محتکر و گران‌فروش انقلابی؛ پرداخت‌کننده خمس ۴۰ میلیاردی

ایندیپندنت فارسی: داریوش معمار

پرداخت‌کننده خمس ۴۰ میلیاردی، عضو هیئت‌ امنای آستان قدس رضوی، غسل‌دهنده محمدتقی مصباح یزدی و عبدالکریم حق‌شناس، همکار محمد حجازی، جانشین فرمانده سپاه قدس در موسسه پژوهشی آموزشی امام خمینی، و از نزدیکان علیرضا پناهیان، روحانی محبوب رهبر جمهوری اسلامی ایران، یکی از عوامل احتکار و گرانی‌های اخیر در ایران شناخته می‌شود.

«رضا مطلبی کاشانی» نامی است که این روزها و با جنجالی شدن گرانی و نایاب شدن مواد غذایی در ایران، خبرساز شده است. پیش‌تر، نام او یک بار در پی تعریف ماجرای «باز شدن چشم مصباح یزدی در زمان غسل» تکرار شد و بار بعد در ماجرای زمین‌های لواسان مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفت.

تا پیش از افشای احتکار ۶۷۰ تن ماکارونی و گران‌فروشی خارج از چارچوب به مبلغ ۷۷ میلیارد تومان، مطلبی کاشانی به‌ دلیل نفوذ گسترده‌اش در «بیوت علما» و مقام‌ها هم شناخته می‌شد.

او در سال‌های اخیر ارادتمند نظام و مراجع و روحانیون بانفوذ بود. اما هم‌زمان با گرانی آرد، گفته شد که مجموعه «تک ماکارون» نیز با آگاهی از این افزایش قیمت، روزها قبل، توزیع محصولاتش را در بازار متوقف کرد و همین موضوع باعث تشدید گرانی این کالا شد.

با افشای ماجرای احتکار و گران‌فروشی «تک ماکارون»، رئیس قوه قضاییه ایران با رد این اخبار، نخستین حامی عالی‌رتبه او بود و تاکید کرد: «خبر آمد ۶۷۰ تن ماکارونی احتکار شده. بعد مشخص شد این‌طور نبود. فشار می‌آورند این فرد مفسدفی‌الارض است و چرا اعدام نمی‌کنید. درحالی‌که اصل خبر دروغ بوده!»

این اظهارات در حالی بیان شدند که اخبار احتکار و گران‌فروشی مطلبی کاشانی از سوی رئیس تعزیرات حکومتی در ایران تایید شده بود. انتشار تصاویر نامه این تخلف از سوی تعزیرات، جامعه را با این پرسش مواجه کرده است که این فرد دارای چه نفوذی است که رئیس قوه قضاییه ‌چنین از آبروی خود و دستگاه قضا برای حمایت از او مایه گذاشته است.

اژه‌ای پیش‌تر نیز در زمان دستگیری طبری، تا آخرین لحظه منکر تخلفات او بود و پس از دادگاهی شدن طبری، در توجیه دفاع تمام‌قد خود از او گفت: «طبری پیچیده عمل کرده بود و از این‌ جهت تخلفاتش برای من احراز نشده بود.»

نگاهی به ماجرای واگذاری ۲۴ هزار متر زمین اوقافی در لواسان با اجاره ماهیانه ۲ میلیون تومان به مدت ۱۰ سال، و ارتباط آن با دیگر پرونده‌های زمین‌خواری و شهرک‌سازی‌هایی مانند باستی هیلز و کلارک، روشنگر زوایای پنهان این‌گونه ارتباطات است.

اما مطلبی کاشانی فقط مالک «تک ماکارون» نیست. او سهام‌دار اصلی «تولیدی آرد داران»، «فرآورده‌های لبنی تین»، «بازرگانی تک ساران پارمیس»، «دیرین آب میامی»، «فراورده‌های لبنی و پروتئینی سحر»، «لبنی و پروتئینی شیر نوش شبان»، «فرایند پترو گاز تین»، «بیمارستان و زایشگاه الوند»، «موسسه مجمع خیرین امید کشور»، «شرکت فنی مهندسی تین سازه»، و چندین مجموعه و موسسه دیگر است.

با مرور نام‌هایی که در کنار مطلبی کاشانی عضویت در هیئت ‌امنای این مجموعه‌ها را بر عهده دارند، متوجه حلقه حامیان او و میزان نفوذ آنان درون حاکمیت می‌شویم.

مالک «تک ماکرون» در کنار محمدباقر فرزانه، محسن قمی، حدادعادل، صفار هرندی، کریمی قدوسی و انسیه خزعلی، از اعضای هیئت امنای حرم امام هشتم شیعیان است.
او همچنین با کاظم صدیقی (امام‌جمعه موقت تهران)، سید مهدی خاموشی (رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه کل کشور)، سردار محمد حجازی (جانشین فرمانده قدس سپاه)، و غلامرضا فیاضی  (نماینده خراسان شمالی در مجلس خبرگان رهبری)، عضو موسس «موسسه آموزشی امام خمینی‌» است.

او همچنین در کنار مرتضی نبوی (عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام)، مصطفی میرلوحی (داماد مهدوی کنی و از مدیران دانشگاه امام صادق)، ابراهیم انصاریان (داماد دیگر مهدوی کنی)، داوود مددی (باجناق مسعود زریبافان و از روسای ستاد انتخاباتی قالیباف) عضو «بنیاد خیریه غدیر» است.

«مجمع خیرین امید کشور»، شرکت دیگری است که رضا مطلبی کاشانی در هیئت ‌مدیره آن حضور دارد. نام حبیب‌الله بوربور، پدر همسر مجتبی رضاخواه (نماینده مجلس یازدهم) و مجتبی رحمان‌دوست (نماینده مجلس) نیز در هیئت ‌مدیره این شرکت دیده می‌شود.

در «موسسه علمی فرهنگی علامه عسگری» نیز رضا مطلبی کاشانی در سمت‌های «رئیس هیئت ‌مدیره و خزانه‌دار»، و اسدالله امیراصلانی در سمت‌های «عضو هیئت ‌مدیره و مدیرعامل»، حضور داشته‌اند. امیر اصلانی متهم ردیف اول پرونده مشهور به «المکاسب» بود.

«خیریه و نیکوکاری ریحانه» نیز از دیگر موسسه‌هایی است که رضا مطلبی کاشانی عضو هیئت ‌امنا و هیئت‌ مدیره آن است. مهرداد نوری، فردی که در تمام شرکت‌های مطلبی، مانند «تک ماکارون» و «آرد داران» تا «زایشگاه الوند»، مسئولیت‌هایی دارد، در این موسسه نیز در کنار مطلبی عضو هیئت ‌مدیره است. نوری هم‌اکنون مدیرعامل «تک ماکارون» است.

گذشته از این فهرست، چندین موسسه دیگر هم ثبت شده‌اند که بر اساس شنیده‌ها، در همه آن‌ها در کنار مطلبی کاشانی، چهره‌های بانفوذ سپاهی، امنیتی و سیاسی، هیئت ‌امنای آن‌ها را تشکیل می‌دهند.

در زمان مرگ مصباح یزدی، وقتی نام مطلبی کاشانی به‌ عنوان کسی که او را غسل داده است به بیرون درز کرد، برخی چهره‌های شناخته‌شده سیاسی به احتمال نفوذ فعالان اقتصادی که کارنامه مشکوک مالی دارند، در «بیوت علما» هشدار دادند.

احمد توکلی در آن زمان گفته بود: «افرادی که در لباس تاجران خیر و متدین به دنبال نفوذ بر علما و مسئولان هستند، فارغ از آنکه کار خیری که از عایدی غصب املاک دیگران یا اجاره موقوفات به ثمن بخس صورت گیرد را چه سود، حتی اگر نگهداری از صدها کودک معلول یا ساخت حوزه‌های علمیه باشد، و بدتر آنکه پای چنین افرادی را به تمشیت امور در آستان مقدس علی بن موسی‌الرضا (ع) نیز باز نماید.»
مطلبی همچنین رابطه سببی با برخی روحانیون دارد. محمدحسین ابوترابی، امام‌جمعه تهران، پدر همسر یکی از فرزندان مطلبی است.

در روزهای اخیر و در زمانی که گرانی‌ها مردم خسته از تنگناهای اقتصادی، سیاسی، و اجتماعی را به خیابان‌ها کشانده است و حکومت با شدیدترین نوع سرکوب در حال کشتن و دستگیری مردم است، اینکه رئیس قوه قضاییه تلاش دارد از فردی که عامل اصلی شروع گرانی در ایران شناخته می‌شود دفاع کند، شاید به پول‌پاشی گسترده این فرد میان چهره‌های سیاسی و روحانیون با نفوذ بر‌می‌گردد.

با این حال، مطلبی آینده‌نگر است و هم‌زمان با انتقال خانواده خود و اسکان آن‌ها در کانادا، تنها در یک مورد به یکی از بیمارستان‌های ونکوور مبلغ دو میلیون دلار کمک مالی کرده است؛ راهی برای باز گذاشتن مسیر فرار به کانادا، که به نظر می‌رسد به راهبرد رایج مقام‌های مفسد اقتصادی و حتی سیاسیون ایران بدل شده است.

رضا مطلبی که در شرایط کساد بازار ۴۰ میلیارد خمس به حامیان بانفوذش پرداخت کرده است، حالا برای خود چنان جایگاهی قائل است که به ماموران تعزیرات اجازه ورود به انبارهای خود نمی‌دهد؛ نکته‌ای که نمایانگر واقعیت فساد و گرانی در ایران است.