زندان اِلبِک دانمارک جایی که زن ایرانی پناهجو بدون لباس در سلول نگهداری می‌شود

گفت‌وگوی اختصاصی؛ زندان اِلبِک دانمارک جایی که زن ایرانی پناهجو بدون لباس در سلول نگهداری می‌شود.یورونیوز:مورتن گل، مدیر نهاد مدنی «ترامپولین هاوس» در گفت‌وگوی اختصاصی با یورونیوز به سوالات ما درباره وضعیت پرونده «قدم‌خیر حقانی‌زاده»، پناهجوی زن ایرانی در دانمارک پاسخ داده است. او یک شهروند ایرانی است که از دولت دانمارک تقاضای پناهندگی کرده بود اما پرونده او دو بار در مراجع رسمی این کشور رد شده است.

ویدیوی آزار فیزیکی این زن را نخستین بار سازمان مردم نهاد «ترامپولین هاوس» منتشر کرد. یورونیوز حالا در گفت‌وگو با مدیر این نهاد مدنی به اطلاعات تازه‌ای از وضعیت این زن رسیده است.

اینکه قدم خیر حقانی‌زاده در زندان است، او را بدون لباس در سلولی نگهداری می‌کنند، به تازگی از او آزمایش کرونا گرفته‌اند که خطر دیپورت دوباره او را تقویت می‌کند. با این حال آقای «مورتن گل» امیدوار است که رسانه‌ای شدن ماجرا بتواند به سرنوشت این زن کمک کرده تا او بتواند همراه با همسر و فرزندانش در دانمارک بماند.

این فعال مدنی در بخشی از گفت‌وگو وقتی به نگهداری این زن در زندان البک می‌رسد، اندکی مکث کرده، سرش را پایین می‌اندازد و می‌گوید: «بله، این چیزها در دانمارک روی می‌دهد، بسیار شرمسارم که باید چنین مسائلی را برای شما بازگو کنم.»

برآورد آقای مورتن گل از پرونده قدم‌خیر حقانی‌زاده این است که با وجود نگرانی‌ها از دیپورت، از آنجا که او اکنون توسط مقام‌های ایرانی به‌عنوان پناهنده‌ای که از بازگشت به ایران امتناع می‌کند، شناخته می‌شود، بسیار بعید است که روند دیپورت او موفقیت آمیز باشد.

یورونیوز: خبر تازه‌ای از وضعیت نگهداری این پناهجوی ایرانی در دست دارید؟

بله او به زندان اِلبِک دانمارک منتقل شده است. اِلبِک یکی از بدترین زندان‌های اروپا برای دیپورت‌شدگان به شمار می‌آید. برای افرادی که اقدام به خودکشی کرده‌ باشند، افراد را بدون لباس داخل سلول قرار می‌دهند چرا که با هر قطعه از لباس می‌توانند سر خودشان بلایی بیاورند.

یورونیوز:مگر او اقدام به خودکشی کرده بود؟

او در فرودگاه استانبول وقتی متوجه فرآیند دیپورت می‌شود سر و صدا به راه می‌اندازد. آنها هم او را به فرودگاه کپنهاگ باز می‌گردانند.

آنجا وقتی او متوجه می‌شود که آنها می‌خواهند هواپیمایی کرایه کرده و او را دوباره دیپورت کنند، بسیار مستاصل شده و با بطری که روی زمین می‌یابد خودزنی می‌کند. از این جهت مساله اقدام به خودکشی مطرح شده است.

یورونیوز: یکی از نکاتی که در به هنگام بازداشت این مطرح شد، بحث تزریق داروی آرامبخش به او بود، آیا پلیس این مساله را تایید کرده است؟

خیر، پلیس اعلام کرده که از داروی بیهوشی استفاده نکرده است. با این حال ما شاهدانی داریم که بسیار مورد اعتماد ما هستند و آنها تاکید کرده‌اند که به این زن دارو تزریق شده است.
دستگیری زن ایرانی در دانمارک برای دیپورت از این کشوریورونیوز: آیا پلیس بر اساس قانون می‌تواند از داروهای خاصی استفاده کند؟

بله، پلیس دانمارک به طور قانونی اجازه دارد که اگر ضرورتی پیش بیاید به افراد دارو تزریق کند.

نکته دیگری که به تازگی مطرح شده اینکه در تیمی که برای بازداشت این زن رفته بودند پزشک نیز وجود داشته است که احتمال تزریق دارو به این زن را افزایش می‌دهد. با این حال اگر پلیس در این زمینه دروغ گفته باشد سوال این است که چرا چنین چیزی را پنهان کرده است.

ویدیویی که تماشای آن بسیاری از شهروندان دانمارکی را عصبانی و ناخشنود کرده است.

یورونیوز: اتفاقا سوال دیگرم درباره واکنش مردم به این ویدیو بود. این ویدیو خشم جامعه ایرانی نسبت به نحوه برخورد پلیس یک دولت دموکرات با یک زن را برانگیخته است. چطور می‌شود که رفتاری اینچنین در برابر یک پناهجو از دل جامعه‌ای دموکرات سر می‌زند؟

مردم دانمارک از مشاهده این ویدیو خشمگین شدند. متاسفانه چنین رفتاری در دل جامعه سوسیال-دموکرات اتفاق می‌افتد.

من با همه وجود به دموکراسی باور دارم و به نظرم بهترین روش برای اداره هر قلمرویی در جهان دستیابی به دموکراسی است. اما وقتی سخن از قلمرو و سرزمین به میان می‌آید همواره به مرز می‌رسیم.

ایده دموکراسی باید بتواند فراتر از مرزها برود. نمی‌توانیم دموکراسی را برای مردم خودمان بخواهید و برای دیگران نه. اینطور باشد بخشی از دموکراسی فاشسیست است. مردم همگی با هم برابر هستند، صرف‌نظر از فرهنگ و باور سیاسی و نژاد و مسایل دیگر.

باز هم باید بگویم که آنها [سیاستمداران دانمارکی] سال‌هاست که این مسیر اشتباه را در پیش گرفته‌اند. به ویژه اینکه احزاب دست راستی می‌گویند ما برای قبیله خود دموکراسی می‌خواهیم، برای خودمان. این یعنی ترویج نوعی دموکراسی قبیله‌ای در دانمارک. اروپا باید برای آینده و نحوه برخورد با پناهجویان فکری بکند. چنانچه وضعیت پیش رو نشان دهنده افزایش آمارهای مهاجرتی است. به هر حال پناهجویان می‌توانند به جامعه مقصد آمیخته شوند، تحصیل کنند، شغلی بیابند و در نهایت مالیات دهندگان خوبی شوند.
تصاویر دستگیری زن ایرانی در دانمارکیورونیوز: برگردیم به ماجرای تزریق داروی آرامبخش به این زن. گفته شده بود که این زن در فرودگاه استانبول تازه متوجه انتقال خود به سمت ایران می‌شود. یعنی این خانم در شرایط آگاهی کامل در هنگام سفر نبوده است؟

بله این خانم می‌گوید که در فرودگاه استنابول به خودش آمده است یعنی متوجه انتقال به استانبول نشده بود. این هم سند دیگری است که ثابت کند آنها از دارو استفاده کرده بودند. باز هم تاکید کنم پلیس می‌تواند در شرایط خاص از دارو استفاده کند اما سوال اینجاست که اگر استفاده کرده، چرا کتمان می‌کند؟

یورونیوز: آیا آزار فیریکی این زن ایرانی به هنگام دستگیری و تلاش برای دیپورت از دانمارک به طور استثنایی روی داده یا این نوع برخوردها در کشور شما زیاد است؟

من ده سال است که در این نهاد مدنی کار می‌کنم. با بسیاری از پناهجویانی کار کرده‌ام که پرونده اقامت‌شان رد شده بود. متاسفانه این برخورد استثنایی نبوده است. سال ۲۰۱۵ دو برادر افغان از دانمارک به کابل دیپورت شدند. طالبان برادر کوچک‌تر را گرفتند و برادر بزرگ‌تر برای یافتن او به دنبالش رفت. در نهایت او تن بی جان برادرش را نزد نیروهای طالبان یافت. مراحل بازگشت برادر بزرگتر به دانمارک پس از این ماجرا تا سال ۲۰۱۸ طول کشید. از این مورد گذشته، همچنان ما شاهد دیپورت پناهجویان سوریه به این کشور هستیم. دولت دانمارک قوانین سخت‌گیرانه‌ای در این زمینه دارد.

یورونیوز: آیا با این زن پناهجو دیداری داشته‌اید؟ با خانواده‌اش چطور؟

دیدار با این خانم به دلیل نگهداری او در زندان اِلبِک کار ساده‌ای نیست. همسرم و چند عضو دیگر انجمن ما با خانواده این زن پناهجو دیدار کرده‌اند. فرزندان وحشت زده شده‌اند. شب‌ها خوابشان نمی‌برد چرا که می‌دانند پلیس دانمارک اغلب شبانه برای دیپورت می‌آید.

این را هم باید بگویم که نه تنها فرزندان این خانواده بلکه بسیاری از پناهجویان در آونستروپ نگران شده‌اند. چرا که حدود چند صد خانواده ایرانی اینجا هستند که وضعیت مشابهی دارند و آنها در حال حاضر نگرانند که سرنوشت مشابهی در انتظارشان باشد.

یورونیوز: نکته عجیب در این پرونده دیپورت نیمی از خانواده بود. چنین تصمیمی‌ چطور اتخاذ شد؟

بله از این نظر این پرونده استثنایی است. پدر خانواده پاسپورت ندارد. خانواده او آنطور که شنیده‌ام فعال سیاسی بوده‌ و توسط نیروهای ایرانی کشته‌ شده‌اند. بنابراین این مرد نمی‌خواهد به ایران بازگردد البته با این شرایطی که پیش می‌رود شاید پدر خانواده نیز تحت فشار قرار بگیرد که در صورت نهایی شدن فرآیند دیپورت با همسرش به ایران بازگردد و دولت دانمارک باید بداند چنین بازگشتی چه هزینه‌ای برای این خانواده خواهد داشت.