آیا داروهای رایج کاهش وزن باعث تشدید افکار خودکشی می‌شوند؟

العربیه: داون هایدلباگ هنگام مصرف اوزمپیک، داروی محبوبی که برای درمان دیابت و چاقی استفاده می‌شود، احساس می‌کرد در یک الگوی نگران‌کننده به دام افتاده است. او هر یکشنبه بعد از تزریق دارویی که برای کنترل دیابتش مصرف می‌کرد، تا هفته بعد، افکار متمایل به خودکشی را تجربه می‌کرد.

خبرگزاری «رویترز»، پنج‌شنبه 6 مهر با این مقدمه، تجربه‌های پنج بیمار آمریکایی که تجربه مشابهی را بعد از مصرف این داروهای لاغری داشته‌اند را بررسی کرده است.

بنا بر این گزارش، تمام داروهایی که این بیماران استفاده می‌کردند، اعم از اوزمپیک، نوو نوردیسک، وگووی، مانجارو و الی لیلی، که همگی برای درمان دیابت نوع دوم و چاقی استفاده می‌شوند، دارای فاکتور «جی‌ال پی-1» هستند که هضم را کند و حس گرسنگی را کنترل می‌کند.

بر اساس این گزارش، «رویترز» در بررسی پایگاه داده عوارض جانبی دریافته است که اداره غذا و داروی ایالات متحده از سال 2010 تاکنون 265 گزارش از افکار یا رفتار خودکشی در بیمارانی که این داروها یا داروهای مشابه مصرف می‌کنند، دریافت کرده است.

سی و شش مورد از این گزارش‌ها مرگ بر اثر خودکشی یا خودکشی مشکوک را توصیف می‌کنند. سازمان غذا و داروی آمریکا، چنین گزارش‌هایی را برای کمک به تصمیم‌گیری درباره بررسی بیشتر ایمنی دارو و انجام اقداماتی برای محافظت از بیماران، مانند الزام برچسب هشدار، نظارت می‌کند.

گزارش‌های مربوط به افکار خودکشی مرتبط با این دسته از داروها، از جمله تحقیقاتی که توسط تنظیم‌کننده‌های اروپایی در ماه ژوئیه اعلام شد، مورد توجه فزاینده‌ای قرار گرفته است. در بیانیه‌ای به رویترز، سازمان غذا و داروی آمریکا اعلام کرد که در حال ارزیابی این گونه گزارش‌ها است و تصمیم خواهد گرفت که در صورت وجود، پس از بررسی کامل چه اقدامی انجام دهد.

توماس جی مور، دانشیار دانشکده بهداشت عمومی جان هاپکینز بلومبرگ، در همین باره به «رویترز» گفت: «بسیاری از داروهای مفید دارای عوارض جانبی نادر و گاه خطرناکی هستند که باید توسط نهادهای تنظیم‌کننده به دقت ارزیابی شوند و توسط پزشکان مدیریت شوند و هشدارهای واضح در چنین مواردی ضروری است.»
او گفت: «این به معنای سرزنش خودکار دارو نیست. به این معنی است که گلایه یک بیمار از یک دارو نباید به‌طور خودکار رد شود.»

در این گزارش، «رویترز» با تاکید بر این‌که بسیاری از بیماران حتی متوجه نمی‌شوند که افکار خودکشی به دلیل مصرف داروست و آن را به حساب افسردگی قبلی یا مشکلات روزمره زندگی می‌گذارند، نوشت: «بیش از نیمی از روایت‌هایی که افکار خودکشی را توصیف می‌کنند، در مدت‌زمان کوتاهی پس از شروع دارو یا افزایش دوز توسط فرد ظاهر می‌شوند. حدود دو پنجم افراد گفتند که علائم پس از قطع مصرف دارو یا کاهش دوز توسط بیمار متوقف شد.»

ناظران می‌گویند که گزارش‌های عوارض جانبی یک سیستم هشدار برای جامعه پزشکی ارائه می‌کنند، اما در سیستم بهداشت و درمان اغلب کشورهای پیشرفته، شواهد علمی قطعی در نظر گرفته نمی‌شوند. گلایه‌های ارائه شده توسط پزشکان، بیماران، داروسازان و دیگران، اغلب فاقد جزئیات کلیدی هستند و به تنهایی ثابت نمی‌کنند که یک دارو باعث بروز حوادث بالقوه خطرناک سلامتی شده است.

صنعت زیبایی و فیتنس در سال‌های اخیر، بسیاری از افراد با اضافه وزن را ترغیب به استفاده از داروهایی کرده که در آزمایش‌های بالینی کنترل دیابت مشخص شده به کاهش وزن افراد منجر می‌شوند.

هنوز بسیاری از پزشکان در اقصی نقاط جهان نسبت به تجویز این داروها به بیماران خود که به دنبال کاهش وزن هستند، با احتیاط رفتار می‌کنند.