تامین هزینه «هزار میلیاردی» گشت ارشاد از محل پول نفت و مالیات

صدای آمریکا: این روزها که ماجرای مرگ مهسا امینی - دختر ۲۲ ساله کُرد - به هنگام دستگیری توسط گشت ارشاد خبرساز شده است، یکی از پرسش های مهم این است که بودجه گشت ارشاد از کجا تامین می شود؟

بنا بر گزارش تحقیقی «پایگاه داده های باز ایران»، طرح «راهکارهای اجرایی گسترش فرهنگ حجاب و عفاف» در دی‌ماه ۱۳۸۴ در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شد و به دنبال آن نیروی انتظامی جمهوری اسلامی، «گشت ارشاد» را برای «تذکر به افراد بدحجاب و برخورد با آنها طبق ضوابط قانونی در اماکن عمومی شهر»، «نظارت مستمر بر اماکن تجاری عمومی ...{در مورد} نحوه پوشش و بازرسی از این اماکن در رفع بدحجابی» و... تاسیس کرد.

«گشت ارشاد» در بودجه سالانه ردیف جداگانه‌ای ندارد و سازمان برنامه و بودجه موظف است این طرح را از طریق منابع عمومی بودجه سالانه کشور – یعنی پول نفت و مالیات - تامین کند. ولی به نظر می‌رسد که این منابع مالی به هر حال به واسطه ردیف بودجه نیروی انتظامی تامین می‌شود.

از آن جا که اطلاعات روشنی درباره میزان بودجه این طرح وجود ندارد، در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ چند منبع را می توان برای آن در نظر گرفت: در صدی نامشخص از کل بودجه نیروی انتظامی (معادل ۴۳ هزار و ۲۳۷ میلیارد تومان) یا «برنامه راهبری امور انتظامی» (با بودجه‌ای معادل ۳۶ هزار و ۸۸۹ میلیارد تومان)، طرح «شهید احمدپور در مورد امنیت اجتماعی و مقابله با جرائم» (معادل ۱۸۵ میلیارد تومان) و «برنامه ارائه خدمات فرهنگی و عقیدتی» (معادل ۱۲۳ هزار میلیارد تومان).
مقایسه برآورد بودجه گشت ارشاد با سه ردیف لایحه بودجه ۱۴۰۱به این ترتیب می توان دو برآورد فرضی برای میزان بودجه سالانه «گشت ارشاد» ارائه داد.

برآورد نخست این که اگر فرض کنیم که حدود ۲.۵ درصد از کل بودجه نیروی انتظامی به گشت ارشاد اختصاص پیدا می‌کند، رقمی معادل ۱۰۸۰ میلیارد تومان به دست می‌آید.

ولی اگر فرض کنیم که تنها ۲ درصد از بودجه «برنامه راهبری امور انتظامی»، ۵۰ درصد از بودجه طرح امنیت اجتماعی و ۳۰ درصد از بودجه برنامه فرهنگی عقیدتی نیروی انتظامی به گشت ارشاد اختصاص می‌یابد، به رقم ۸۶۷ میلیارد تومان می‌رسیم.

به نوشته پایگاه داده باز ایران، این رقم حدودا معادل ۲.۵ برابر بودجه اورژانس کشور، ۲ برابر بودجه کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، و ۱.۵ برابر بودجه دانشگاه صنعتی شریف است.