خلیج فارس در حال جوشیدن: دمای آب به‌سان وان داغ حمام

شاخص گرما در دبی به احساس گرمای ۶۲ درجه سانتی گراد رسید هر چند که دمای واقعی هوا ۴۳ درجه سانتی گراد بود. دمای آب خلیج فارس همانند مانند وان داغ حمام در حال گرم شدن است. محققان خلیج فارس را در زمره مناطقی شناسایی کرده‌اند که دما در آنجا احتمالا طی ۳۰ تا ۵۰ سال آینده به طور منظم از آستانه گرمای خطرناک فراتر می‌رود.

گرما و رطوبت در منطقه خلیج فارس در هفته جاری به حد غیرقابل تحملی رسیده و امید چندانی به بهبود وضعیت در چشم انداز دیده نمی‌شود. در برخی از نقاط منطقه شاخص گرما* هنگام محاسبه رطوبت به ۶۰ تا ۶۵ درجه سانتی گراد رسیده است. دمای هوا در فرودگاه بین المللی خلیج فارس در عسلویه در ایران در روز چهارشنبه به ۴۲ درجه سانتی گراد و در روز پنجشنبه به ۴۱ درجه سانتی گراد رسید که هر دو روز اوج شاخص گرمای ۶۵ درجه سانتی گراد را ثبت کردند.
به گزارش واشنگتن پست، در دبی دمای هوا در روز سه شنبه به ۴۵ درجه سانتی گراد رسید و شاخص گرما به بالاترین حد خود یعنی ۶۲ درجه سانتی گراد رسید. از دیگر شاخص‌های گرمای شدید در روز‌های اخیر می‌توان به ۶۰ درجه سانتی گراد در ابوظبی و ۵۷ درجه سانتی گراد در پایگاه هوایی خصب در عمان اشاره کرد.

در آگوست(مرداد) گذشته همان منطقه با افزایش دمای ۷۰ درجه سانتی گرادی درجه گرمای شدیدتری را تجربه کرده بود. حداکثر دمای هوا در این هفته به طور کلی بین ۴۰ تا ۴۶ درجه سانتی گراد فقط تا حدودی بالاتر از حد نرمال بوده است، اما نقاط شبنم که معیاری برای رطوبت هستند بیش از حد بوده و تا ۲۶ درجه سانتی گراد افزایش یافته است.

در ایالات متحده هر نقطه شبنم بیش از ۲۱ درجه سانتی گراد به طور ناخوشایند مرطوب در نظر گرفته می‌شود. این نقاط شبنم بسیار بالا هستند که شاخص‌های گرما را تا نقاطی بالاتر از دمای واقعی هوا پیش می‌برند. سطح رطوبت شدید به دمای آب شبیه به وان حمام در خلیج فارس گره خورده است که گرم‌ترین دمای جهان است.

طبق داده‌های اداره ملی اقیانوسی و جوی ایالات متحده دمای سطح دریا به ۳۵ درجه سانتی گراد می‌رسد. حداقل دما‌های شبانه نیز عمدتا به دلیل رطوبت زیاد فوق العاده گرم بوده و در بسیاری از موارد بالای ۲۹ درجه سانتی گراد باقی مانده است. دمای هوا در ایرانشهر در ایران تنها در چهارشنبه شب به ۳۶ درجه سانتی گراد کاهش یافت که گرم‌ترین شب جولای(تیر) در تاریخ بوده است.

تجزیه و تحلیل "واشنگتن پست" نشان داد که دمای حباب مرطوب که میزان استرس گرمایی را بر بدن انسان می‌سنجد در فرودگاه بین المللی خلیج فارس به ۳۵.۵ درجه سانتی گراد و در دبی به ۳۵ درجه سانتی گراد رسید و از آستانه ۳۲ درجه سانتی گراد که به گفته محققان برای بقای انسان اگر چنین گرمایی طولانی شود خطرآفرین است نیز فراتر رفت. دمای حباب مرطوب که با استفاده از داده‌های ایستگاه‌های هواشناسی مجاور محاسبه شد ترکیبی از دما، رطوبت، باد و ابر‌ها را در نظر می‌گیرد.

محققان خلیج فارس را در زمره مناطقی شناسایی کرده‌اند که دما در آنجا احتمالا طی ۳۰ تا ۵۰ سال آینده به طور منظم از آستانه گرمای خطرناک فراتر می‌رود. دبی اخیرا با گرمای خطرناک در ۸۹ درصد روز‌های تابستان به عنوان خطرناک‌ترین شهر دارای گرمای تابستان در جهان رتبه بندی شده و دوحه قطر از این نظر در جایگاه دوم قرار گرفته است.

مشاهدات هواشناسی از فرودگاه بین المللی خلیج فارس نشان می‌دهد که شاخص گرما در روز‌های چهارشنبه و پنجشنبه به عدد ۶۵ درجه سانتی گراد رسیده است. هفته گذشته نیز رکورد‌های گرمای متعددی در همان منطقه ثبت شد. امارات متحده عربی شاهد دمای بالای ۵۰.۵ درجه سانتی گراد بود در حالی که اَدرار در الجزایر رکورد خود را با دمای ۵۰ درجه سانتی گراد درجه ثبت کرد. شهر‌های کویت و عراق به ۵۲.۲ درجه سانتی گراد و الاحساء در عربستان سعودی به رکورد ۵۱ درجه سانتی گراد رسیدند. شهر عماره با ۳۸ درجه سانتی گراد گرم‌ترین رکورد شبانه در عراق را به ثبت رساند.

گرما و رطوبت استثنایی نتیجه یک منطقه پر فشار بالا به نام گنبد گرما* یعنی دمای بسیار گرم آب و تغییرات آب و هوایی ناشی از انسان است. همین گنبد گرمایی گرمای بی سابقه‌ای را به سمت شمال مناطق شرقی اروپا از غرب به شمال آفریقا و به سمت شرق به هند، پاکستان و اندونزی گسترش داده است. در شرق اروپا دمای بالا از ۴۰ درجه سانتی گراد فراتر رفت و برخی از مناطق در شب دما در دمای بالای ۲۹ درجه سانتی گراد باقی می‌ماند. دمای هوا در الجزایر به ۵۰ درجه سانتی گراد رسید.

به گزارش آسوشیتدپرس روز چهارشنبه گذشته در یونان هوا به قدری گرم بود که مقام‌های آکروپلیس به مدت پنج ساعت در‌های مکان تاریخی آکروپلیس را به روی بازدیدکنندگان بستند. گرمای شدید ماه جولای(تیر) پس از آن رخ می‌دهد که دما در ماه ژوئن(خرداد) در عربستان سعودی به ۵۱ درجه سانتی گراد رسید که منجر به مرگ صد‌ها نفر بر اثر گرمازدگی در طول مراسم حج شد.

هم چنین در ماه ژوئن دمای شبانه تا ۳۵ درجه سانتی گراد در دهلی نو رسید و تا تاریخ ۱۸ ژوئن ادامه یافت که براساس گزارش اداره ملی اقیانوسی و جوی ایالات متحده آمریکا گرم‌ترین ژوئن زمین در طول تاریخ بود. دانشمندان می‌گویند امواج گرما نشان می‌دهد که چگونه تغییرات آب و هوایی ناشی از فعالیت‌های انسان دمای تهدید کننده زندگی را رایج‌تر کرده است.

*شاخص گرما نشان دهنده احساس آدمی نسبت به گرمای محیط است که میزان آن با در نظر گرفتن دو عامل دمای هوا و رطوبت نسبی تعیین می‌گردد. بدن در اثر فرایند تعرق و تبخیر آن مقداری از گرمای خود را از دست داده و در نتیجه خنک می‌شود.

*گنبد گرما یک پدیده هواشناختی متشکل از گرمای شدید است و زمانی ایجاد می‌شود که اتمسفر زمین هوای گرم اقیانوس را به دام می‌اندازد و مانند آن است که با یک درپوش یا کلاه محدود شده باشد.