روحانی از شورای نگهبان خواست دلایل رد صلاحیت او برای مجلس خبرگان را اعلام کند: شما مالک کشور نیستید

حسن روحانی آبان ماه امسال برای شرکت در انتخابات مجلس خبرگان ثبت نام کرده بودبی بی سی: حسن روحانی، رئیس جمهوری سابق ایران، با انتشار بیانیه‌ای در وبسایت رسمی خود از شورای نگهبان خواسته دلایل رد صلاحیت او برای شرکت در انتخابات مجلس خبرگان رهبری را صراحتا اعلام کند.

خبر رد صلاحیت آقای روحانی صبح امروز - چهارشنبه ۴ بهمن - در وبسایت رسمی او و به نقل از آن در دیگر خبرگزاری‌های داخلی ایران منتشر شده بود اما وزارت کشور ایران که متولی اصلی برگزاری انتخابات است هنوز به طور رسمی اسامی رد صلاحیت شدگان را منتشر نکرده است.

بر اساس گزارش وب سایت آقای روحانی، رد صلاحیت او توسط مقام های شورای نگهبان به او اطلاع داده شده است.

وب سایت رسمی آقای روحانی گفته که پیش‌از این احتمال رد صلاحیت او «به دلیل ترک فعل‌های انجام شده و تشکیل پرونده در کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی مطرح شده بود».

اما وبسایت رسمی آقای روحانی چهارشنبه شب با انتشار بیانیه او نوشت: « آنان که با انگیزه‌های سیاسی دست به رد صلاحیت اینجانب زده و هزاران نفر از داوطلبان مجلس شورای اسلامی را نیز به دلایل عمدتاً سیاسی رد صلاحیت کرده و حق مشارکت مردم را از آنان سلب نموده‌اند، نه مالک انقلاب و کشورند و نه صلاحیت تعیین مصالح کشور و سلب صلاحیت از خدمتگزاران صدیق و دلسوز کشور را دارند».

آقای روحانی پس از ثبت نام برای شرکت در رقابت انتخابات مجلس خبرگان گفته بود «از خداوند برای مقام معظم رهبری عمر طولانی توام با توفیق بیشتر را طلب می‌کنیم، ولی هرچه زمان بگذرد احتمال آن روز مبادا بیشتر می‌شود که خبرگان بخواهد وارد بحث انتخاب ولی‌فقیه شود. در ذهن خودم خیلی بالا پایین کردم که بروم ثبت‌نام کنم یا نه، گفتم اگر به عنوان یک نفر در خبرگان احتمال دهم که تأثیرگذار هستم، برای آینده و امروز اقدامی نکنم، مسئولم».

او در بیانیه امروز خود افزوده: «شورای نگهبان قانون اساسی به جای آن که با مصوبه اخیر خلاف قانون اساسی مجلس که حق انتخاب مردم در انتخابات را محدود می‌کرد، مخالفت کند، با تأیید آن مصوبه و صحه گذاشتن بر اقدامات غیرقانونی هیات‌های اجرایی و نظارت، عملا جریان مأیوس‌سازی مردم از انتخابات را تقویت کرد و نه فقط در گفته صریح سخنگوی این شورا، که در عمل هم، خود را نسبت به مشارکت حداکثری مردم در انتخابات، بی‌مسئولیت نشان داد».

آقای روحانی به غیر از ۸ سال ریاست جمهوری، ۱۶ سال دبیری شورای عالی امنیت ملی و نماینده رهبر جمهوری اسلامی در این شورا بوده و به‌ مدت ۲۰ سال هم به عنوان نماینده در مجلس شورای اسلامی حضور داشته است.

او از دوره سوم تاکنون هم عضو مجلس خبرگان رهبری است. دوره کنونی، بهار سال آینده (۱۴۰۳) و با آغاز به کار مجلس ششم خبرگان، خاتمه خواهد یافت.

آقای روحانی زمانی که رئیس جمهور ایران بود، در انتخابات مجلس کنونی خبرگان شرکت کرد و پس از محمد امامی کاشانی امام جمعه موقت پایتخت ایران، نفر دوم از حوزه انتخابیه تهران شد.

با این حال او در بیانیه شدیدالحنی که چهارشنبه شب - ۴ بهمن - روی وبسایت خود منتشر کرده نوشته: «دیگر تردیدی نمی‌ماند که اقلیت حاکم، رسماً و علنا کاهش حضور مردم در انتخابات را می‌خواهند. آن‌ها می‌خواهند انتخابات و صندوق را از تعیین‌کنندگی در سرنوشت مردم بیاندازند تا خود بتوانند با تصمیمات محفلی، سرنوشت مردم را تعیین کنند».

صلاحیت داوطلبان نامزدی در انتخابات مجلس خبرگان رهبری تا پیش از سال ۱۳۶۸ از سوی مراجع و روحانیان ارشد شیعه تعیین می شد اما پس از بازنگری در آئین نامه داخلی این مجلس که در زمان رهبری آقای خامنه ای و با نظارت او انجام شد، تایید صلاحیت این داوطلبان در انحصار فقهای شورای نگهبان قرار گرفت.

مخالفان و منتقدان جمهوری اسلامی می گویند که شورای نگهبان در بررسی صلاحیت داوطلبان نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان، «سیاسی» عمل می کند و افرادی را رد صلاحیت می کند که احتمال پیروزی آنها را در مقابل جناح تندروی در حکومت، بیشتر می داند.

این شورا قبلا هم صلاحیت اکبر هاشمی رفسنجانی و محمود احمدی‌نژاد دو رئیس جمهور پیشین را برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری رد کرده بود.

احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان در اظهار نظرهای متعددی از این رد صلاحیت ها دفاع کرده است. او اکنون رئیس مجلس خبرگان رهبری است اما از ثبت نام برای شرکت در رقابت‌های دوره ششم انتخابات مجلس خبرگان خودداری کرده است.

انتخابات مجلس خبرگان همزمان با انتخابات مجلس شورای اسلامی قرار است ۱۱ اسفند در ایران برگزار شود.
اولین انتخابات پس از سرکوب خونین اعتراضات سال ۱۴۰۱
مجلس خبرگان رهبری اختیار عزل و نصب رهبر و نظارت بر عملکرد او را داردناظران مسائل ایران و فعالان سیاسی و روزنامه نگاران در داخل، فضای انتخاباتی را سرد توصیف می‌کنند و احتمال مشارکت را پایین می‌دانند.

این اولین انتخابات در دوره ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی است که پس از سرکوب خونین معترضان در سال گذشته، برگزار می‌شود.

حسن روحانی پس از ثبت نام برای شرکت در رقابت انتخابات مجلس خبرگان گفته بود «من اولین بار است می‌بینم اقلیت حاکم با اکثریت مردم نظر واحد دارند. اقلیت حاکم می‌خواهد انتخابات خلوت باشد کسی نرود پای صندوق، اکثریت مردم هم نمی‌خواهند بروند پای صندوق».

احمدی وحیدی، وزیر کشور و محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح پیش از این در اظهاراتی جداگانه گفته‌اند «دشمن می خواهد میزان مشارکت در انتخابات کمتر از ۶۰ درصد باشد».

انتخابات مجلس خبرگان رهبری هر ۸ سال یک‌بار برگزار می شود. این مجلس اختیارعزل و نصب رهبر را دارد و باید بر عملکرد او و فعالیت نهادهای وابسته به آن نظارت کند. در صورت مرگ رهبر جمهوری اسلامی ایران، مجلس خبرگان باید جانشین او را انتخاب کند.

منتقدان مجلس خبرگان که در میان آنها مقام های سابق جمهوری اسلامی هم هستند، می گوید که مجلس خبرگان با کنار گذاشتن نظارت بر عملکرد علی خامنه ای، عملا به نهادی تبدیل شده است که از رهبر جمهوری اسلامی ایران دستور و رهنمود می‌گیرد.

مجلس خبرگان رهبری در تاریخ فعالیت خود، یک بار در خرداد ۱۳۶۸ و پس از درگذشت آیت الله روح‌الله خمینی، علی خامنه‌ای را به عنوان رهبر جمهوری اسلامی انتخاب کرد. آقای خامنه ای در زمانی که به رهبری رسید، مرجع تقلید نبود و صلاحیت مندرج در قانون اساسی وقت ( مصوب سال ۱۳۵۸) برای رهبری را نداشت. پس از بازنگری در این قانون در سال ۱۳۶۸، مجلس خبرگان در تابستان آن سال مجددا برای رهبری آقای خامنه ای رای‌گیری کرد.

آقای خامنه ای در خرداد ۱۳۶۸ مخالف انتخاب خود به عنوان دومین رهبر جمهوری اسلامی بود. در فایل ویدئویی که نزدیک به سه دهه بعد از این انتخاب منتشر شد، او خطاب به نمایندگان مجلس خبرگان می‌گوید «باید خون گریست به حال جامعه اسلامی که حتی احتمال رهبر شدن کسی مثل بنده در آن مطرح بشود».

اکبر هاشمی رفسنجانی که در روز انتخاب علی خامنه‌ای به عنوان رهبر، نقش کلیدی در این انتخاب داشت، در خاطرات سال ۱۳۷۹ خود نوشته است که آقای خامنه ای با انتشار کتاب مشروح مذاکرات مجلس خبرگان رهبری در زمان انتخاب خود، مخالفت کرده بود.