بحران خروج نخبه ها و نیروی کار ماهر از ایران؛ مهاجرت به مدیران رسید

 روند تصاعدی مهاجرت؛ از پزشک و مهندس تا کارگر و راننده از ایران می‌روندصدای آمریکا: گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌های رسمی نشان می‌دهد مهاجرت در ایران ابعاد تازه‌تری به خود گرفته است و در دور جدید خروج نیروی انسانی؛ مدیران رده بالای کشوری از جمله مقامات وزارت بهداشت و نیروی کار ماهر در حال مهاجرت هستند.

تب مهاجرت در ایران به گونه‌ای شده است که مقصود فراستخواه، جامعه شناس برای درک بهتر از آن گفته است که در موسسات زبان در سال‌های گذشته ۲ زبان تدریس می‌شد اما امروز تقاضا به حدی است ۱۰ زبان مختلف آموزش داده می‌شود.

فراستخواه در گفتگوی روز گذشته خود با وب‌سایت «جماران» تاکید کرده است که «عموم مردم، حتی کسانی که هزینه و استطاعتش را هم ندارند، باز هم مهاجرت می‌کنند.»

روزنامه هم‌میهن نیز در شماره امروز خود نوشته است که موج جدید و رو به افزایش مهاجرت، به اساتید دانشگاهی و مدیران حوزه سلامت در سطوح مختلف رسیده است.

گزارش نویس این روزنامه از مهاجرت افرادی همچون مدیر اداره سلامت وزارت بهداشت تا مدیر گروه اپیدمیولوژی، مدیر مرکز کارآزمایی بالینی و مدیران مرکز تحقیق اعتیاد در برخی دانشگاه‌های علوم پزشکی خبر داده است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که موج مهاجرت، اساتید دانشگاه‌ها را نیز با خود همراه کرده است به‌طوری‌که ۲۲ اسفند ماه سال ۱۴۰۱ سعید سمنانیان، رئیس پیشین دانشگاه تربیت مدرس گفته بود که در یک دانشکده دانشگاه تهران از ۷۰ استاد، حدود سی نفر مهاجرت کرده‌اند و تعدادی از باقی‌مانده‌ها هم درصدد مهاجرت هستند.

روزنامه هم‌میهن در گزارش امروز خود نوشته است که رئیس پیشین کمیته کشوری اپیدمیولوژی کووید ۱۹ و عضو پیشین هیات علمی گروه اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی «پس از ماه‌ها خانه‌نشینی، در نهایت مهاجرت کرده است.»

مقصود فراستخواه، جامعه شناس، معتقد است سیستم‌های جمهوری اسلامی نسل‌های ایرانی شامل نخبگان، جوانان، زنان و مردان ایرانی را دفع می‌کنند. به گفته او دست کم تعداد ۵ میلیون ایرانی مهاجر، ۲ میلیون نخبه مهاجر و بالای ۱۰۰ هزار دانشجو مهاجر ایرانی وجود دارد.

در روزهای گذشته انتشار تصویری از نخبگان دانشگاه شریف در فرودگاه و داغ شدن موضوع مهاجرت نخبگان با واکنش‌های بسیاری همراه شد و یک نماینده مجلس در رابطه با علت موج مهاجرت نخبگان گفت «وقتی می‌گویند ما همین هستیم که می‌بینید، نخواستید، پاسپورت بگیرید و بروید، این روش درست برخورد با سرمایه‌های انسانی و نخبگان یک کشور نیست.»

ایرج فاضل، وزیر پیشین بهداشت نیز درباره مهاجرت اساتید علوم پزشکی و خروج این افراد از چرخه نظام سلامت به روزنامه هم‌میهن گفت: «نمی‌توان آینده خوبی برای حوزه پزشکی کشور متصور شد، چون تبدیل شدن به استاد خوب دانشگاهی چیزی نیست که در کوتاه‌مدت محقق شود.»

معین‌الدین سعیدی، نماینده چابهار در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد که اکنون بسیاری از «افراد برتر در کنکور آزمون سراسری، نخبگان و کادر بهداشت و درمان» مسیر مهاجرت را در پیش گرفته‌اند.

سایت دیده‌بان ایران نیمه شهریور ماه در گزارشی از مهاجرت به نقل از مدیر رصدخانه مهاجرت ایران نوشت: «نیروهای کلیدی و متخصص ۶۷ درصد شرکت‌های دانش‌بنیان، وارد فرآیند مهاجرت شده‌اند.» بهرام صلواتی افزود: «هم اکنون دامنه مهاجرت از استعدادها، آموزش‌دیدگان و نخبگان ایرانی پا را فراتر گذاشته و در طبقه‌های گوناگون اجتماعی، به ویژه در دهک‌های پایین اقتصادی نیز در حال گسترش است.»

نظرسنجی‌های صورت گرفته نشان می‌دهد شرایط اقتصادی و سیاسی در کنار شیوه حکمرانی اصلی‌ترین دلیل مهاجرت در ایران است.