نابغه کارآفرینی که کارخانه اش طویله شد و خودش در تنهایی در مراکش درگذشت

محسن آزمایش «کودک کار» بود که تبدیل به بزرگترین کارفرمای حامی کارگران شد.

محسن آزمایش که از سرمایه داران و خیرین بزرگ ایران بود در تنگنای مالی شدید قرار گرفت. بطوریکه همسر و فرزندانش از او جدا شدند. این نابغه کارآفرین ایران نهایتا با غم و اندوه در سال 1377و در سن 67 سالگی در مراکش درگذشت.

از میان صاحبان صنایع بزرگ ایران، هیچ کس سرنوشتی غم انگیز تر از محسن آزمایش مالک و موسس شرکت آزمایش نیافت.

از 11 سالگی کار کرد. بعد از فوت پدر، چاره‌ای جز کار کردن نداشت. مسئله معیشت و زندگی خانواده اش در میان بود. از شاگردی در کارگاه آهنگری شروع کرد. خیلی ها فکر می کردند که اگر بخت با او یار باشد. روزی مالک یک کارگاه مستقل آهنگری خواهد شد. اما محسن آزمایش اشتهاردی تبدیل به یکی از بزرگترین کارخانه داران ایران شد.

او بعد از 15 سال شاگردی، نهایتا توانست یک دکان کوچک در و پنجره سازی در خیابان عین الدوله تهران باز کند. در سال ۱۳۳۰ برنده مناقصه لوله کشی شهرداری تهران شد و این اتفاق زندگی حرفه ای او را تغییر داد. از اواسط دهه ۳۰ در شرق تهران در کارگاهی به ساختن صندلی، مبل و آبکاری فلزات پرداخت.

این کارگاه در سال ۱۳۳۶ در یک آتش‌سوزی، که آزمایش آن را «عمدی» توصیف می‌کرد نابود شد. پس از این ماجرا او در تهران‌نو به تاریخ ۱۶ اسفند ۱۳۳۷ در محل کارخانه قدیمی، کارخانه صنعتی آزمایش را بنیان نهاد و تا سال ۱۳۵۸ مدیریت آن را در اختیار داشت.

شرکت آزمایش با 3 میلیون تومان ثبت شد، اما با رشد و توسعه کار، سرمایه شرکت طی چند سال به بیش از 20 میلیون تومان رسید. حتی پیش بینی می شد که فروش شرکت او در همان زمان به سالانه 100 میلیون تومان برسد. بعد از چند سال، وی زمینی به مساحت ۱۸۵ هزار متر در کیلومتر ۱۰ جاده آبعلی، سه راه آزمایش خریداری کرد و کارخانه‌ای بنا نهاد.

در این کارخانه چندین نوع یخچال، کولر، آب‌گرم‌کن، تختخواب فلزی، بخاری و اجاق گاز تولید می‌شد. کم‌کم زیربنای کارخانه از ۲ هزار متر در سال‌های آغازین، به ۷۳ هزار متر در اواسط سال‌های دهه پنجاه رسید. تعداد شاغلین مستقیم کارخانه آزمایش تا سال 57 حدود 1500 نفر بود. کل بازار افغانستان در کنترل محصولات آزمایش بود

محسن ازمایش چون تحصیلات دانشگاهی نداشت، ابتدا مدیریت سنتی در پیش گرفت، اما بزودی دریافت که بدون استفاده از دانش و فنون جدید نمی تواند راه به جایی ببرد. این رو به استخدام تحصیل کردگان و مهندس و مدیران جدید پرداخت و کارخانه را به ماشین آلات مدرن مجهز کرد. حتی در صدد ساخت مدرسه فنی ویژه کارخانه آزمایش بود.

از ویژگی های بازر محسن آزمایش که در پیشبرد کار او بسیار موثر بود، صمیمیت او با همکاران و توجه ویژه به امور کارگران بود. هر ماهه مبلغی علاوه بر حقوق متعارف بر دریافتی کارگران می افزود و در پایان هر روز اگر با کارکنان رفتار تندی داشت خود را موظف می‌دانست که از آنها عذر خواهی کند.

کارخانه آزمایش در سال 58 مصادره شد. تا سال 1380 این کارخانه در کنترل دولت بود و با ضرر و زیان هنگفت نهایتا در سال 1380 به بخش خصوصی واگذار شد. زیان انباشته کارخانه آزمایش در هنگام واگذاری حدود 13 میلیارد تومان بود.

محسن آزمایش که از سرمایه داران و خیرین بزرگ ایران بود در تنگنای مالی شدید قرار گرفت. بطوریکه همسر و فرزندانش از او جدا شدند. این نابغه کارآفرینی ایران نهایتا با غم و اندوه در سال 1377و در سن 67 سالگی در مراکش درگذشت.
+95
رأی دهید
-5

  • قدیمی ترین ها
  • جدیدترین ها
  • بهترین ها
  • بدترین ها
  • دیدگاه خوانندگان
    ۱۰۷
    millionaire - منچستر، انگلستان
    زیاد بودند کسانی که مثل این بنده خدا زندگیشون مصادره شد ، خدا نیامرزه اون شاه بی غیرت بی عرضه رو بجای دفاع از کشور ، دفاع از امثال این بنده خدا ، دفاع از سرهنگها ، سرلشکرها ، وزیران و نخست وزیر بیچاره خودش ، سرشو انداخت پایین و مثل اشرف غنی د در رو انگار نه انگار که شاه بود و مسئول جان میلیونها آدم بی گناه ، آفرین به غیرت قذافی ، مبارک ، بشار اسد ، صدام حسین ، بن لادن آفرین به غیرت هرچی مسئولیت پذیرنده با غیرت شجاع
    100
    84
    شنبه ۸ آبان ۱۴۰۰ - ۰۳:۴۷
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    ۴۴
    واروژان - لس آنجلس، ایالات متحده امریکا

    من سال ۱۳۷۰ باطریسازی وانتهای این شرکت رو در کارخانه آزماشی در خیابان تهران نو انجام میدادم و همیشه میرفتم و در سالن غذا خوری ناهار میخوردم. یادش بخیر . اون موقع یه آسانسورهای داشتن که خیلی بزرگ بود واسه بالا پایین کردن وسایل بزرگ و سنگین. حیف حیف حیف خیلی ناراحت شدم از سرانجام اینجور آدما. یعنی اگه این شخص توی کره جنوبی بدنیا میومد یا آلمانی بود یا ژاپنی یه همچین سرانجامی داشت؟ یعنی هنرمند و کارآفرین و دانا و وطن دوست نداره گامانس گامانس همه به چوخ رفتیم.
    63
    127
    شنبه ۸ آبان ۱۴۰۰ - ۰۴:۲۱
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    ۳۴
    grizzly - برلین، آلمان
    [::millionaire - منچستر، انگلستان::]. چرندیات بی سر و ته که بنویسی ملت بهت منفی میدهند ولی تو هم مثل مسافران بی کاری واسه همین پشت سر هم میآی تو سایت و به خودت مثبت میدی تا محو نشی!! این شخص و خیلی های دیگر در دوره شاه بود که استعدادشون شکوفا شد وظیفه اینها بود که شاه رو حمایت کنند و نگذارند که مملکت به دست افراد نالایق بیافته! تو اگر راست میگی خیلی مردی یک کاری در حد این آدم انجام بده به جای اینکه چرندیات بنویسی
    24
    37
    شنبه ۸ آبان ۱۴۰۰ - ۱۲:۱۴
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    ۸۰
    واقع بین ایرانی - هامبورگ، آلمان

    ملیونر گدا زاده.انگلستان . روی سخنم با تو و .....دیگر هست. از شما میخواهم مواظب اظهار نظر های سخیف و احمقانه خود باشید ..شما ها هیچگونه اطلاعاتی از فراز و نشیب زمان ندارید و فقط یاد گرفته اید که فک مبارک حودتان را بجنبانید. لطفا دوباره سرگذشت جناب محسن ازمایش را بخوان و کمی فکر کن و انگاه دهان ....خودت را باز کن. می فهمی یا نه
    14
    36
    شنبه ۸ آبان ۱۴۰۰ - ۱۳:۵۱
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    ۱۰۷
    millionaire - منچستر، انگلستان
    [::grizzly - برلین، آلمان::]...... ؟ نه جدی میگم جان تو حس نمیکنی ....؟ بی ربط میگی ، مخت خوب عمل نمیکنه ، کم حرف بزن که به قول سعدی کمتر حالمون بهم بخوره ، آخه فکر کن یه خورده ، کودکی مگه تو ؟؟ مجبوری بیای اینجا کامنت بزاری ؟؟ اون شاه مثل تو بزدل رو با زنجیر هم اگه میبستن زنجیرشو پاره می‌کرد و در میرفت از بس عین سگ ترسیده بود ، همه این بزرگانی که اعدام شدند و مردند حقشون بود ؟؟؟!!! چون همایت نکردند !!!!!؟؟؟ چییو همایت کنند ؟؟!! کیو؟؟؟؟!! طرف گذاشت در رفت ، این بی گناهان تلف شدند و مردند ، تو همچنان میگی حقشون بود که مردند!؟؟ این بی پناهان اعدامی و ازبین رفته باید اون ترسوی فراری رو همایت میکردند ؟؟؟!! از زمین به آسمون میباره ؟؟!! ....
    37
    20
    شنبه ۸ آبان ۱۴۰۰ - ۱۴:۳۶
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    ۳۴
    grizzly - برلین، آلمان
    [::millionaire - منچستر، انگلستان::]. اولاً در املاء هم مثل انشاء ضعیفی با اینکه کلمه حمایت رو نوشتم ولی تو هپلی هپو همایت نوشتی!! دوماً آقای آزمایش اعدام نشد رهبر عزیز تو اموالش رو مصادره کرد!! سوماً نود درصد بدنه ارتش ریزش کرده بود و خائنین در خفی با خمینی بیعت کرده بودند اتفاقاً کسانی اعدام شدند که اکثراً توسط نظامی های خائن دستگیر شده بودند، ماندن شاه در ایران باعث نمیشد که سلطنتش ادامه پیدا کنه غیر ممکن بود و خمینی هم تهدید کرده بود که اعلام جهاد میکنه و اگر جنگ داخلی شروع میشد مثل انقلاب فرانسه و روسیه تعداد کشته ها بیش از یک میلیون نفر میشد و این انقلاب در مقایسه با انقلاب های دیگر کمترین کشته رو داد با اینکه جمعیت ایران بیش از 35 میلیون بود چهارم اینکه غنی به عنوان رئیس جمهور منتخب اکثر مردم کشورش رو به طالبان یک گروه اقلیت تروریستی تحویل داد و مقایسه او با شاه که به خواست اکثر مردم عمل کرد احمقانه است و فقط یک بیسواد یک چنین مقایسه ای میکنه
    5
    20
    شنبه ۸ آبان ۱۴۰۰ - ۱۷:۳۴
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    نظر شما چیست؟
    جهت درج دیدگاه خود می بایست در سایت عضو شده و لوگین نمایید.