حرکت دو کوه یخی عظیم از جنوبگان؛ یکی از آنها به بزرگی لندن است

ای ۷۶ ای: یخ تا عمق زیادی در زیر خط آب گسترش می یابدبی بی سی: دانشمندان بریتانیایی در حال ردیابی دو کوه یخ از بزرگ‌ترین کوه‌های یخی جهان هستند که به سمت مناطقی می‌روند که ممکن است بر کشتی‌رانی، ماهیگیری و حیات وحش تحت تأثیر بگذارند.

این قطعات یخ به بزرگی یک کلان‌شهر از یخ‌های منطقه جنوبگان جدا شده است و آب شدن و از بین رفتن آنها ممکن است چند دهه طول بکشد.

گروهی از پژوهشگران از یکی از این کوه‌های یخی به نام ای ۸۱ در هنگام عبور از ایستگاه پژوهشی هالی در جنوبگان توانسته‌اند عکسبرداری کنند. این کوه یخ به بزرگی شهر لندن است.

گروه پژوهشی دیگری با کشتی به اطراف کوه یخ ای ۷۶ ای رفته‌اند که از کوه یخ دیگر عظیم‌تر است و بیش از ۳۰۰۰ کیلومتر مربع مساحت دارد و دراز و باریک است.

گروهی آن را شبیه میز اتو غول‌پیکری توصیف کرده‌اند.
پروفسور جراینت تارلینگ یکی از افرادی است که سوار بر کشتی رویال پژوهش و اکتشاف بریتانیا امکان بررسی دقیق‌ و نزدیک این کوه یخی را در مسیرش از دریای ودل در منطقه جنوبگان به سوی اقیانوس اطلس جنوبی یافته است.

استاد زیست‌شناس و اقیانوس‌شناس به بخش خبر بی‌بی‌سی می‌گوید:”این کوه یخ درست در مسیر ما برای بازگشت قرار داشت و ۲۴ ساعت طول کشید تا توانستیم آن را دور بزنیم و مسیرمان را ادامه دهیم”.

“در بعضی قسمت‌ها بسیار به کوه یخ نزدیک شدیم و نمای خوبی از آن را مشاهده کردیم. با استفاده از لوله‌های مخصوص فاقد هرگونه آلودگی در زیر کشتی توانستیم مقداری از آب اطراف کوه یخ را گرد‌آوری کنیم حالا برای ادامه تحقیقات نمونه‌های فراوانی در اختیار داریم”.

دانشمند بریتانیایی پژوهش جنوبگان در ادامه می‌گوید کوه یخ‌های عظیم مسطح یا هموار تأثیر قابل‌توجهی چه سازنده و چه مخرب، بر محیط‌زیست می‌گذارند.
این کوه یخ به بزرگی لندن است
وقتی کوه‌های یخی آب می‌شوند مقدار شگفت‌آوری آب شیرین وارد دریا‌ها می‌کنند که ممکن است برای برخی موجودات تطبیق با آن دشوار باشد. آب شدن کوه‌های یخ مقدار فراوانی خاک معدنی هم آزاد می‌کند. این خاک هنگامی که کوه یخ بخشی از یخچال طبیعی در بستر سنگی اقیانوس جنوبگان بوده است با یخ هم‌بند شده است. خاک موجود در کوه‌های یخ سرشار از مواد مغذی گوناگونی است که باعث برانگیختن حیات در اقیانوس‌ها خواهد شد.

ای ۷۶ ای در ماه مه ۲۰۲۱ از بدنه سکوی یخی یا یخ‌تاق فیلچنر رونی جدا شد و پیش از این در فاصله دوری در جنوب موقعیت فعلی‌اش قرار داشت.

اکنون به سوی شمال حرکت می‌کند و بر‌اثر باد و جریان‌های دریایی به سوی شکاف میان سرزمین‌های فرا‌دریایی بریتانیایی فالکلند و جورجیای جنوبی راهی شده است.

این نگرانی وجود دارد که به سوی جورجیای جنوبی برود و در آب‌های کم‌عمق فلات قاره یا شاید در میان مجموعه‌ای از جزایر اطراف به نام جزایر شگ گیر بیفتد.

در هریک از این موقعیت‌ها باعث بروز مشکلاتی برای مردم و حیات‌وحش منطقه خواهد شد.

دکتر مارک بلچیر، مدیر اداره محیط‌زیست و شیلات دولت جورجیای جنوبی و جزایر ساندویچ جنوبی چنین توضیح می‌دهد:”اگر کوه یخ در این منطقه به گِل بنشیند مهم‌ترین نگرانی ما شکستن آن به قطعات کوچک‌تری است که باعث به خطر افتادن حرکت کشتی‌ها خواهد شد”.

“هرچند فصل گردشگری رو به پایان است اما ماهیگیران در فصل زمستان هم فعالیت می‌کنند که ممکن است کوه یخ بر فعالیت‌های آنها اثر بگذارد. ممکن است در مناطقی برای برخی از حیات‌وحش منطقه هم مشکلاتی ایجاد کند البته در زمستان زمانی که حیات‌وحش در مناطق دورتری هستند و نیازی به بازگشت به ساحل برای زادآوری وتغذیه ندارند یا به‌کلی از جزیره به مناطق دیگری رفته‌اند، کوه یخ پیامد‌های مخرب کمتری خواهد داشت”.
ای ۸۱ در پایان ماه ژانویه از سکوی یخی برنت جدا شد.

سال‌های پیش انتظار می‌رفت که چنین اتفاقی بیفتد اما برخلاف پیش‌بینی پژوهشگران هم‌چنان با رشته‌های باریک یخ به قاره جنوبگان متصل مانده بود. سرنوشت نهایی این کوه یخ گویی چنین بوده است که در همان مسیر ای ۷۶ ای و در مسیر‌های کشتیرانی در اقیانوس اطلس جنوبی پیش برود.
گروه پژوهش در هنگام ترک ایستگاه پژوهشی هالی در پایان فصل تابستان در نیمکره جنوبی در جنوبگان توانست در ارتفاع نزدیک بر فراز کوه یخ پرواز کنند.

به‌طور معمول فقط با مشاهده سطح سفید کوه‌های یخی در تصاویر به سختی می‌توان اندازه واقعی آنها را حدس زد.

اما برای این دو کوه یخ غول‌پیکر فقط باید به‌خاطر داشته باشید که بخش کوچکی از آن قابل مشاهده است.

وقتی آن بخش از کوه‌های یخ که بالاتر از سطح آب دریا قرار دارد و مشاهده می‌شود ده‌ها متر باشد به‌معنای این است که یخ در زیر سطح آب بیش از صد‌ها متر است.

بزرگ‌ترین کوه یخ حدود چند تریلیون تن وزن دارد.

کوه یخ ای ۸۱ اکنون بزرگ‌ترین کوه یخ جهان است که حدود ۴۰۰۰ کیلومتر مربع مساحت دارد. مانند کوه یخ ای ۷۶ ای این کوه یخ غول‌پیکر هم سال‌ها پیش و در سال ۱۹۸۶ از سکوی یخی فیلچنر رونی جدا شده است. تا چند دهه این کوه یخ به‌عنوان “جزیره‌ یخی” در بخش جنوب مرکزی دریای ودل قرار داشت.