تغذیه با جایگزین‌های شیرما‌در را انتخاب می‌کنند و دسترسی به این محصولات برای تغذیه مناسب نوزاد اهمیت زیادی دارد.

سخنان مقام بهداشتی جمهوری اسلامی برای «ممنوعیت» تبلیغات جایگزین‌های شیرمادر و پستانک در شرایطی مطرح شد که خانواده‌های ایرانی در دو سال اخیر برای پیدا کردن شیرخشک باکیفیت برای نوزادان خود دچار مشکلات زیادی شده‌اند و شیرخشک‌هایی که برای کودکان دارای حساسیت‌های غذایی تولید می‌شوند نیز نایاب شده‌ است.

آمار منتشرشده در رسانه‌های ایران نشان می‌دهد که مصرف سالانه شیرخشک در ایران به ۶۱ میلیون قوطی می‌رسد.

آنچه تولیدکنندگان شیرخشک در گفتگو با رسانه‌های داخل ایران از آن به عنوان عامل کمبود یاد کرده‌اند، تخصیص نیافتن به‌موقع و کافی ارز برای تأمین مواد اولیه بوده است.

هرچند این موضوع اهمیت واردات سریع این محصول را برجسته کرد، مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران گفت که «مسئولان دولتی» به این نتیجه رسیدند که تولید شیرخام در ایران پاسخگوی تولید کارخانجات، تولید شیرخشک و صادرات است و از همین رو واردات منتفی شده است.

جمهوری اسلامی در چند سال اخیر سیاست تشویق به «فرزندآوری» و افزایش جمعیت را با جدیت بیشتری دنبال می‌کند و تأکید علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، به این موضوع باعث شده است که تمامی دستگاه‌ها حتی شبکه بهداشت و درمان، سیاست‌های خود را برای تحقق این دستور تغییر دهند. این در شرایطی بوده است که در سیاست‌گذاری‌های خود برای تأمین نیازهای خانواده‌های دارای فرزند ناکام بوده‌اند.

در اردیبهشت ماه، «اقتصاد آنلاین» در گزارشی به نقل از یک شهروند نوشت: «در فروردین، ۲ شیرخشک را ۸۳ هزار تومان خریدم اما الان برای یک شیرخشک باید تقریبا این مبلغ را بپردازم.»

رسانه‌های ایران همچنین قیمت شیشه شیر را ۱۲۰ هزار تومان تا یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و پستانک خارجی با برند آمریکایی «دکتر براونز» (دکتر براون) را بین ۴۵۰ هزار تومان تا یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومان گزارش دادند.

روزنامه «آرمان» در آبان سال گذشته در گزارشی نوشت هزینه‌های «فرزندآوری» در ایران افزایش سرسام‌آوری داشته و کمترین هزینه برای بچه‌دار شدن از زمان بارداری تا یک‌ماهگی، حدود ۱۰۰ میلیون تومان خواهد بود و بیشترین هزینه نیز تا ۳۰۰ میلیون تومان برآورد شده است که می‌تواند تا ۴۰۰ میلیون تومان افزایش یابد