هشدار نسبت به شیوع کرونای برزیلی: «این یک بمب اتم است»

دانشمندان هشدار می‌دهند که شیوع غیرقابل‌کنترل ویروس کرونا در برزیل می‌تواند جنگ جهانی علیه همه‌گیری را با خطر مواجه کند. گونه PI که نسبت به گونه‌های قبلی قدرت آلودگی‌کنندگی و مقاومت بیشتری در مقابل واکسن دارد، تقریباً در اکثر ایالت‌های این کشور مسلط شده و به نظر نمی‌رسد که سرعت آن در حال کم شدن باشد.

فرادید به نقل از دیلی‌میل نوشت، دکتر روبرتو کرانکِل، ریاضی‌دانِ زیستی که با رصدخانه کووید ۱۹ برزیل همکاری می‌کند، به روزنامه واشنگتن‌پست گفته است: «این اطلاعات بمب اتم است. سطوحی [گونه‌های ویروس]که شناسایی‌شده من را شگفت‌زده کرده است. رسانه معنی آن را نگرفته است. همه گونه‌ها قابل انتقال هستند... و این یعنی همه‌گیری شتاب گرفته است. [یعنی]یک فاجعه!»

هم‌اکنون ۱۵ مورد آلوده به این گونه در ۹ ایالت آمریکا شناسایی شده است. خوشبختانه افزایش میزان واکسیناسیون و کاهش روزانه مبتلایان در آمریکا به ریشه‌کنی شیوع کمک کرده است. اما اوضاع در برزیل این‌گونه نیست. تخت‌های آی‌سی‌یو در این کشور به تکمیل ظرفیت نزدیک می‌شود و هرج‌ومرج در عرضه واکسن مانع از پیشرفت روند واکسیناسیون شده است.

دکتر دنیس گارت، معاون اپیدمیولوژیِ کاربردی در موسسه سابین در واشنگتن به دیلی‌میل گفته است: «اگر همه کشور‌ها نتوانند شیوع را کنترل کنند، هیچ کشوری ایمن نخواهد بود.» او گفته است: «در کشور‌هایی مانند برزیل که محدودیتی وجود ندارد و ویروس آزاد است، زمینه برای پرورش گونه‌های جدید فراهم است.»

همه ویروس‌ها در همه زمان‌ها جهش پیدا می‌کنند. درست مانند سرطان، هر چه آن‌ها گسترش بیشتری پیدا کنند و کپی‌های بیشتری از خودشان بسازند، بیشتر جهش پیدا می‌کنند و این جهش‌ها رفته‌رفته اهمیت بیشتری پیدا می‌کنند.
سارس-‌کووی-۲، ویروسی که عامل بیماریِ کووید ۱۹ است، در ابتدا با سرعت پایین جهش پیدا می‌کرد. اما گونه‌های متفاوتی که در اواخر سال ۲۰۲۰ در سراسر جهان شروع به سبز شدن کردند، فرصت‌های بزرگی برای جهش‌های ویروسی فراهم کردند.

برزیل بستر مناسبی برای شیوع گونه‌های خطرناک بود. این کشور به تازگی موج‌های اولیه وحشتناک شیوع ویروس را پشت سر گذاشته بود. تست آنتی‌بادی نشان می‌داد که ۷۶ درصد از ساکنان مانائوس، شهری که بیشترین ضربه را از کرونا خورده بود، در ماه اکتبر و بعد از نخستین موج همه‌گیری آلوده بودند. این باید در سه‌چهارم ساکنان این شهر ایمنی طبیعی ایجاد می‌کرد، اما نکرد.

دومین موج همه‌گیری در ماه ژانویه ساکنان مانائوس را شگفت‌زده کرد. با مرگ روزانه ۱۰۰ نفر در یک شهر ۲‌میلیونی آمار مرگ دوباره به اوج رسید. گونه PI در ماه دسامبر در شهر شناسایی شد و کسانی که یکبار به ویروس مبتلا شده بودند، بار دیگر به آن آلوده شدند.

مطالعات آزمایشگاهی و داده‌های واقعی از سراسر جهان نشان می‌دهد که جهش‌ها در مکانی با عنوان E۴۸۴K به این گونه کمک می‌کند تا به آنتی‌بادی‌ای که در اثر گونه‌های قدیمی‌تر یا تزریق واکسن در بدن ایجاد شده حمله کند و از خودش علیه آن‌ها محافظت کند.

«فشار ایمنی» مسبب چنین جهش‌هایی است. وقتی ویروس‌ها با ایمنی‌ای مواجه می‌شوند که به آن‌ها اجازه نمی‌دهد با رباییدنِ ماشین‌های سلول خودشان را تکثیر کنند، تنها آن گونه‌هایی باقی می‌مانند که جهش‌هایشان به آن‌ها اجازه می‌دهد در مقابل واکسن مقاومت کنند و سپس خودشان را تکثیر می‌کنند.

دکتر گارت می‌گوید: «این گونه جدید دارد از ایمنی می‌گریزد و اکنون تبار غالب در برزیل است.» او می‌گوید: «نباید اشتباه کنیم. این گونه در مقایسه با گونه‌های قبلی قدرت انتقال‌پذیری بیشتری دارد و بیشتر از آنچه آزمایش‌ها نشان می‌دهد گسترده شده است.»

دکتر گارت می‌گوید: «خبر خوب این است که گرچه ایمنی طبیعی چندان در مقابل گونه جدید مقاوم نیست، اما واکسن، خلاف هشدار‌های قبلی، می‌تواند از بدن محافظت کند.»
بنابراین به واکسیناسیون سریع نیاز است. او می‌گوید: «هشدار گونه جدید جدی است واکسیناسیون باید به صورت سراسری در همه جهان رخ دهد تا ایمنی در برابر گونه‌های جدید ایجاد شود.»