تاسیسات هستهای اراکبی بی سی :در پی پیشنهاد وزیر خارجه ایران برای هماهنگ شدن گام های ایران و آمریکا برای بازگشت به برجام، وزارت خارجه آمریکا می گوید هنوز وقت بررسی چنین پیشنهادی نرسیده است.
ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، به خبرنگاران گفت: "اگر ایران بار دیگر به طور کامل به مسئولیت هایش در برجام عمل کند، ایالات متحده هم چنین خواهد کرد."
او گفت که دولت آمریکا "با متحدانش، با شرکایش، با کنگره رایزنی خواهد کرد و بعد به نقطه ای خواهد رسید که مستقیما با ایرانی ها وارد تعامل شود و مایل خواهد بود هرگونه پیشنهادی را بررسی کند."
پیشتر محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، خواستار همکاری اتحادیه اروپا شد تا شرایط برای "بازگشت همزمان" تهران و واشنگتن به توافق هستهای فراهم شود.
سخنان آقای ظریف پس آن مطرح شد که در یک بن بست دیپلماتیک، ایران و آمریکا هر یک برای پیشبردن توافق رفع تنش، از طرف مقابل خواستهاند گام نخست را بردارد.
محمدجواد ظریف (دوشنبه ۱ فوریه) در مصاحبه با شبکه خبری سیانان راهکاری را برای حل اختلاف ایران و آمریکا ارائه داد. ایران پیش از این خواستار پیشقدم شدن آمریکا و اقدام عملی این کشور برای رفع تحریم و بازگشت به برجام شده بود.
او در این مصاحبه گفت "شما به روشنی میدانید که میتواند سازوکارهایی وجود داشته باشد که اساسا به همگامسازی بینجامد یا آنچه میتواند بدان عمل شود را هماهنگ کند."
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپادر این مصاحبه مطرح شد که جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا میتواند از سمتش در مقام هماهنگکننده کمیسیون مشترک برای هماهنگسازی اقداماتی که لازم است ایران و ایالات متحده انجام دهند، استفاده کند. به گفته محمدجواد ظریف، جوزپ بورل می تواند اقداماتی را که لازم است توسط آمریکا و ایران انجام دهد، "تنظیم کند".
این اظهارات آقای ظریف در حالی عنوان شد که اواسط دی ماه امسال، آیت الله علی خامنهای رهبر ایران بازگشت آمریکا به برجام را مشروط به رفع تحریمها دانست و گفت "هیچ عجلهای نداریم که آمریکا به برجام برگردد".
از سوی دیگر اتحادیه اروپا روز سه شنبه گفت که در مورد لغو تحریمهای ایران و احیای توافق اتمی، برجام، مشغول رایزنی با مقام های آمریکایی بوده است.
در بروکسل پیتر استانو، سخنگوی آقای بورل، گفت که مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا "سخت مشغول کار برای احیای برجام است." او افزود: "ما سرگرم گفت و گو با دولت آمریکا هستیم تا ببینیم آیا می توان تحریم ها را برداشت، آیا می توان برجام را دوباره به طور کامل اجرا کرد."
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، روز سهشنبه ۲۷ ژانویه (هشت بهمن) در اولین نشست خبری خود تصریح کرد که موضع جو بایدن این است که اگر ایران به تعهداتش در برجام برگردد، ایالات متحده هم همین کار را خواهد کرد و بعد از آن به دنبال "توافقی بلندمدتتر و مستحکمتر" با جمهوری اسلامی خواهد بود.
اما بلافاصله پس از نشست خبری وزیر خارجه آمریکا، مقامهای ایران خواسته واشنگتن درباره لزوم بازگشت کامل ایران به تعهداتش در برجام، قبل از بازگشت آمریکا به این توافق را رد کردند و گفتند که ابتدا ایالات متحده که از برجام خارج شده باید به آن برگردد و تحریمهای ایران را به طور کامل لغو کند.
دولت دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ از برجام خارج شد و تحریمهای هستهای ایران را با شدت بیشتر و با شعار "فشار حداکثری" برگرداند.
ایران هم یک سال بعد کاهش تعهدات خود در برجام را آغاز کرد و در نهایت تقریبا تمام محدودیتهای فنی تعیینشده در توافق هستهای را کنار گذاشت.
در هفتههای اخیر هم فعالیتهای مربوط به غنیسازی و تولید اورانیوم فلزی در تاسیسات هستهای ایران هشدار آمریکا و نگرانی شدید کشورهای اروپایی را به دنبال داشته است.
آنتونی بلینکن گفت و گوی بلینکن با خانواده زندانیان
در تحولی دیگر وزارت امور خارجه آمریکا با صدور بیانیه اعلام کرد که آنتونی بلینکن با خانواده های شهروندان آمریکایی که به طور «ناعادلانه» در کشورهای دیگر زندانی شده یا به گروگان گرفته شده اند صحبت کرده است.
بنا بر این بیانیه، آقای بلنیکن تاکید کرده که این زندانیان یا گروگان ها یک اولویت مهم در تعاملات ایالات متحده با کشورهای متحد و رقیب آمریکا خواهند بود.
بنا بر یک بیانیه دیگر، وزیر خارجه آمریکا روز سه شنبه با گای پارملین، رییس جمهوری سوییس - که به عنوان قدرت حافظ منافع آمریکا در ایران عمل می کند - تلفنی صحبت کرده و از نقش کشورش در این زمینه قدردانی کرده است.
در بیانیه آمده است که طرفین بر تعهدات مشتر ک خود در خصوص حقوق بشر، بهداشت جهانی و تغییرات اقلیمی تاکید کرده اند.
در حال حاضر چند ایرانی-آمریکایی در حال گذراندن محکومیت خود در ایران هستند. سیامک نمازی از سال ۲۰۱۵ زندانی است و پدرش باقر نمازی به دلیل وضعیت سلامتی در دوره مرخصی از زندان است. مراد طاهباز هم که در پرونده فعالان محیط زیست دستگیر شد شهروند ایرانی آمریکایی دیگری است که تابعیت بریتانیا را هم دارد.
قوه قضایی ایران اخیرا گفت که یک شهروند آمریکایی ایرانی را که به جاسوسی متهم کرده هنگام خروج از کشور بازداشت کرده است. قوه قضاییه از این شهروند نام نبرد اما رسانه های ایران پیشتر گزارش دادند که عماد شرقی بازرگانی آمریکایی ایرانی هنگام تلاش برای عبور "غیرقانونی" از مرزهای غربی کشور دستگیر شده است.
ارزیابی اسرائیل از فعالیت های ایران
همزمان وزیر انرژی اسرائیل روز سه شنبه گفت که ایران برای تولید مواد اتمی مورد نیاز برای ساخت یک بمب به شش ماه وقت نیاز خواهد داشت.
اسرائیل از ابتدا با برجام مخالف بود و نسبت به بازگشت دولت بایدن به توافق هسته ای ابراز نگرانی کرده است. اما دولت بایدن استدلال می کند که اقدام دولت قبلی برای خروج از برجام نتیجه معکوس داشت و باعث شد ایران دوباره فعالیت های حساس را از سر گیرد.
آنتونی بلینکن اخیرا گفت که محدوده زمانی موسوم به "فرار" ایران - یعنی زمانی که برای تولید مواد لازم برای ساخت بمب لازم است - "از بیش از یک سال (در برجام) به حدود سه یا چهار ماه رسیده است."
او گفت که این ارزیابی بر گزارش های علنی استوار است.
اما یووال استاینتز، وزیر انرژی اسرائیل، در مصاحبه ای با رادیوی دولتی "کان" گفت که دولت ترامپ "به طور جدی به پروژه اتمی ایران ضربه زده بود."
او گفت: "از نظر غنی سازی آنها (ایرانی ها) در وضعیتی هستند که وقت فرار آنها حدود شش ماه است، اگر بخواهند همه الزامات را کامل کنند... در مورد یک سلاح اتمی، این بازه زمانی حدود یک یا دو سال است."
ایران می گوید به دنبال ساخت سلاح اتمی نیست.
آژانس بین المللی انرژی اتمی در ماه نوامبر تخمین زد که ذخیره اورانیوم غنی شده ایران به ۲۴۰۰ کیلوگرم رسیده است که ده برابر سقف مجاز در برجام است اما هنوز با بیش از هشت تنی که قبلا داشته فاصله زیادی دارد.
ایران اخیرا در روز ۴ ژانویه اعلام کرد در آغاز فرآیند غنیسازی اورانیوم با خلوص ۲۰ درصدی قرار دارد که در تاسیسات اتمی فردو در نزدیکی قم انجام می شود. رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی تایید کرد که این کشور اقدامات فنی لازم برای غنی سازی اورانیوم با این میزان خلوص را آغاز کرده است.
غنی سازی ۲۰ درصدی از پاییز سال ۱۳۹۲ همزمان با توافق موقت اتمی میان ایران و شش قدرت جهانی با هدف توقف تحریم های بین المللی متوقف شده بود. تولید مجدد اورانیوم با غنای ۲۰ درصد مصوبه مجلس شورای اسلامی است.