تشخیص زودهنگام سرطان ریه با کرم‌هایی که بو می‌کشند

 عکس تزئینی استیورونیوز:احتمالا شنیده اید که سگ‌ها می توانند با استفاده از حس بویایی قوی خود برخی از بیماریها را تشخیص دهند. گفته می‌شود برخی اوقات ازاین قدرت باورنکردنی آنها با استفاده از استشمام نمونه ‌های خونی، ادراری و تنفسی انسانها برای تشخیص انواع سرطان استفاده می‌شود.

از دیگر موجوداتی که به کمک انسان برای تشخیص بیماری آمده‌اند می توان به کرم‌ها اشاره کرد. این کرم ها با شناسایی بوی سلول‌های سرطانی، دانشمندان را به سمت روشی نوین برای تشخیص زودهنگام سرطان سوق داده‌اند.

اخیراً مشخص شده یک گونه از کرم‌های لوله‌ای و گرد به‌نام سی الگانس C. elegans به بوی ساطع شده از سلول‌های سرطانی جذب می‌شوند. امروزه دانشمندان از وجود وسیله‌ای خبر می‌دهند که از کرم‌های ریز برای تشخیص سلول های سرطانی ریه استفاده می‌کند. استفاده از سیستم حاوی تراشه که می‌توان از آن به عنوان روشی نوین در جهت تشخیص زود هنگام سرطان نام برد. دستگاه «کرم روی تراشه» می تواند روزی به پزشکان کمک کند تا سرطان غیرتهاجمی را در مراحل اولیه تشخیص دهند.

«سی الگانس» یک کرم کوچک به طول حدود یک میلی متر است که عمدتا از باکتری‌ها تغذیه می کند. چندین دهه است که در آزمایشگاه به عنوان ارگانیسم مدل ژنتیکی مورد استفاده قرار گرفته است.

ناری جانگ، دانشجوی فارغ التحصیل که در این تحقیق شرکت داشته می‌گوید تشخیص زودهنگام سرطان برای درمان موثر و ادامه حیات ضروری است.

بنابراین، روش های غربالگری سرطان باید سریع، آسان، مقرون به صرفه و غیرتهاجمی باشد. در حال حاضر، پزشکان سرطان ریه را با آزمایش‌های تصویربرداری یا بیوپسی تشخیص می دهند، اما این روش‌ها اغلب نمی‌توانند تومورها را در مراحل اولیه تشخیص دهند.

اگرچه سگ‌ها را می‌توان برای بو کشیدن سرطان انسان آموزش داد، اما نگهداری آنها در آزمایشگاه عملی نیست. بنابراین دکترجانگ و شین سیک چویی، محققان اصلی پروژه، تصمیم گرفتند برای ایجاد یک تست تشخیص سرطان غیر تهاجمی از کرم‌هایی کوچک استفاده کنند که به راحتی در آزمایشگاه رشد می کنند و حس بویایی فوق العاده ای دارند.

دکتر چویی، محقق کره‌ای می‌گوید:«سلولهای سرطانی ریه مجموعه‌ای متفاوت از مولکول‌های بودار را نسبت به سلول‌های طبیعی تولید می‌کند. کرم‌های سی الگانس توسط بوهای خاص جذب یا دفع می‌‌شوند. بنابراین ما فکر می‌کنیم که می‌توان از این کرم‌ها برای تشخیص سرطان ریه استفاده کرد.»

در یکی از آزمایش‌ها، محققان قطره‌هایی از ادرار انسان را روی پتری دیش (ظروف آزمایشگاهی) ریختند و مشاهده کردند که کرم‌ها ترجیحاً به سمت نمونه‌های ادرار بیماران سرطانی می‌خزیدند.

دانشمندان برای اثبات توانایی کرم الگانس در شناسایی سلول‌های سرطانی، از قطعه‌ای با جنس «الاستومر سیلیکون» استفاده کرده‌اند که در وسط آن حفره‌ای منتهی به دو حفره (چاهک) دیگر در کناره‌ها قرار گرفته است. کرم‌های کوچک در حفره وسطی قرار می‌گیرند و سپس هرکدام از سلول‌های سالم ریه همراه با سلول‌های سرطانی ریه به صورت جداگانه در چاهک‌های کناری قرار داده می‌شوند. پس از حدود یک ساعت، کرم‌ها شروع به حرکت به سوی سلول‌های سرطانی می‌کنند و طبق داده‌های منتشر شده، حدود ۷۰ درصد دقت تشخیص دارند.

در مطالعات دیگر که با استفاده از دستگاه «کرم روی تراشه» انجام شد محققان بوی مولکول‌های خاصی را شناسایی کردند که کرم الگانس را به سلول‌های سرطانی ریه جذب می‌کرد، از جمله یک ترکیب آلی فرار به نام 2-ethyl-1-hexanol که دارای رایحه‌ای مثل عطر گل است. جانگ می‌گوید: «ما نمی‌دانیم چرا سی الگانس جذب بافت‌های سرطان ریه یا ۲-اتیل-۱-هگزانول می‌شود، اما حدس می‌زنیم که بوی آن شبیه بوی غذاهای مورد علاقه آنها است.»

همچنین محققان قصد دارند این دستگاه را بر روی انواع مختلف سرطان آزمایش کنند.