از بودجه بگیران و سهم بگیران عمده دفتر شهرداری تهران چه میدانید؟

بودجه «حوزه دفتر شهردار تهران» در سال ۱۴۰۳ از بودجه بسیاری از نهادهای دولتی از جمله اداره «نهاد ریاست‌جمهوری» و «وزارت کشور» هم بیشتر است.رادیو فردا: بررسی‌های رادیوفردا نشان می‌دهد بودجه «دفتر شهردار تهران» در سال ۱۴۰۳ نسبت به سال‌های گذشته دو برابر افزایش یافته است؛ بخش عمده این بودجه به‌عنوان کمک مالی در اختیار برنامه‌های حکومت ایران مانند «اجرای طرح جهادی شهید همدانی» و «برنامه‌های معنوی بسیج» قرار می‌گیرد و مبالغی نیز در میان نهادهای بانفوذ مذهبی و تبلیغاتی جمهوری اسلامی مانند «بنیاد ملی عفاف و حجاب» و «آستان قدس» توزیع می‌شود.

دقیقاً مشخص نیست این مبالغ صرف چه اموری می‌شود و توجیه دفتر شهردار تهران برای توزیع بودجه میان این گروه‌ها و مؤسسات چیست. برای نمونه، در ردیف‌های این بودجه، بیشترین مبلغ (۱۵۰ میلیارد تومان) برای «کمک به» اجرای برنامه دولتی موسوم به «طرح جهادی شهید همدانی» اختصاص یافته است.

این در حالی است که جز نام این طرح که به یاد یکی از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران انتخاب شده، درباره جزئیات اجرای آن اطلاعات چندانی در دسترس نیست؛ حسین همدانی در دوران سرکوب جنبش اعتراضی سال ۱۳۸۸ و روز عاشورای آن سال، فرماندهی سپاه «محمد رسول‌الله تهران» را بر عهده داشت. او ۱۶ مهر ۱۳۹۴ در حلب سوریه کشته شد.

مورد دیگر، مؤسسه موسوم به «بنیاد دِعبل خزاعی» است که که کمکی به‌ظاهر ناچیز (سه میلیارد تومان) دریافت می‌کند. این نهاد با دستور رهبر جمهوری اسلامی در سال ۱۳۸۴ با هدف حمایت مالی از «مداحان و فعالان هیئت‌های مذهبی شیعه» تأسیس شد و زیر نظر سازمان تبلیغات اسلامی اداره می‌شود.
بر اساس بودجه مصوب شهرداری تهران در سال جاری، حدود چهار هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان از منابع شهرداری تهران به «حوزه دفتر شهردار» اختصاص یافته است.

اگر بودجه دفتر شهردار تهران را با بودجه کل کشور مقایسه کنیم، خواهیم دید که بودجه «حوزه دفتر شهردار تهران» در سال ۱۴۰۳ از بودجه بسیاری از نهادهای دولتی از جمله اداره «نهاد ریاست‌جمهوری» و «وزارت کشور» هم بیشتر است.

تحقیقات گروه داده‌کاوی رادیوفردا نشان می‌دهد، در سال ۱۴۰۲، کل بودجه حوزه دفتر شهردار تهران حدود نصف این مبلغ یعنی کمتر از دو هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان بود؛ به عبارتی طی یک سال بودجه دفتر شهردار دو برابر شده است.

این در حالی است که نرخ تورم رسمی در کشور، بنا بر گزارش مرکز آمار، ۴۱ درصد و بنا بر محاسبات بانک مرکزی، ۵۲ درصد بوده است.
سهم‌بگیران عمده
از مجموع ۴۸۰۰ میلیارد تومان بودجه «حوزه دفتر شهردار» در سال جاری، بیش از ۷۶۰ میلیارد تومان سهم کمک‌هایی است که شهردار به نهادهای مذهبی، تبلیغاتی، سیاسی، اجتماعی، ورزشی می‌کند که از این میان بیشترین سهم به نهادها و گروه‌های مذهبی و تبلیغاتی اختصاص دارد.

این مبلغ (۷۶۰ میلیارد تومان) حدود نیم درصد کل بودجه سال ۱۴۰۳ شهرداری تهران، شامل بودجه همه مناطق، معاونت‌ها و ستاد شهرداری است.
از میان دیگر گروه‌ها و نهادهای دریافت‌کننده این‌گونه کمک‌ها می‌توان به «بنیاد ملی عفاف و حجاب»، «تشکل‌های قرآنی»، «برنامه‌های فرهنگی و معنوی بسیج»، «هیئت‌ها و مواکب دانشجویی» و نام‌های کمتر شنیده‌شده‌ای مانند «مجموعه حیدر کرار» و «مجموعه فرهنگی بقعه بی‌بی زبیده» اشاره کرد.

برخی دیگر از ارگان‌های دولتی، نظامی و یا ورزشی از جمله «فرمانداری تهران»، «پلیس آگاهی»، «بنیاد شهید» و «کمیته المپیک» و یا سایر نهادهای زیر نظر علی خامنه‌ای مانند «آستان قدس» نیز از کمک‌های موردی و به‌ظاهر ناچیز دفتر شهردار بی‌نصیب نیستند.

درباره برخی از این نهادها و گروه‌های کمتر شناخته‌شده، اطلاعاتی هرچند مبهم و ناکافی موجود است مانند «بنیاد دعبل» که پیشتر به آن اشاره شد و یا «طرح همدانی» که از فعالیت‌های آن، جز معدود خبرهای منتشر شده در خبرگزاری‌های ایران، جزئیات دقیق‌تری در دسترس نیست.
در این سال‌ها طرح‌های دولتی و نظامی مشابه بسیاری توسط مقام‌های ایران معرفی شده که از منابع عمومی از جمله بودجه کل کشور پول دریافت کرده‌اند، در حالی‌که اطلاعات چندانی درباره آن‌ها در دسترس نیست. مسئولان جمهوری اسلامی هدف اغلب این طرح‌ها را «محرومیت‌زدایی» و بهبود «آسیب‌های اجتماعی» عنوان می‌کنند.

رادیوفردا پیشتر در گزارشی تحقیقی با عنوان «سهم بودجه‌بگیران نظامی ایران در سال ۱۴۰۳»، بودجه سپاه پاسداران را به تفکیک در قالب اینفوگرافی ارائه کرده است که نام برخی از طرح‌های مبهم مشابه مانند «شهید چمران»، «نسیم رحمت» و «شهید حاج رضوان» در آن به‌چشم می‌خورد.

در جدول زیر، شرح ۶۲ ردیف بودجه کمک‌های دفتر شهردار تهران به اشخاص حقیقی و حقوقی در دسترس است.

منابع:

۱- کتاب قانون بودجه شهرداری تهران در سال ۱۴۰۳- پیوست تفصیلی صفحات ۲۰۱ تا ۲۰۳

۲- کتاب قانون بودجه شهرداری تهران در سال ۱۴۰۳- صفحه ۴۹

۳- کتاب قانون بودجه شهرداری تهران در سال ۱۴۰۲- صفحه ۱۱۳

۴- بودجه کشور در سال ۱۴۰۳- ردیف بودجه‌های شماره ۱۰۱۰۰۰ و ۱۰۵۰۰۰ در جدول شماره هفت