رئیس جمهوری ترکیه میگوید ترکیه میتواند عضویت سوئد در ناتو را تایید کند، به شرطی که اروپاییها راه را برای عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا باز کنند.
رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، روز دوشنبه ۱۰ ژوئیه (۱۹ تیر) تصمیم کشورش برای قبول عضویت سوئد در ناتو را منوط به تسهیل عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا کرد.
آقای اردوغان که کشورش چند ماه است تایید نهایی عضویت سوئد در ناتو را به تعویق انداخته، در آنکارا و پیش از عزیمت به نشست سران ناتو در ویلنیوس لیتوانی گفت: «از اینجا به کشورهایی که ترکیه را بیش از ۵۰ سال در مقابل درهای اتحادیه اروپا منتظر گذاشتهاند پیغام میدهم. ابتدا بیایید و راه را برای ورود ترکیه به اتحادیه اروپا باز کنید و سپس ما راه را برای سوئد باز خواهیم کرد، همانطور که برای فنلاند انجام دادیم.»
ترکیه نامزد پیوستن به اتحادیه اروپا به شمار میرود. نخستین درخواست این کشور برای عضویت در «جامعه اروپا» (نهادی که بعدتر تبدیل اتحادیه اروپا شد) در آوریل ۱۹۸۷ به ثبت رسید و بعدها مذاکرات برای الحاق این کشور به اتحادیه اروپا از اکتبر ۲۰۰۵ آغاز شد.
با این حال درخواست عضویت ترکیه سالها است که به دلیل مشکلاتی از جمله روند دموکراسی در این کشور و همچنین اختلافات آن با قبرس متوقف مانده است.
رهبران سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) روز سه شنبه در ویلنیوس پایتخت لیتوانی به منظور افتتاحیه یک نشست دو روزه دیدار خواهند کرد.
این ائتلاف میخواهد تا زمان دیدار رهبران، سوئد را وارد جمع خود کند، اما ترکیه و مجارستان هنوز این اقدام را تایید نکردهاند.
ترکیه پیوستن سوئد به ناتو را متوقف کرده و گفته است استکهلم باید برای سرکوب شبهنظامیان کرد و سایر گروههایی که آنکارا آنها را تهدیدی برای امنیت ملی خود میداند، عمدتاً اعضای حزب کارگران کردستان (پکک)، اقدامات بیشتری انجام دهد.
در همین حال حادثه قرآنسوزی در سوئد و تظاهرات ضدترکیه و ضد اسلامگرایی در استکهلم تردیدهایی را در مورد امکان دستیابی به توافق قبل از نشست سران ائتلاف ایجاد کرده است.
این در شرایطی است که استکهلم میگوید به سهم خود به توافق سه جانبهای که سوئد، فنلاند و ترکیه در نشست سال گذشته ناتو در مادرید امضا کردند، عمل کرده است.
انتظار میرود رجب طیب اردوغان و اولف کریسترسون نخستوزیر سوئد روز دوشنبه پیش از نشست ناتو با یکدیگر دیدار کنند.
توبیاس بیلستروم، وزیر امور خارجه سوئد، روز دوشنبه به رادیو تلویزیون عمومی این کشور گفت انتظار دارد ترکیه در نهایت چراغ سبز برای عضویت سوئد در ائتلاف را بدهد.
وی گفت: «آنچه ما روی آن حساب میکنیم رسیدن به نقطهای است که از رئیس جمهور اردوغان پیام یا در واقع چیزی دریافت کنیم که شما ممکن است آن را چراغ سبز بنامید... پیامی مبنی بر اینکه روند تصویب در پارلمان ترکیه میتواند آغاز شود.»
آقای بیلستروم اضافه کرد البته نمیتواند بگوید آیا این اتفاق در همین نشست سالانه سران خواهد افتاد یا خیر.