پیوند کلیه از خوک دستکاری‌ژنتیکی‌شده به انسان برای اولین‌بار

عمل جراحی آزمایشی کلیه خوک بر روی انسان در بیمارستان ماساچوستدویچه وله: پزشکان بیمارستان عمومی ماساچوست در آمریکا برای نخستین‌بار، کلیه یک خوک اصلاح‌شده ژنتیکی را با موفقیت به یک بیمار ۶۲ ساله پیوند زدند. به گفته پزشکان، این اقدام نقطه عطفی در راه بهبود وضعیت پیوند عضو قلمداد می‌شود.

برای نخستین بار، عمل جراحی پیوند کلیه خوک دستکاری‌شده ژنتیکی به انسان در بیمارستان عمومی ماساچوست آمریکا با موفقیت انجام شد. به گفته پزشکان حال این بیمار ۶۲ ساله که پیشتر به نارسایی کلیه مبتلا بوده، خوب است و انتظار می‌رود به زودی ترخیص شود.

بر اساس بیانیه بیمارستان ماساچوست، این جراحی پیوند عضو از خوک به انسان، در تاریخ ۱۶ مارس انجام شده و حدود چهار ساعت به طول انجامیده است. سازمان غذا و داروی ایالات متحده این جراحی آزمایشی را به عنوان اقدامی برای بیماران مبتلا به بیماری‌های تهدید کننده زندگی تایید کرده است.

بیانیه بیمارستان ماساچوست با بیان این که کلیه رایج‌ترین عضو مورد نیاز برای پیوند است، می‌افزاید: «بیش از صد هزار بیمار در ایالات متحده منتظر پیوند عضو اهدایی هستند و به طور متوسط، روزانه حدود ۱۷ نفر از این بیماران جان خود را از دست می‌دهند.»

یکی از مشکلات اساسی در پیوند اعضای حیوان به بدن انسان، دفع سریع آن توسط سیستم ایمنی بدن انسان است. برای جلوگیری از این امر، به تازگی اعضای حیوانات برای پیوند به انسان مورد اصلاحات ژنتیکی قرار می‌گیرند. حیوانات دستکاری شده ژنتیکی، حیواناتی هستند که ساختار ژنتیکی‌شان به وسیله روش‌های مهندسی ژنتیک تغییر پیدا کرده‌ است.

در مورد جراحی پیوند کلیه اخیر، بر روی کلیه خوک ۶۹ تغییر ژنتیکی اعمال شد و این ژن‌ها با ژن‌های انسانی جایگزین شدند.

در ژانویه سال ۲۰۲۲ نیز پزشکان دانشگاه مریلند برای اولین‌بار، قلب خوک را به یک انسان، پیوند زدند. این بیمار دو ماه پس از آن به علت ویروسی که در قلب خوک بود، درگذشت.

تابستان سال ۲۰۲۳ نیز پزشکان آمریکایی در نیویورک کلیه یک خوک را پس از انجام اصلاحات ژنتیکی، با موفقیت به یک بیمار مرگ مغزی، پیوند زده بودند. ماندگاری این پیوند طولانی‌تر از سایر پیوند‌های مشابه بود.

پیوند اندام‌های اهدایی انسان، اتفاقی نادر بوده و تقاضا برای آن به‌طور قابل توجهی بیشتر از اعضای قابل اهدا است. به همین دلیل است که پزشکان امید زیادی به پیوند اعضای حیوانات دستکاری‌شده ژنتیکی دارند.

امید قبادی، نایب رئیس انجمن اهدای عضو ایرانیان اردیبهشت ۱۴۰۲ با اشاره به اینکه هر فرد مرگ مغزی می‌تواند یک یا ۸ عضو (دو کلیه، دو ریه، قلب، کبد، لوزالمعده و روده کوچک) را اهدا کند، گفته بود: «سالانه ۳۰۰۰ نفر در کشور در اثر مرگ مغزی فوت می‌کنند و در این میان تنها اعضای هزار نفر از آنها اهدا می‌شود و اعضای بدن ۲۰۰۰ نفر به خاک سپرده می‌شود.»