به چالش کشیده شدن جاذبه زمین توسط نوعی مارمولک

یورونیوز: طبق مطالعه‌ای که روز چهارشنبه شش ژوئیه (۱۵ تیر) منتشر شد مارمولک گکو در حالی به راحتی به دیوار می‌چسبد که لایه نازکی از چربی (لیپید) نوک پاهایش را پوشانده است. این موضوع جاذبه را به چالش می‌کشد.

دانشمندان مدت‌هاست مجذوب توانایی تقریبا فراطبیعی این نوع مارمولک کوچک در چسبیدن به دیوار و کشف راز آن بوده‌اند.

آن‌ها چندین سال است که می‌دانند نوک پاهای مارمولک‌های گکو دارای میلیون‌ها مویچه (setulae) میکروسکوپی الاستیک است که به ترتیب خاصی چیده شده‌اند و چیزی شبیه کاردک را ایجاد می‌کنند. این ریزساختار امکان تطبیق شکل سطحی را که مارمولک روی آن حرکت می‌کند، ممکن می‌سازد. این پدیده از سوی نیروهای به اصطلاح واندروالسی توضیح داده می‌شود.
نمونه پای مارمولک گکوچرنو جی، فیزیکدان موسسه ملی استاندارد و تکنولوژی ایالات متحده که یکی از نویسندگان تحقیق در مجله بیولوژی لترز (Biology letters) است می‌گوید: «ما پیش از این چیزهای زیادی درباره رفتار مکانیکی مویچه‌ها می‌دانستیم. اکنون درک بهتری از نحوه عملکرد آن‌ها در سطح مولکولی داریم.»

محققان موسسه ملی استاندارد و تکنولوژی ایالات متحده با استفاده از میکروسکوپ اشعه ایکس دریافتند که مویچه‌ها و سطح کاردکی شکل که مویچه‌ها روی آن قرار گرفته‌اند در یک لایه چربی به ضخامت یک نانومتر پوشیده شده است.

این لیپیدها از بافت‌ (پروتئین‌های اسپاتول) با تشکیل سدی در برابر کم آبی محافظت می‌کنند. لیپیدها همچنین می‌توانند سطوح را آب‌گریز کنند و در نتیجه از ابزار چسبنده مارمولک با افزایش تعاملات آب‌گریز-آب‌گریز با سطوح حمایت کنند.

توبیاس ویدن، شیمیدان دانشگاه آرهوس دانمارک و یکی از نویسندگان مطالعه می‌گوید: «سطح کاردکی شکل با دفع هر مولکول آب، تماس نزدیک‌تری با سطوح خواهد داشت.» به گفته این محقق، این موضوع در کل به گکوها کمک می‌کند تا به سطوح مرطوب بچسبند.

دان فیشر، فیزیکدان موسسه ملی استاندارد و تکنولوژی ایالات متحده می‌گوید می‌توانید پاها و دست‌های گکوها را تصور کنید که روی سطوح مرطوب لیز نمی‌خورند. او سپس به ایده دیگری فکر می‌کند و می‌گوید شاید وسیله نقلیه‌ای با قابلیت حرکت روی دیوار ایجاد شود.

اما باید منتظر ماند تا بیشتر درباره سودمندی این لایه لیپیدی تحقیق صورت گیرد.