توهین به گردشگران ایرانی در مرزبانی ترکیه

ازدحام جمعیت ایرانیان در مرز زمینی کشور ترکیه-رسانه‌های اجتماعی
افزایش چشم‌گیر مهاجرت برخی از ایرانیان از راه‌های زمینی که بعضا از مسیرهای غیرقانونی بوده، در کنار قاچاق مواد مخدر از ایران به کشورهای همسایه، ازجمله دلایل اصلی افزایش توهین به مسافران ایرانی در فرودگاه‌ها یا مرزهای زمینی کشورهای ترکیه، گرجستان، امارات، عراق و ارمنستان اعلام شده است.

در تازه‌ترین اتفاق، روزنامه توسعه ایرانی در گزارش روز شنبه ۴ شهریورماه، از توهین و تحقیر پرشمار نیروهای مرزبانی ترکیه علیه شهروندان ایرانی که قصد سفر به شهر وان در ترکیه را داشتند، طی روزهای گذشته و در مرز رازی خبر داده است.

یک شهروند که اخیرا مورد تحقیر و توهین پلیس ترکیه قرار گرفته است، می‌گوید:‌ «دقیقا یک‌ربع مانده به رسیدن ما برای چک کردن مدارک، مرز را بستند. هوا به شدت گرم بود و مشخص نبود چرا مرز را بسته‌اند. اگر وضعیتی که در مرز رازی دچار آن شدیم کمی به طول می‌انجامید احتمالا با یک فاجعه در حد و اندازه فاجعه منا مواجه می‌شدیم. نه سایه‌بانی بود که زیر آن بایستیم، نه آبی، نه جایی برای نشستن. بچه داشت کلافه می‌شد. صدای اعتراض مسافران و توریست‌های ایرانی بالا رفت ولی مرزبان‌های ترک هم با داد و بیداد جواب می‌دادند و حرفشان این بود که اصلا دلمان نمی‌خواهد باز کنیم و مرز هر وقت صلاح بدانیم باز می‌شود.»

روزنامه توسعه ایرانی می‌پرسد: «چه مرجعی باید از حرمت و عزت و حقوق توریست‌های ایرانی در کشورهای همسایه و دیگر کشورها دفاع کند؟ آیا کشورهای مقصد به هرگونه که مایل باشند می‌توانند با ایرانی‌ها غیرمحترمانه برخورد کنند و کسی نیست که از گردشگران ایرانی حمایت کند؟ به نظر می‌رسد که وزارت خارجه به دادن توضیحات واضح و بدیهی قناعت کرده و انتظار زیادی نباید از آن داشت.»

شهروند ایرانی که روز پنجشنبه ۲۶ مردادماه قصد سفر به شهر وان را داشته است، در ادامه روایت خود برای این روزنامه می‌گوید: «ازدحام جمعیت رنگ و بوی دیگری به خود گرفت و چند نفر با دادوبیداد با کارمندها درگیر شدند و ترک‌ها هم با توهین و بدرفتاری جواب می‌دادند. مرزبان‌ها دائما جمله «برگرد ایران» را به انگلیسی و ترکی تکرار می‌کردند. در مترجم گوگل نوشتم که این بار آخری است که به کشورتان می‌آیم و نشان یکی از آن‌ها دادم، که با دست هلم داد و گفت برگرد ایران. نکته غم‌انگیز ماجرا این‌جا بود که ترک‌هایی که به ایران آمده بودند و قصد بازگشت داشتند را بدون نوبت رد می‌کردند.»

این گردشگر ایرانی در ادامه سخنانش می‌گوید پس از چندین ساعت معطلی که در نهایت به باز شدن مرز از طرف ترک‌ها انجامید، جمعیت با فشار زیادی به سوی درها حرکت کردند که همین اتفاق باعث شد تا چندین شهروند مسن و گروهی از کودکان زخمی شوند.

او گفت:‌ «حال دخترم بد شده بود. زوجی که همسفر ما بودند، به دادمان رسیدند. مرد دخترک را بغل کرد که زیر دست و پا نماند. بچه‌های دیگر خون‌دماغ شده بودند. چند نفری هم زیر دست و پا بودند. جلو ورودی راهروی مرزبانی ترکیه خون ریخته شده بود. یا ناخن پای یک زن دیگر کنده شده بود و صدای عربده‌های مرزبان‌ها و کارمندهای ترکیه هم قطع نمی‌شد.»

در روزهای اخیر ویدیوهایی از ایرانیانی که به صورت قانونی وارد شهرهایی مانند آنتالیا شدند و پس از بازداشت به دست پلیس ترکیه به کمپ‌های دیپورت (اخراج) مهاجران انتقال یافتند نیز در رسانه‌های اجتماعی منتشر شده بود.

محرومیت از آزادی‌های مدنی، مشکلات اقتصادی، بحران بیکاری و نبود امنیت اجتماعی و سیاسی در سال‌های پس از انقلاب اسلامی بسیاری از ایرانیان را به مهاجرت وادار کرده و طی این سال‌ها، ترکیه یکی از مهم‌ترین، نزدیک‌ترین و راحت‌ترین مقاصد مهاجرتی برای ایرانیان بوده است. اما اینک حدود ۸۰ هزار ایرانی مقیم ترکیه که از طریق اقامت توریستی در این کشور زندگی می‌کردند، با خطر اخراج مواجه شده‌اند.

طی‌ ماه‌های اخیر، صدها خانواده ایرانی موفق نشدند اقامت توریستی خود را تمدید کنند و در حالی‌ که فرزند دانش‌آموز داشتند مجبور شدند ظرف ۱۰ روز خانه و زندگی خود در این کشور را رها کنند و بروند. دولت ترکیه بنا ندارد اقامت‌های توریستی از طریق اجاره ملک را تمدید کند و پیگیری‌ ایرانی‌ها از اداره اقامت این کشور نیز بدون نتیجه مانده است. شمار زیادی از خانواده‌ها حتی نتوانستند تا پایان سال تحصیلی برای ماندن در این کشور وقت بگیرند.

از فروردین‌ ۱۴۰۱ که وزارت کشور دولت ترکیه رسما اعلام کرد قانون مصوب ۲۰۱۹ را اجرا می‌کند، تاکنون صدها ایرانی از اداره اقامت ترکیه حکم اخراج و ردی گرفته‌اند. دولت ترکیه به افرادی که حکم ردی گرفته‌اند، ۱۰ روز فرصت می‌دهد خاک این کشور را ترک کنند. هنگام خروج نیز پلیس ترکیه به این افراد اعلام می‌کند که تا سه ماه حق ندارند به خاک ترکیه وارد شوند.

اجبار افراد به ترک خاک ترکیه ظرف مدت ۱۰ روز در حالی است که آن‌ها در این کشور ملک اجاره‌ کرده‌اند، خودرو خریده‌اند و خانه و زندگی تشکیل داده‌اند اما جز اینکه زندگی خود را به حراج بگذارند و بروند، چاره‌ای ندارند. با گشت‌وگذاری در گروه‌های تلگرامی ایرانیان مقیم ترکیه با انبوهی از آگهی‌های ایرانیان مواجه می‌شویم که وسایل زندگی خود را با قیمت‌های پایین به فروش گذاشته‌اند تا تحت اجبار به ایران بازگردند. در این میان، خانواده‌های دارای فرزند دانش‌آموز با دردسرهای مضاعفی روبرو شده‌اند.