مشکل جدید سفر به مریخ: انقضای تاریخ مصرف داروها

 شبیه‌سازی سفر به مریخ برای فضانوردانرادیو فردا: سفر فضانوردان به سیاره مریخ خطرها و موانع فراوانی دارد، از طبیعت نامناسب این سیاره برای زیست گرفته تا تشعشات فضایی.

اکنون پژوهشگران دشواری دیگری به این فهرست افزوده‌اند: تاریخ مصرف اکثر داروهایی که فضانوردان ممکن است با خود ببرند قبل از پایان سفر رفت و برگشت به سیاره مریخ منقضی می‌شود.

تاریخ انقضا اکثر داروهای فعلی حدود سه سال یا کم‌تر است و تخمین زده می‌شود که سفر رفت و برگشت به سیاره مریخ حدود ۳۶ ماه طول خواهد کشید.

دکتر دن بالکند، استاد دانشکده پزشکی دانشگاه دوک و مسئول این پژوهش جدید، می‌گوید در کره زمین تأثیر داروها پس از انقضا تاریخ مصرف آن‌ها کاهش می‌یابد ولی میزان کاهش قابل پیش‌بینی نیست.

او افزود: «خطری که با آن روبه‌رو هستیم این است که شدت بیماری در مراحل پایانی سفر به مریخ ممکن است پس از انقضای تاریخ مصرف داروها بیشتر باشد و در نتیجه تأثیرگذاری داروها در حد مطلوب نباشد.»

دکتر باکلند و همکارانش با استناد به قانون دسترسی آزاد به اطلاعات توانسته‌اند فهرست داروهای موجود در ایستگاه فضایی بین‌المللی را به دست بیاورند. هرچند فهرست داروهایی که ممکن است فضانوردان در سفر به مریخ با خود ببرند، هنوز مشخص نیست ولی به گفته دکتر باکلند به احتمال فراوان محموله دارویی در آن مأموریت شبیه ایستگاه فضایی بین‌المللی خواهد بود.

نتایج این پژوهش در نشریه علمی «ان‌پی‌جی میکروگرویتی» منتشر شده که مقالات آن روی سفرهای فضایی تمرکز دارد و زیر نظر ناشر مجله علمی «نیچر» منتشر می‌شود.

در این پژوهش اطلاعات مربوط به ۹۱ مورد از مجموع ۱۰۶ داروی موجود در ایستگاه فضایی بین‌المللی بررسی شده است و پژوهشگران به این نتیجه رسیده‌اند که تاریخ انقضای دست کم ۵۴ مورد از این داروها، از جمله داروهای مسکن، ۳۶ ماه است.

تاریخ انقضا ۱۴ داروی دیگر، از جمله یک داروی مربوط به درمان آنافیلاکسی یا بیش‌دفاعی، یک داروی پیشرفته تضمین حیات، دو نوع آنتی‌بیوتیک و یک داروی ضد روان پریشی، ۲۴ ماه است.

پژوهشگران خاطرنشان می‌کنند که اگر حداقل تاریخ مصرف داروها ملاک قرار بگیرد در ۸۹ مورد از ۱۰۶ داروی موجود در ایستگاه فضایی بین‌المللی تاریخ انقضای آن‌ها ۳۶ ماه است.

آنها یادآوری کردند که مبنای این پژوهش تاریخ مصرف ثبت شده در بسته‌بندی‌های اصلی بوده و اگر بسته‌بندی مجدد داروها که معمولاً در ارسال محموله‌ها به ایستگاه فضایی بین‌المللی انجام می‌شود را در نظر بگیرم به احتمال فراوان تاریخ مصرف آن‌ها در عمل کوتاه‌تر خواهد بود.

پژوهش‌های قبلی نشان داده که فضانوردان مستقر در این ایستگاه به‌طور روزانه دارو مصرف می‌کنند و این نشان می‌دهد که محاسبه تاریخ مصرف داروها نکته بسیار مهمی است.

باید در نظر داشت که انتقال محموله ازجمله دارو به ایستگاه فضایی بین‌المللی دائمی و نسبتاً ساده است ولی در سفر تقریباً سه ساله به مریخ چنین امکانی وجود ندارد.

دکتر دن باکلند، مسئول این پژوهش گفت: «امیدواریم که تحقیقات ما به گزینش بهتر داروهای مناسب برای یک مأموریت طولانی کمک کند و درعین حال به فضانوردان و مسئولان مأموریت مریخ یادآوری کند که آن‌ها ناگزیر خواهند شد ریسک داروهایی را بپذیرند که به دلیل انقضای تاریخ مصرف میزان تأثیرگذاری آن‌ها کاهش یافته است.