در روزهای اخیر خبرهای زیادی درباره «کاترین پرز شکدم»، روزنامهنگار یهودی که مقالاتی برای سایت رهبر جمهوری اسلامی نوشته، با رسانههای حکومتی جمهوری اسلامی همکاری داشته و چندین بار به ایران سفر کرده، منتشر شده است. موضوع از مقالهای که خودش در ماه نوامبر ۲۰۲۱ برای تایمز اسراییل نوشت، آغاز شد؛ او در بخش وبلاگ این رسانه در مطلبی با عنوان «آنچه مصاحبهام با رئیسی درباره ایران به من آموخت»، به امتیازاتش برای ورود به ایران و مصاحبه با رییسی اشاره کرده و به صراحت از برنامه هستهای جمهوری اسلامی، دخالت در امور کشورهای منطقه و یهودیستیزی این حکومت انتقاد کرده است. در این مقاله تصویری بدون حجاب از او منتشر شد، تصویری که شباهتی به عکسهای منتشر شده از او در سایت رهبر جمهوری اسلامی و رسانههای حکومتی نداشت. درباره او گمانههای زیادی منتشر شده است؛ از جاسوسی برای اسراییل تا روابط جنسی با مسئولان رده بالای نظام. او روز گذشته سهشنبه ۱۷ اسفند در گفتوگو با بیبیسی به برخی سوالات پاسخ داد. پاسخهای او اما ابهام موضوعات را برطرف نکرد. چه چیزهایی درباره کاترین شکدم نمیدانیم؟
****
کاترین شکدم کیست؟ «کاترین پرز شکدم»، روزنامهنگار و تحلیلگر یهودی مسائل سیاسی در یادداشتی که آذرماه در روزنامه آنلاین تایمز اسراییل منتشر شده است، از حضور خود در ایران و همکاری با رسانههایی مانند پایگاه اطلاعرسانی «علی خامنهای» و خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران خبر داد. البته ۱۸ مقاله خانم شکدم در حال حاضر از وبسایت رهبر جمهوری اسلامی حذف شده است، اما بررسی آرشیو جهانی وب، نام او را در وبسایت علی خامنهای نشان میدهد. مطالب حذف شده شکدم اغلب درباره اسلام و نگاه مثبت او به عنوان یک مسلمان و نقش «امامت» رهبر جمهوری اسلامی در اداره حکومت اسلامی است.
شکدم همچنین با «پرس تیوی» و روزنامه «تهران تایمز» نیز همکاری داشته و در سال ۱۳۹۶ و در آستانه انتخابات ریاستجمهوری در ایران، با «ابراهیم رئیسی» که در آن زمان نامزد انتخابات بوده و در شهر رشت حضور داشته، مصاحبه کرده است.
در مقطعی که کاترین شکدم برای پایگاه اطلاعرسانی رهبر جمهوری اسلامی مقاله مینوشته، «حمیدرضا مقدمفر»، عضو سپاه پاسداران، معاونین دفتر حفظ و نشر علی خامنهای و «کمیل خجسته»، برادرزاده همسر خامنهای نیز از مسئولان وبسایت بودند. شایان ذکر است که تایمز اسراییل در قسمت وبلاگهای خود یک وبلاگ را در اختیار شکدم قرار داده است.
واکنش مقامات جمهوری اسلامی به یادداشت شکدم در نشریه اسراییلی چگونه بود؟ اولین بار یک کانال تلگرامی به نام «رسانه ثلث» که گفته میشود، نزدیک به «محمود احمدینژاد»، رییسجمهور سابق ایران است. با اشاره به یادداشت خانم شکدم در نشریه اسراییلی، او را عامل نفوذی اسراییل به بالاترین ارکان قدرت در جمهوری اسلامی معرفی کرد. هرچند خانم شکدم شخصا این ادعا را مطرح نکرده بود، محتوای یادداشت او اما بر چنین موضوعی صحه میگذاشت. در پی این ماجرا، برخی مقامات رسمی در جمهوری اسلامی به موضوع نفوذی بودن یا نبودن خانم شکدم واکنش نشان دادند.
بخش انگلیسی پایگاه اطلاعرسانی دفتر حفظ و نشر آثار علی خامنهای همکاری با کارتین پرز شکدم را تکذیب کرد. رسانه «نگار»، رسانه تصویری وابسته به این دفتر اعلام کرد: «پیرو گسترش برخی شایعات در خصوص ادعای ارتباط نویسندهای یهودی به نام کاترین پرز شکدم با بخش انگلیسی پایگاه اطلاعرسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیتالله خامنهای، شایان ذکر است این رسانه ستوننویس ثابت یا غیرثابت ندارد و نویسنده مزبور هیچگونه ارتباط مستقیم با پایگاه اطلاع رسانه نداشته است.»
مقامات دیگری نیز موضوع «نفوذ» کاترین شکدم در نهادهای نظام را انکار کردند و خبرگزاری تسنیم نه تنها همکاری خود با شکدم را تکذیب کرد؛ بلکه به نقل از منبع آگاه بدون اینکه نامش عنوان شود، گزارشها درباره ارتباط این نویسنده با برخی چهرهها را «خیالپردازیهای ژورنالیستی و سناریوی تبلیغاتی» نامید و تاکید کرد که «او فقط ۱۸ روز در ایران اقامت و حضور داشته است.»
«عبدالله گنجی»، مدیر مسئول روزنامه همشهری، فرضیه جاسوس بودن شکدم را رد کرد و گفت: «رسم جاسوسی این نیست که فرد نفوذی با افراد کلیدی ارتباط برقرار کند، روشهای نفوذ را یاد بگیرد؛ اما خود یا سیستم امنیتی فرستنده او را بسوزاند و همه ارتباطات و اعتمادسازی را یکمرتبه بدون هیچ دلیلی دود کند.»
«یدالله جوانی»، معاون سیاسی سپاه پاسداران نیز در واکنشی مشابه اظهارنظرها درباره نفوذ شکدم را برنامه دشمن برای ایجاد «روایتهای نادرست» خواند.
«نادر طالبزاده»، مجری صداوسیما که از او به عنوان فردی که شکدم را به ایران دعوت کرده نام برده شده بود، گفت که او را نمیشناخته و تاکید کرد: «دوبار در راهپیمایی کربلا خانم شکدم را دیدم و درباره فلسفه کربلا با او مصاحبه کردم.» او همچنین گفت: «نویسنده یهودی مهمان کنفرانس فلسطین بوده و با تایید سیستم دعوتی آنها و چک و بازرسی آنجا به ایران آمد.»
کاترین شکدم در همایشی در تهرانشکدم مسلمان شده یا نقش بازی کرده است؟ کاترین شکدم در مقالهای که در تایمز اسراییل منتشر کرده نوشته است: «هیچگاه مسلمان نشده بوده و از قوانین شرعی اسلام در مورد زنان منزجر است.» او همچنین نوشته که ایران مکان مناسبی برای یهودیان نیست و «درست به شکم هیولا رفته است.» گفته او درباره مسلمان نشدن به صورت واقعی، در تناقض آشکار با نوشتههایش در زمان حضور در ایران است. او اردیبهشت ۹۷ در گفتوگو با پایگاه اطلاعرسانی مشرق نیوز، نزدیک به سازمان اطلاعات سپاه پاسداران گفته بود: «اگر بخواهم واقعا صادقانه سخن گفته باشم، باید بگویم آن لحظهای که قرآن را در دست گرفتم، دانستم که زندگیام دیگر به خودم تعلق ندارد.» شکدم در همین گفتوگو افزود: «از طریق امام حسین علیهالسلام بود که فهمیدم معنای اسلام چیست. به واسطه شجاعت، دلسوزی او برای بشریت، و وفاداری تقوا گونه بیمانند او بود که سرانجام توانستم درک کنم معنای حقیقی شهادتین اسلام چیست.»
شکدم روز گذشته ۱۷اسفند۱۴۰۰ درباره اینکه در ایران حجاب اسلامی کاملی داشته به بیبیسی فارسی گفت: «وقتی به ایران سفر میکنید، مجبور هستید که حجاب داشته باشید.» او همچنین اضافه کرد که «همسر سابقش مسلمان و اهل یمن بوده و تصمیم گرفته برای آرامش خانواده حجاب داشته باشد و وقتی از همسرش جدا شده، حجاب را کنار گذاشته است.»
کاترین شکدم جاسوس بود؟ نقطه عطف ماجرا که شاید ابهامات درباره شکدم را بیشتر از پیش ساخت، گفتوگوی سهشنبه شب او با بیبیسی فارسی بود. خانم شکدم در این گفتوگو تاکید کرد که جاسوس نبوده و هرگز به اسراییل سفر نکرده است. شکدم در این مصاحبه میگوید که مقامهای ایرانی از اصلیت یهودی او آگاه بودند و او هیچوقت در مورد اصلیت خود دروغ نگفته ولیکن مقامهای ایران به اصل و نسب یهودی او اهمیتی نمیدادند. این در حالی است که در یادداشت خانم شکدم در تایمز اسراییل، تاکید شده که او «هرگز انگیزه واقعی خود برای سفر به ایران را فاش نمیکرده است.» شکدم در پاسخ به سوالی درباره نحوه نزدیک شدن به مقامات جمهوری اسلامی گفت که «او هیچگاه به دنبال ارتباط با مقامها و دولت ایران نبوده است؛ بلکه این مقامات حکومتی و رسانههای ایرانی بودند که به دنبال او آمدند. شکدم همچنین گفت: «نوشتارهای او برای سایت رهبر جمهوری اسلامی به درخواست دفتر او بوده و برای این مطالب پولی دریافت نکرده است.»
بیانیه دفتر خامنهای چگونه منحصرا به دست شکدم رسید؟ مهمترین بخش گفتوگوی شکدم با بیبیسی فارسی شاید قسمتی باشد که او تاکید کرد: «مقامهای ایرانی به او اسراری ندادهاند.» سخنی که در تناقض آشکار با یادداشت او در پایگاه خبری citizentruth در روز ۱۶ژانویه۲۰۲۰، درست چند روز پس از کشته شدن «قاسم سلیمانی» توسط دولت آمریکا در فرودگاه بغداد در دی ماه سال ۹۸ است. مطلبی که تاکنون کسی به آن توجه نکرده است.
شکدم در این یادداشت که به حمله سپاه پاسداران به پایگاه نظامی عینالاسد که نظامیان آمریکایی در آن حضور داشتند، پرداخته است، نوشته است: «بیانیه رسمی منتشر شده از سوی دفتر آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی به طور اختصاصی در اختیار او قرار گرفته که بر اساس آن بیش از صد سرباز آمریکایی در آخرین حمله ایران علیه منافع نظامی آمریکا کشته شدند.»
درست چند ساعت پس از انتشار این مطلب توسط شکدم، صداوسیمای جمهوری اسلامی و اغلب رسانههای نزدیک به حکومت، به مطلب شکدم استناد کرده و بدون اشاره به اینکه او بر اساس چه اسنادی چنین ادعایی مطرح کرده، صرفا اعلام کردند که «کاترین شکدم، تحلیلگر مسائل سیاسی به اسنادی دست یافته که نشان میدهد، بیش از ۱۰۰ نظامی آمریکایی در عینالاسد کشته شدند.» ادعایی که تا مدتی مقامات ارشد جمهوری اسلامی بر آن پای میفشردند و مدتی بعد که دروغ بودن آن آشکار شد، دیگر سخنی در این رابطه مطرح نشد. شکدم که به بیبیسی فارسی گفته هیچ اسرار و اسنادی از سوی مقامات ایرانی دریافت نکرده، توضیحی نداد که ادعای دسترسی انحصاری به بیانیه دفتر رهبر جمهوری اسلامی را به دروغ مطرح کرده یا اکنون به دلایلی نامشخص دروغ میگوید؟
نکته جالبتر اینکه پایگاه خبری (citizentruth) منتشرکننده این مقاله و دهها مقاله دیگر از شکدم مشخصات دقیق ندارد که بتوان فهمید متعلق به کیست یا از کجا اداره میشود. در بخش توضیحات این سایت نوشته رسانهای مستقل است و میخواهد فراتر از رسانههای چپ و راست عمل کند. در خصوص مالکان این پایگاه خبری هم ادعا شده که عدهای روزنامهنگار و تحلیلگر از سراسر دنیا مالک این سایت هستند که یکی از آنها همین کاترین شکدم است.
چرا شکدم به قاسم سلیمانی و انتقام سخت علاقه داشت؟ کاترین شکدم بر اساس آنچه از مطالبش برداشت میشود، بسیار به قاسم سلیمانی، فرمانده سابق نیروی قدس سپاه پاسداران علاقه داشته است. او در مقالهای که در روز سوم فوریه سال ۲۰۲۰ برای پایگاه خبری elaph نوشته، تاکید کرده بود: «تصمیم ایران برای به اهتزاز درآوردن پرچم سرخ بر فراز مسجد مقدس جمکران که فراخوانی برای جنگ جهانی علیه دشمنان خدا بر اساس سنت اسلام شیعی است، اتفاقی نیست و تصمیم خامنهای برای حمله به منافع نظامی آمریکا بسیار نزدیک است.» او در همین مقاله دونالد ترامپ، رییس جمهور سابق آمریکا را به علت اقدام به کشتن قاسم سلیمانی فردی «کوتهبین» معرفی کرده است. شکدم همچنین دوباره بر خسارات زیاد نظامیان آمریکا در حمله ایران به عین الاسد تاکید کرده و نوشته که «ادعاهای اولیه ترامپ مبنی بر اینکه ایالات متحده در جریان حمله موشکی ایران به عین الاسد تلفات جدی ندیده، به شدت نادرست است.»
شکدم ششم ژانویه ۲۰۲۰ در یادداشت دیگری در سایت citizentruth با بیان اینکه بعد از کشته شدن قاسم سلیمانی آمریکاییها امنتر نیستند، نوشته است: «هر تهدیدی که ممکن است سلیمانی در زمان زنده بودن برای ایالات متحده و شاید بیشتر از آن، مجموعه نظامی آمریکا در خاورمیانه داشته باشد، در مقایسه با آنچه که دولت دونالد ترامپ، رییسجمهور آمریکا با دستور قتل او علیه خود و میلیونها آمریکایی به بار آورده، کمرنگ است.» او در ادامه تشریح کرده که انتقام خون سلیمانی از سوی ایران به مراتب بزرگتر از آن چیزی است که ترامپ تصور میکند و این انتقامی سخت و به صورت زنجیرهای توقفناپذیر است. شکدم ادامه میدهد: «کشتن سلیمانی اشتباه بوده چرا که سلیمانی درخشانتر از قبل میدرخشد و سلیمانی یک قهرمان باقی مانده است و امروز میلیونها نفر در سراسر منطقه سوگوار و خواهان انتقام هستند.» شکدم در پایان این مقاله قاسم سلیمانی را «رزمندهای مقدس» نامیده است.
کاترین شکدم همچنین در مقاله دیگری که در سایت citizentruth در روز ۸ژانویه۲۰۲۰ منتشر کرده است، به انتقاد از کسانی پرداخته که کشتن قاسم سلیمانی از سوی ترامپ را اقدامی منطقی دانستهاند و نوشته است: «آمریکا مرتکب جنایت جنگی شد و طبق قوانین بینالمللی نقض جدی تمام هنجارهای قانونی است.»
همه این موارد و سوابق نوشتههای شکدم در کنار یادداشت اخیرش در تایمز اسراییل و در کنار آن سخنان متناقض او در بیبیسی فارسی، شک و شبهه در خصوص او را چند برابر میکند، کاترین شکدم نفوذی کیست؟