گزارش تحقیقی بی‌بی‌سی: کودک ناپدید شده اوکراینی از خانه متحد پوتین سر در آورد

یکی از ۴۸ کودکی که در سال ۲۰۲۲ از یک خانه نگهداری کودکان بی‌سرپرست کودکان در منطقه خرسون اوکراین به روسیه منتقل شدبی بی سی: براساس اسناد به دست آمده در تحقیقات برنامه پانورامای بی‌بی‌سی، یکی از متحدان سیاسی و کلیدی ولادیمیر پوتین، کودکی را که از یک خانه کودکان بی‌سرپرست در اوکراین برده شده بود، به فرزندی قبول کرده است.

سرگئی میرونوف، رهبر ۷۰ ساله یک حزب سیاسی روسیه با زنی ازدواج کرده که در سال ۲۰۲۲ یک دختر دوساله را به فرزندی قبول کرده بود و اکنون در سوابق ثبت احوال نام او نیز به عنوان پدرخوانده درج شده است.

سوابق و مدارک ثبتی نشان می‌دهد که هویت این دختر در روسیه تغییر داده شده است.

بی‌بی‌سی از آقای میرونوف درخواست کرده تا در این خصوص توضیح دهد، اما او پاسخینداده است.

این کودک که در اوکراین مارگاریتا نام داشت، یکی از ۴۸ کودکی است که در زمان در اختیار گرفتن کنترل خرسون توسط نیروهای ارتش روسیه، از خانه کودکان بی‌سرپرست به روسیه منتقل شده بود.

به گفته مقامات اوکراینی حدود ۲۰ هزار کودک از زمان آغاز حمله نظامی روسیه به این کشور «ربوده» شده‌اند.

اوایل سال جاری میلادی دادگاه کیفری بین‌المللی برای ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه و ماریا لووا-بلوا، کمیسر حقوق کودک روسیه به دلیل تبعید غیرقانونی کودکان اوکراینی به مناطق تحت کنترل روسیه و با هدف انتقال دائمی آنها از سرزمین مادری‌شان، حکم بازداشت صادر کرد.

دولت روسیه می‌گوید که کودکان اوکراینی را از سرزمین‌های مادری تبعید نمی‌کند، بلکه آنها را منتقل می‌کند تا از آنها در برابر جنگ محافظت کند.

بی‌بی‌سی در تحقیقات خود با ویکتوریا نوویکووا، بازپرس حقوق بشر اوکراینی در این خصوص همکاری کرده تا بفهمد بر سر مارگاریتا و سایر کودکان چه آمده است.

خانم نوویکووا پرونده‌ای از شواهد جدید برای دفتر دادستانی کل اوکراین آماده کرده است که آن را به دیوان کیفری بین‌المللی تحویل خواهد داد.

معمای پیرامون مارگاریتا از زمانی آغاز شد که در اوت ۲۰۲۲ زنی با لباسی به رنگ یاس در بیمارستان کودکان خرسون ظاهر شد، در همان زمانی که این کودک ۱۰ ماهه در حال درمان برونشیت بود.

مارگاریتا کوچک‌ترین ساکن خانه کودکان در خرسون بود. خانه‌ای که محل نگهداری از کودکانی بود که مشکلات پزشکی داشتند یا والدینشان حضانت آنها را از دست داده بودند یا فوت کرده بودند.

مادر مارگاریتا مدت کوتاهی پس از تولد او، حضانت را رها کرده بود و از پدرش هم اطلاعی در دست نبود.

دکتر ناتالیا لیوتیکووا، از مسئولان بیمارستانی که مارگاریتا در آن تحت درمان بود، می‌گوید زن یاسی‌پوش خود را «رئیس امور کودکان مسکو» معرفی کرده بود.
مارگاریتا ۱۰ ماهه بود که از خانه کودکان بی‌سرپرست به روسیه برده شدمنطقه خرسون اکنون در کنترل اوکراین است اما در آن زمان ششمین ماه اشغال توسط روسیه را پشت سر می‌گذاشت.

دکتر لیوتیکووا می‌گوید بلافاصله پس از خروج این زن، تماس‌های تلفنی مکرری را از یک مقام منصوب‌شده توسط روسیه در خانه نگهداری کودکان بی‌سرپرست دریافت می‌کند که از او می‌خواهد مارگاریتا فورا به خانه بازگردانده شود.

پس از یک هفته مارگاریتا از بیمارستان مرخص می‌شود و صبح روز بعد از کارکنان خانه کودکان خواسته شد تا او را برای انتقال آماده کنند.

یکی از پرستاران این خانه کودکان می‌گوید «ما می‌ترسیدیم،‌ همه می‌ترسیدند» و تعدادی مرد روسی با لباس‌های نظامی و یک نفر با کیف و عینک سیاه برای بردن این کودک آمدند.

هفت هفته پس از آن ایگور کاستیوکویچ، نماینده مجلس روسیه، با لباس‌های نظامی همراه دیگر مقامات به این پرورشگاه آمد و شروع به سازماندهی تبعید بچه‌های باقی‌مانده، از جمله ماکسیم برادر ناتنی مارگاریتا کرد.

در فیلم ویدئویی که توسط آقای کاستیوکویچ در تلگرام منتشر شده، می‌توان کودکان را دید که با لباس‌های بسته‌بندی‌شده در حال رفتن به داخل اتوبوس‌ها و آمبولانس‌ها هستند.

آقای کاستیوکیویچ در حالی که بچه‌ها در حال سوار شدن هستند، می‌گوید: «کودکان به شرایط و محل امن در کریمه منتقل خواهند شد».

شبه جزیره کریمه در سال ۲۰۱۴ توسط روسیه اشغال و به خاک این کشور ضمیمه شد و آقای کاستیوکوویچ این جابه‌جایی را به عنوان یک ماموریت بشردوستانه اعلام می‌کند.
ایگور کاستیوکویچ، نماینده پارلمان روسیه (سمت چپ) در حال سوار کردن کودکان در اتوبوس برای خروج از اوکراینبه مدت پنج ماه، بی‌بی‌سی با همکاری ویکتوریا نوویکووا تلاش ‌کرد تا ردی از مارگاریتا و ۴۷ کودک دیگر پیدا کند.

پیدا کردن این کودکان گم‌شده در کشوری به وسعت روسیه با بیش از ۱۷ میلیون کیلومتر مربع مساحت کار آسانی نیست.

اولین کار شناسایی زن مرموزی بود که لباس یاسی بر تن داشت و در اوت سال گذشته از مارگاریتا در بیمارستان دیدن کرده بود.
زن مرموز با «لباسی به رنگ یاس» اینا وارلاموا و کارمند پارلمان روسیه بودویکتوریا یک سند روسی را طی این تحقیقات به دست آورد که در آن گفته شده مارگاریتا اجازه یافته برای آزمایش‌های پزشکی به بیمارستانی در مسکو منتقل شود.

نام اینا وارلاموا در این سند رسمی درج شده بود. با جست‌وجو در شبکه‌های اجتماعی در نهایت هویت و عکس زن مرموز یاسی‌پوش به دست آمد.

سپس عکسی از خانم وارلاموا را به دکتر لیوتیکوا نشان دادیم و او تایید کرد این همان زنی است که از مارگاریتا در بخش کودکان ملاقات کرده بود.

پس از جست‌وجوهای بیشتر متوجه شدیم که خانم وارلاموا در پارلمان روسیه کار می‌کند، هرچند مشخص نیست جایگاه او در پارلمان چیست.

او یک خانه در پودولسک در نزدیکی مسکو دارد.

تا این‌جا بخشی از معما حل شده بود، اما همچنان سوالاتی باقی مانده بود.

برنامه پانورامای بی‌بی‌سی با داشتن نام اینا وارلاموا، سوابق مسافران آن قطار را از منابعی در داخل روسیه به دست آورد. این سوابق نشان می‌داد که او در همان روزی که شاهدان می‌گویند، مارگاریتا را از خانه کودکان بی‌سرپرست برده‌اند، وارد اوکراین اشغالی شده است.

او در همان شب، ساعت ۱۲:۲۰، با قطار و یک بلیط اضافه به مسکو بازگشته بود.

شواهد نشان می‌دهد که مارگاریتا در این قطار نیمه‌شب همراه با اینا وارلاموا به مسکو برده شده بود.

سپس یک منبع روسی اطلاعات مهم دیگری را ارائه کرد. سندی که نشان می‌داد خانم وارلاموا به تازگی با سرگئی میرونوف، یکی از رهبران سیاسی روسیه ازدواج کرده است.
اینا وارلاموا در کنار سرگئی میرونوف، از متحدان سیاسی ولادیمیر پوتینآقای میرونوف یک چترباز سابق و رهبر حزب «روسیه عادل» است که بخشی از اپوزیسیون مجاز روسیه است.

او از ولادیمیر پوتین حمایت می‌کند و توسط تعدادی از کشورهای غربی از جمله بریتانیا و اتحادیه اروپا تحریم شده است.

در پی این تحقیقات یک سند کلیدی پیدا شد. سندی که نشان می‌دهد در دسامبر سال گذشته برای یک دختر ۱۴ ماهه به نام «مارینا» گواهی تولد ثبت شده است.

نام والدین این کودک اینا وارلاموا و سرگئی میرونوف درج شده است اما سند به طور نامنظم تنظیم شده و هیچ سابقه‌ای از تولد کودک در آن وجود ندارد.

تاریخ تولد «مارینا» در این گواهی تولد ۳۱ اکتبر ۲۰۲۱ درج شده که دقیقا همان روز تولد مارگاریتا است.

ویکتوریا می‌گوید: «وقتی دیدم تولد مارینا با مارگاریتا یکی است، متوجه شدم که او را یافته‌ایم».

از طریق منابع ناشناس روسی، اکنون سابقه فرزندخواندگی مارگاریتا به بی‌بی‌سی داده شده است. مارگاریتا پروکوپنکو به نام پدرخوانده‌اش سرگئی میرونوف و مارینا میرونوا تغییر نام داده و زادگاه او پودولسک ذکر شده است.

دولت روسیه اعلام کرد که از پرونده مارگاریتا اطلاعی ندارد و نمی‌تواند در این خصوص اظهار نظر کند.

براساس کنوانسیون ژنو و تعریفی که از جنایت جنگی ارائه می‌دهد، تبعید غیرنظامیان در زمان جنگ غیرقانونی است، مگر این‌که به دلایل امنیتی یا نظامی ضروری باشد و این مسئله امری موقتی باشد.

این کنوانسیون همچنین تغییر وضعیت خانوادگی کودک را ممنوع می‌کند.