پادکست سی‌آی‌ای، تحولات ایران در «۲۸ مرداد» را «غیردموکراتیک» خواند
+7
رأی دهید
-12
محمد مصدق. آرشیوصدای آمریکا: سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، سی‌آی‌ای، در پادکستی، اقدامات منجر به سرنگونی محمد مصدق، نخست‌وزیر ایران، در سال ۱۳۳۲ خورشیدی را که باعث تثبیت حکومت محمدرضا شاه شد، «غیردموکراتیک» توصیف کرد.آسوشیتدپرس با توصیف این اقدامات به عنوان «کودتای ۱۹۵۳» که به «کودتای ۲۸ مرداد» نیز شهرت دارد، نوشت که سایر مقامات آمریکایی در گذشته نیز اظهارات مشابهی مطرح کرده بودند.
اشاره این گزارش، از جمله به باراک اوباما، رئیس جمهوری پیشین، و مادلین آلبرایت، وزیر امور خارجه آمریکا در دوره ریاست جمهوری بیل کلینتون بود.
سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، «غیردموکراتیک» خواندن آن اقدامات را در پادکستی به نام «فایل‌های لنگلی» که به تاریخچه این سازمان اختصاص دارد، مطرح کرده است. «لنگلی» نام محلی است که ساختمان سازمان سی‌ای‌ای در ایالت ویریجینا، در حومه واشنگتن دی‌سی، در آن قرار دارد.
آسوشیتدپرس نوشت: هفتاد سال پس از ۲۸ مرداد، هنوز بخش بسیاری از تاریخ رسمی اقدامات سیا، طبقه‌بندی شده است و این محدودیت، قضاوت عمومی را درباره آن‌چه انجام شد، پیچیده می‌کند.
بر اساس این گزارش، پیچیده شدن هر گونه محاسبه تاریخی، اعتراف خود سی‌آی‌ای به این موضوع است که بسیاری از پرونده های مربوط به «کودتای ۱۹۵۳» احتمالاً در دهه ۱۹۶۰ از بین رفته‌اند.
مالکوم بایرن، از آرشیو امنیت ملی، نیز به آسوشیتدپرس گفت که «بخش‌های مهمی هنوز پنهان مانده است، که فقط به سردرگمی افکار عمومی کمک، و افسانه‌سرایی در مورد نقش ایالات متحده را تشویق می‌کند.»
آسوشیتدپرس همچنین خواستار نظر هیئت نمایندگی جمهوری اسلامی در سازمان ملل متحد شد. اعضای این هیئت که در بسیاری از مواقع به رسانه‌ها پاسخ نمی‌دهند، در این باره به آسوشیتدپرس گفتند که «کودتای ۱۹۵۳» نشانه «آغاز دخالت بی‌امان آمریکا در امور داخلی ایران» است.
هیئت نمایندگی جمهوری اسلامی همچنین گقت که پذیرش انجام کودتا توسط آمریکا، «هرگز به جبران یا تعهد واقعی برای خودداری از مداخله در آینده تبدیل نشد و سیاست خرابکارانه آن در قبال جمهوری اسلامی را تغییر نداد.»
رهبر و حکومت جمهوری اسلامی بارها، آمریکا را متهم به دخالت در امور ایران کرده‌اند و در آخرین مورد هم به اعتراضات سراسری پس از کشته شدن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد اشاره کرده‌اند.
این اتهام‌ها در شرایطی وارد شده است که مقام‌های ایالات متحده بارها اعلام کرده‌اند که در تحولات اخیر ایران دخالت نداشته‌اند.
سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا هم در بیانیه‌ای در پاسخ به پرسش‌های آسوشیتدپرس گفت: «رهبری سی‌آی‌ای متعهد است تا حد ممکن، بر روی مردم باز باشد».
در این بیانیه گفته شد که «پادکست سازمان، بخشی از این تلاش است و ما می‌دانستیم که اگر می‌خواهیم این داستان باورنکردنی را بگوییم، شفافیت در مورد زمینه تاریخی این رویدادها و نقش سیا در آن مهم است.»
والتر تروسین، سخنگوی سی‌آی‌ای و مجری پادکست «فایل‌های لنگلی» است. به نوشته آسوشیتدپرس، در برنامه این پادکست گفته شد که به ادعاهای مورخان این سازمان، بیشتر فعالیت‌های مخفی سیا در آن دوران، دولت‌های منتخب مردم را «تقویت» کرده است.
سخنگوی سی‌آی‌ای اما درباره «کودتای ۲۸ مرداد» می‌گوید: «اما باید اذعان کنیم که این یک استثنای واقعا مهم از آن قاعده است.»
برنت گیری، مورخ سی‌آی‌ای، هم که در برنامه پادکست حاضر بود، با این موضوع موافقت کرد و گفت: ««این یکی از استثناهای آن دوران است.»
به نوشته آسوشیتدپرس، هفت دهه بعد، «کودتای ۱۹۵۳» همچنان بحث داغی است.
در همین حال، پادکست سی‌آی‌ای به موضوع فرار شش دیپلمات آمریکایی از تهران، پس از اشغال سفارت ایالات متحده به دست دانشجویان هوادار روح‌الله خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی، نیز اشاره دارد.
آنها پس از مخفی شدن در خانه سفیر کانادا در تهران، توانستند به کمک سی‌آی‌ای از ایران خارج شدند. این پادکست به فیلم آرگو که در این مورد ساخته شد، اشاره کرده است.