جو بایدن، رئیسجمهور ایالات متحده، شامگاه پنجشنبه در یک سخنرانی تلویزیونی از دفتر بیضی شکل خود در کاخ سفید، از آمریکاییها خواست که از اسرائیل در جنگ با حماس و از اوکراین در مقابل روسیه حمایت کنند.
او تحولات کنونی در عرصه بینالملل را یک «نقطه عطف در تاریخ» توصیف کرد؛ چراکه به گفته او نبردی بین دموکراسیهای جهان و حکومتهای استبدادی در جریان است.
سخنرانی شامگاه پنجشنبه در حالی ایراد شد که دولت بایدن به دنبال کسب حمایت عمومی از بودجه پیشنهادی خود برای جنگهای خارج از این کشور است و عدم انتخاب یک رئیس جدید برای مجلس نمایندگان طی دو هفته اخیر نیز، سرانجام این بودجه را دچار ابهام کرده است.
* بایدن در جریان این سخنرانی، به وقایعی که در ماه جاری در اسرائیل روی داد همچنین به نزدیک به ۲۰ ماه جنگ در اوکراین اشاره کرد و هم جنبش حماس و هم ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه را متهم کرد که هر دو قصد دارند یک کشور دموکراتیمک در همسایگی خود را نابود کنند. بر همین اساس، او خواستار حمایت عمومی از موضع دولت آمریکا در این جنگها شد و افزود که حمایت از اسرائیل و اوکراین در این جنگها «برای امنیت ملی آمریکا حیاتی است» و هشدار داد که دشمنان و رقبای ایالات متحده «در حال نظارت» این اوضاع هستند.
* جو بایدن بار دیگر بر حمایتش از راه حل «دو دولت» برای پایان مناقشه خاورمیانه تاکید کرد و گفت: «اسرائیل و فلسطینیها به یک اندازه سزاوار زندگی در امنیت، عزت و صلح هستند». با این وجود تاکید کرد که میان حماس و مردم فلسطین باید یک «تمایز روشن» قائل شد. زیرا این گروه شبهنظامی «نماینده مردم فلسطین نیست» و حماس را متهم کرد که از فلسطینیها «به عنوان سپر انسانی» استفاده میکند. بایدن همچنین گفت که «از دست رفتن غمانگیز زندگی فلسطینیها» او را دلشکسته کرده و افزود: «آمریکا همچنان خود را در مقابل حق مردم فلسطین برای داشتن کرامت و تعیین سرنوشت متعهد میداند.»
این سخنرانی در حالی ایراد شده که بنا بر اعلام وزارت بهداشت غزه، از زمان آغاز جنگ اسرائیل و حماس دستکم ۳۷۰۰ نفر در غزه کشته و بیش از ۱۲ هزار نفر نیز زخمی و ۱۳۰۰ نفر دیگر زیر آوار مدفون شدهاند.
در طرف اسرائیلی جنگ نیز بیش از ۱۴۰۰ نفر کشته شدهاند که اکثر آنها غیرنظامیانی بودند که در جریان تهاجم مرگبار حماس در ۷ اکتبر جان باختند و حدود ۲۰۰ نفر دیگر ربوده شدند.
واکنش روسیه ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه در واکنش به سخنان جو بایدن که کمک ایالات متحده به اسرائیل و اوکراین را یک «سرمایهگذاری هوشمندانه» برای تضمین امنیت نسلهای بعد خوانده بود، اعلام کرد که آمریکا بار دیگر قصد دارد از جنگهای نیابتی سود ببرد.
او نوشت: «آنها این جنگها را "مبارزهای برای آزادی و دموکراسی" مینامیدند؛ اما اکنون معلوم میشود که باز موضوع محاسبات مطرح است. البته همیشه همینطور بوده و آنها همیشه جهان را با ارزشهایی که واشنگتن هرگز واقعاً از آنها دفاع نکرده، فریب دادهاند.»
خانم زاخارووا افزود: «جنگها همیشه برای ایالات متحده یک "سرمایهگذاری هوشمندانه" بودهاند، زیرا در خاک آمریکا اتفاق نمیافتند و برای آنها مهم نیست که چه هزینههایی به دیگران تحمیل میکنند.»