کاهش تراکم استخوان فضانوردان پس از بازگشت از فضا

صدای آمریکا: یک تحقیق درباره کاهش تراکم استخوان ١٧ فضانورد که در ایستگاه فضایی بین‌المللی حضور داشته‌اند، درک کامل‌تری از تاثیرات سفرهای فضایی بر بدن انسان و گام‌های لازم جهت کاهش آنها را ارائه کرده است.

این تحقیق که با مشارکت ۱۴ مرد و سه زن با میانگین سنی ۴۷ سال و میانگین ماموریتی پنج و نیم ماه در فضا انجام شد، اطلاعات جدیدی درباره آسیب استخوان‌ها به دلیل شرایط ریزگرانشی فضا و میزان بازیابی تراکم مواد معدنی در استخوان پس از بازگشت به زمین را فراهم آورده است.

بر اساس یافته‌های این تحقیق، فضانوردان یک سال پس از بازگشت به طور متوسط ٢.١ درصد کاهش تراکم در استخوان درشت نی (یکی از استخوان‌های ساق پا) و ١.٣ درصد کاهش استحکام استخوان را تجربه کرده‌اند و ٩ نفر پس از سفر فضایی‌شان هرگز به شرایط عادی بازنگشته‌اند.

به گفته یک استاد دانشگاه کلگری کانادا، استخوان‌ها در زمین وظیفه حمل وزن را دارند و فقدان این عملکرد در شرایط بی‌وزنی فضا منجر به کاهش تراکم آنها می‌شود و بنابراین آژانس‌های فضایی باید اقدامات متقابل از جمله رژیم‌های ورزشی و تغذیه را متناسب با این شرایط، بهبود بخشند.

او می‌افزاید که ریزگرانش تاثیرات زیاد بر سیستم‌های بدن از جمله ماهیچه‌ها و استخوان‌ها می‌گذارد. فشار بر سیستم قلبی عروقی به دلیل فقدان گرانش جهت کشیده شدن خون به سمت پاها و در نتیجه تجمع بیشتر خون در قسمت‌های بالایی بدن و همچنین قرار گرفتن در معرض تابش بیشتر نور خورشید و افزایش احتمال ابتلا به سرطان، از جمله خطرات جدی دیگری است که فضانوردان با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.

فضانوردان مشارکت‌کننده در این تحقیق، طی هفت سال گذشته به فضا سفر کرده‌اند و اگرچه ملیت آنها مشخص نیست اما در ایستگاه‌های فضایی آمریکا، کانادا، اروپا، و ژاپن حضور داشته‌اند.

یافته‌های تحقیق مزبور نشان می‌دهد اقامت طولانی‌تر در فضا منجر به کاهش بیشتر تراکم استخوان و همچنین کاهش احتمال بازیابی آن می‌شود. انجام تمرین حین ماموریت نقش عمده‌ای در جلوگیری از تحلیل عضلات و استخوان‌ها دارد و آن دسته از فضانوردانی که حرکت ددلیفت (تمرین با وزنه) بیشتری در فضا در مقایسه با زمین کرده‌اند، از شانس بیشتری برای بهبودی پس از پایان ماموریت و بازگشت به زمین بهره‌مند بوده‌اند.