پیشبینی میشود جمعیت جهان در سال ۲۰۵۰ به ۱۰ میلیارد نفر برسد و مقدار مواد غذایی که امروز تولید میکنیم، از آنچه برای سیر کردن جمعیت جهان در آن سال لازم است، بسیار کمتر خواهد بود.
به گزارش ایندیپندنت، محققان هشدار میدهند که نظام غذایی ما درهم شکسته است. نظامی که یکچهارم گازهای گلخانهای جهان را تولید میکند و نیمی از اراضی قابل سکونت کره زمین را اشغال کرده است.
اگر بخواهیم میزان افزایش دمای جهان را کمتر از ۱.۵ درجه سانتیگراد نگه داریم، باید انتشار گازهای گلخانهای در فرایند تولید مواد غذایی را به میزان بسیار زیادی کاهش دهیم؛ یعنی گوشت و به خصوص گوشت قرمز کمتری بخوریم.
گاوداریها تاکنون بزرگترین عامل تغییرات آبوهوایی بودهاند زیرا مقدار بسیار زیادی کربن منتشر میکنند، به جنگلزدایی دامن میزنند و در نابودی تنوع زیستی نقش دارند.
ردپای کربنی گوشت گاو
بنا بر اعلام سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد، دامداری عامل ۱۴.۵ درصد انتشار گازهای گلخانهای در جهان است و سهم تولید گوشت قرمز در آن، ۴۱ درصد است.
طبق اعلام موسسه منابع جهان، تولید جهانی گوشت گاو، تقریبا به اندازه کشور هندوستان گاز گلخانهای منتشر میکند.
بر اساس تحقیقی که در سال ۲۰۱۸ انجام گرفت، برای آنکه گرمایش زمین به ترازهای خطرناکی نرسد، مصرف گوشت گاو در کشورهای غربی باید ۹۰ درصد کاهش یابد. بابت هر گرم پروتئین گوشت گاو، ۲۰ برابر حبوباتی مثل لوبیا و عدس و چهار برابر فراوردههای لبنیاتی، گاز گلخانهای منتشر میشود.
دیو ری، رئیس بخش مدیریت کربن دانشگاه ادینبورو، در مصاحبه با ایندیپندنت گفت که برای تولید ۱۰۰ گرم پروتئین موجود در گوشت گاو، حدود ۵۰ کیلوگرم گاز گلخانهای منتشر میشود. به گفته ری، این میزان، چهار برابر مقدار انتشار در تولید لبنیات و حدود ۱۷ برابر ردپای کربنی گندم است.
گاو، گوسفند و بز، از جانوران نشخوارکنندهاند. معده این جانوران باکتری خاصی دارد که به تجزیه مواد دارای الیاف سفت مثل علف، کمک میکند. وقتی گاو علف میخورد، باد معده یا آروغ گاز متان منتشر میکند. متان، گاز گلخانهای نیرومندی است که اگرچه ماندگاری آن در جو کم است، اما نقشش در گرمایش زمین در بازه زمانی ۲۰ سال، ۸۴ برابر دیاکسیدکربن است. متان و اکسید نیترژون که گاز قوی دیگری است، از مدفوع گاو هم منتشر میشوند.
بر اساس تحقیقی در سال ۲۰۱۸، ردپای کربنی گوشت گاو بر اساس محل پرورش گاو فرق میکند. گاوهای گوشتی پرورش یافته در اراضی جنگلزدوده، دستکم ۱۲ درصد بیشتر از گاوهای پرورش یافته در چراگاههای طبیعی، گاز گلخانهای منتشر میکنند.
فشار به زمینها و منابع آب
ریچارد ویت، پژوهشیار ارشد «موسسه منابع جهان»، در مصاحبه با ایندیپندنت گفت: «تولید گوشت گاو بیش از تولید لبنیات و غذاهای گیاهی به منابع زمین فشار میآورد.»
تولید گوشت گاو، به آب فراوان نیاز دارد. ویت گفت: «ردپای آب برای تولید گوشت گاو، از هر نوع دیگر گوشت یا لبنیات، بیشتر و یکسوم کل ردپای آب دامپروری جهان است.»
به نوشته شبکه ردپای آب، برای تولید یک کیلوگرم گوشت گاو حدود ۱۵ هزار لیتر آب لازم است. ردپای آب هر کالری گوشت گاو ۲۰ برابر ردپای آب محصولات زراعی است. بیشتر این آب (۹۸ درصد) برای کشت محصولات کشاورزی خوراک دام مصرف میشود و فقط دو درصد آن سهم آب نوشیدنی دامها است.
صنعت گاوپروری، برای چریدن و تولیدمثل حیوانات خود به زمینهای وسیعی نیاز دارد. نرخ رشد و تولید مثل گاو نسبت به سایر حیوانات نظیر خوک و مرغ، کمتر است و به ازای هر واحد گوشت تولیدی به غذای بیشتری نیاز دارد.
زمین موردنیاز برای تولید هر واحد پروتئین خوراکی گاوی، ۲۰ برابر زمین لازم برای کشت همان میزان محصولات زراعی پروتئیندار مانند لوبیا است.
ری میگوید تولید ۱۰۰ گرم پروتئین گوشت گاو به بیش از ۱۶۰ متر مربع زمین نیاز دارد؛ حال آن که برای تولید همان مقدار پروتئین توفو برگرفته از لوبیای سویا، به دو متر مربع نیاز داریم.
جنگلزدایی
تولید گوشت قرمز به جنگلزدایی، افت کیفیت زمین و از بین رفتن تنوع زیستی دامن میزند.
ویت میگوید: «در بیشتر علفزارهای جهان، محصولات زراعی و درخت نمیروید اما در کشورهای مختلف از علفزارها به میزان زیاد برای دامپروری استفاده میشود. این یعنی با افزایش تقاضای گوشت گاو در جهان، احتمال افزایش فشار بر جنگلها وجود دارد.»
تبدیل زمینها به چراگاه گاوها، یکی از علل اصلی از بین رفتن جنگلهای آمازون و سایر جنگلهای استوایی است. این اقدام، عامل نابودی سالانه ۲.۷۱ میلیون هکتار از جنگلهای استوایی در آمریکای جنوبی است.
چرای بی رویه گلههای گاو، با افزایش آتشسوزی و از بین رفتن درختان در آمازون پیوند دارد. جنگلزدایی در مناطق استوایی مانند آمازون مقدار زیادی دیاکسید کربن ایجاد میکند و عامل انتشار هشت درصد از کل گازهای گلخانهای است.
به گزارش گروه صلح سبز، نابودی جنگلها برای پرورش گاو و تولید گوشت، برای تنوع زیستی و گونههای در معرض خطر آمازون نظیر سمور بزرگ و مورچهخوار، یک تهدید محسوب میشود.