یک اقتصاددان در ایران: نظام حکمرانی معیوب ایران به سمت یک باتلاق خطرناک حرکت می‌کند

فرشاد مؤمنی اقتصاددان در ایران رادیو فرانسه: فرشاد مؤمنی، اقتصاددان در ایران در سخنرانی که درباره برنامه هفتم توسعه یا به تعبیر او "پوچ‌بودن" و "لاف زنی‌های" آن ایراد کرده در جمع‌بندی سخنان خود گفته است : "تا زمانی که سازه ذهنی مسلط در ساختار قدرت در ایران، ستیز و حذف باشد چه در مناسبات داخلی و چه در مناسبات بین‌المللی، ما نمی‌توانیم روی خوش ببینیم."

مؤمنی "برنامه هفتم توسعه را تنها شبحی از برنامه باکیفیت" دانسته و گفته است که علت آن در درجه اول نظام حکمرانی است که "از بُعد اندیشه از ضعف مفرط در رنج است." او  گفته است که تمام گزارش‌های رسمی حکومت نشان می‌دهند که "به خاطر نابخردی‌ها، فسادها، مشارکت‌زدایی‌ها و خطاهای فاحش در عرصه سیاست خارجی، کشور ما با بحران حاد حس ملی روبرو است." به گفته او در همین گزارش‌های حکومتی "احساس نگرانی شدید نسبت به سرخوردگی نسبتاً فراگیر و امید اندک به آینده وجود دارد."

به گفته فرشاد مؤمنی کشور با "روندهای به غایت نگران‌کننده واگرایی روبرو" است و آنچه در این باره در گزارش های رسمی کشور مشاهده می شود خود بیش از حد "تکان‌دهنده و نگران‌کننده" است. به گفته فرشاد مؤمنی منشاء اصلی این وضع مناسبات رانتی نظام تصمیم‌گیری کشور" است که خود "از سرگردانی و روزمرگی نامتعارفی در رنج است و قادر به تشخیص اولویت‌های خود نیست" و به همین خاطر نمی‌تواند "یک برنامه با کیفیت توسعه که "اکسیری برای برون‌رفت از همه این گرفتاری‌ها باشد" ارائه کند.

فرشاد مؤمنی سپس تصریح کرده است که لایحه برنامه هفتم توسعه "شبح پوچی از یک سند باکیفیت" است و "این شیوه برنامه‌ریزی شایسته جامعه‌ای نیست که چهارده میلیون نفر از جمعیت اش تحصیلات دانشگاهی دارند" و در عین حال با بحران‌های عمیق و حادی روبرو است.

فرشاد مؤمنی با انتقاد از رفتارهای حکومت با مردم طی ماه‌های اخیر گفته است : "این که برخی در این حکومت روی زلف خانم‌ها این همه انرژی می‌گذارند و بعضاً از مسائل حیاتی جامعه غفلت می شود" خود نشانه این است که کشور به سمت مناسبات خطرناک آنومیک (آشوب و بی قاعدگی) حرکت می‌کند. مؤمنی سطح بی‌قانونی (آنومی) در تصمیم‌گیری‌های قدرت را بمراتب خطرناک‌تر و بیش از سطح آنومی در جامعه دانسته و همه آن را نتیجه سیاست‌های شوک‌آفرین قدرت دانسته و هشدار داده است که این سیاست‌ها عاقبت می توانند به فروپاشی منجر شوند. به گفته مؤمنی "سیستم قادر نیست مسائل اصلی خود را تشخیص دهد و مسائل دم‌دستی و پوچ را اولویت می دهد." او گفته است که این سیستم در حال پیشروی به سمت باتلاق بسیار خطرناکی است.

فرشاد مؤمنی یادآور شده است که در ده سال گذشته بهای پول برای تولیدکنندگان به طور متوسط بین پنج تا ده برابر میانگین جهانی رشد داشته است، در حالی که هزینه های بنگاه های تولیدی و بهای پول یعنی سهم ربا در قیمت تمام شده محصولات صنعتی بین سه تا ده برابر عامل انسانی افزایش یافته است. وی سپس گفته است که در هیچ کجای دنیا تا این حد استثمار و همچنین شدت "باج‌دهی به رباخواران" بالا نیست.

او گفته است که لایحه برنامه هفتم توسعه "در راستای سرویس دادن به مافیاها" در خصوص تخصیص منابع و بحران محیط زیست سکوت کرده زیرا نویسندگان لایحه فکر می کنند که سکوت درباره مسائل به حل آنها منجر می‌شود.

وی گفته است که در دهه ١٣٩٠ "ظرف کمتر از سه سال جمعیت فقیر کشور دو برابر شده است و عین همین مسأله درباره محیط زیست وجود دارد." فرشاد مؤمنی سپس تصریح کرده است که بر اساس گزارش‌های رسمی "در سه سال اخیر ایران حدود ٦٦ رتبه در رتبه‌بندی بین‌المللی به سمت بحران زده ترین کشورها در زمینه محیط زیست سقوط کرده است."

به گفته مؤمنی "برغم الزام قانونی، دولت چندین سال است شرم می‌کند بگوید چقدر بدهکار است و هزار جور ابزار پیدا کرده تا میزان بدهی واقعی خود را پنهان کند." مؤمنی سپس خطاب به مسئولان جمهوری اسلامی ایران گفته است : "این همه سروصدای ضدامپریالیستی و ضدصهیونیستی، این همه قهقرا در عمق ذلت‌آور وابستگی تولید به واردات، چطور شما را برنمی‌انگیزد که دست از این بازی‌ها بردارید؟" او تأکید کرده است که "شیوه حکمرانی" در ایران "معیوب و "با این شیوه حکمرانی راهی برای نجات کشور وجود ندارد."

استاد اقتصاد در دانشگاه علامه سپس گفته است که لایحه برنامه هفتم توسعه "جدول منابع و مصارف ندارد" و "وقتی جدول منابع نمی‌گذارند، معنایش این است که نمی‌خواهند درباره نحوه توزیع رانت‌ها پاسخگو باشند و این یعنی تخصیص‌های سلیقه‌ای منابع مادی و انسانی کشور که خیلی خطرناک است."

مؤمنی سپس گفته است : تا زمانی که تکلیف نحوه تخصیص منابع و نحوه نظارت بر آن روشن نباشد کسی را در این کشور به دلیل شکست مجدد در اجرای اهداف اعلام شده‌ مواخذه نمی‌کنند.

فرشاد مؤمنی در پایان راه نجات کشور را مشارکت مردم در حکومت دانسته و افزوده است : "معلوم شد که با یک حاکمیت یکدست فقط گستره و عمق و تعداد بحران‌ها افزایش می یابد."