فرار مغزها؛ ۱۱ هزار ایرانی سال گذشته به کانادا مهاجرت کردند

دویچه وله: در سال گذشته ۱۱ هزار نفر از ایران به کانادا مهاجرت کردند. بنا به گفته مسئولان یکی از عوامل اصلی مهاجرت ایرانیان فساد اداری گسترده است. اوضاع اقتصادی در ایران شرایطی را ایجاد کرده است که نخبگان راهی جز مهاجرت ندارند.

حسن فروزان‌فرد، رئیس کمیسیون قضایی و مبارزه با فساد اقتصادی اتاق تهران گفته است که سال گذشته ۱۱ هزار نفر از ایران به کانادا مهاجرت کرده‌اند. او ضمن انتقاد از فرار مغزها و مهاجرت گسترده ایرانیان می‌پرسد چه نهادی بر "خروج سرمایه ۱۱ هزار نفری" نظارت کرد؟

این مقام اتاق تهران یادآوری کرده که سرمایه‌های نقدی و سرمایه‌های انسانی کشور هر ساله با روند تندتری در حال خروج از کشور هستند.

فروزان‌فرد عامل اصلی مهاجرت ایرانیان را گسترش فساد اداری دانسته و گفته است که این فساد فضای کسب و کار در کشور را تیره و تار کرده است. او همچنین انتقاد کرده که شیوه اطلاع‌رسانی فساد در ایران غیر‌حرفه‌ای و همراه با انگیزه‌های سیاسی است.

به گفته این فعال اقتصادی وضعیت موجود فساد باعث شده است که سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی رغبت چندانی برای سرمایه‌گذاری از خود نشان ندهند و ایران گزینه مناسبی برای این سرمایه‌گذاران نیست.

فروزان‌فرد افزوده که سرمایه‌ای به کشور وارد نمی‌شود و سرمایه‌های داخلی هم از کشور خارج می‌شوند.

طبق آمار رسمی اتاق تهران هر ساله ۹ میلیارد دلار سرمایه از کشور خارج می‌شود. فروزان‌فرد اما بر این باور است که این رقم واقعی نیست و فقط شامل سرمایه‌های نقدی می‌شود.

جمهوری اسلامی ایران براساس "مدل ترکیه" برای اعطا شهروندی به خارجیان اعلام کرده است با دریافت ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار دلار می‌تواند به خارجی‌ها اقامت بدهد. اما تا کنون حتی یک شهروند خارجی برای دریافت شهروندی ایران اقدام نکرده است.
فرار نخبگان و دانشگاهیان از ایران
بیش از همه، خروج نخبگان و دانشگاهیان ایران در سال‌های اخیر به طور فزاینده‌ای افزایش یافته است. در سال ۲۰۲۰ نزدیک به ۹۰۰ استاد دانشگاه ایران را ترک کرده‌اند.

مهاجرت اساتید بخشی از روند فرار مغزهاست که از انقلاب ۱۹۷۹ سیری صعودی داشته است. طبق مطالعات دانشگاه استنفورد که یک سال پیش منتشر شد، از انقلاب بهمن ۵۷ تاکنون حدود سه میلیون و ۱۰۰ هزار ایرانی کشورشان را ترک کرده‌اند. این حدود ۳،۷ درصد جمعیت فعلی ایران است.

رئیس کمیسیون قضایی و مبارزه با فساد اقتصادی اتاق تهران در ادامه صحبت‌های خود به نقش تحریم‌ها هم اشاره کرده و گفته است که امکان جذب سرمایه‌گذاری خارجی در ایران را از بین برده است.

به گفته این فعال اقتصادی نظام بانکی ایران فعال نیست و امکان جابه جایی پول وجود ندارد و زمینه برای ورود سرمایه خارجی نیز فراهم نیست. عضو اتاق بازرگانی تهران با این حال گفته است: «ما چاره‌ای جز امیدواری نداریم.»