ماهها و سالها انتظار کشیدند تا تقاص بگیرند. در انتظار پایان قصه بیقراریهایشان بودند. نه دلشان آرام میگرفت، نه از دست کابوسهای شبانهشان در امان بودند. آخرین برگ از داستان مرگ با اعدام تمام میشد. محکومان به ایستگاه آخر رسیده بودند. دیوانعالی کشورهم حکم قصاص را روی پرونده عاملان جنایت مُهر کرده بود. این یعنی پایان پرونده 11 مرد که سالها پشت میلههای زندان در جستوجوی روزنه امیدی بودند. اما ورق برگشت اولیای دم یک به یک از قصاص گذشتند تا محکومان اعدامی زندگی دوبارهای آغاز کنند. در مدت 3 روز طنابِ دار 11 محکوم به اعدام در سنندج و گلستان، ارومیه، لرستان و زنجان پاره شد. اولیای دم از تصمیمشان برگشتند و خون را با خون پاسخ ندادند.
رهایی 2 قاتل از زیر تیغ
با وساطت، پیگیریها و تلاشهای شبانهروزی اعضای شورای حل اختلاف شعبه زندان سنندج در دو پرونده قتل عمد، اولیای دم رضایت بیقید و شرط خود را نسبت به قاتلان اعلام کردند.
متهمان که از سالهای 1389 و 1395 در زندان مرکزی سنندج به سر میبردند، با رضایت اولیای دم از چوبه دار رهایی یافتند.
برگزاری جلسات متعدد با خانوادههای مقتولان نتیجهبخش بود. اولیای دم صبح چهارشنبه گذشت کردند. دو محکوم اعدامی حالا با بخشش بزرگ خانوادهها میتوانند طعم زندگی دوباره را بچشند.
گذشت خاله داغدار
خاله مهربان پای چوبه دار خواهرزاده اعدامیاش را که مرتکب قتل شده بود، بخشید. این پسرمحکوم به قصاص ۸سال پیش پسرخاله خود را در جریان درگیری به قتل رسانده بود.
سال ۹۱ دو پسرخاله به جنگل رفته بودند اما در دعوای لفظی یکی از آنها کنترل خود را از دست داد و مرگ دیگری رقم خورد. با درخواست خانواده مقتول، حکم قصاص برای قاتل صادر شد. اعضای شورای حل اختلاف و دادیار اجرای احکام برای بخشیدهشدن قاتل جلسات متعدد با والدین مقتول برگزار کردند. با وجود گذشت پدر، مادر مقتول حاضر به بخشش خواهرزاده خود نمیشد.
صبح چهارشنبه پسرخاله جوان باید اعدام میشد. شامگاه سهشنبه، چندساعتی پیش از اجرای حکم قصاص اعضای شورای حل اختلاف زندان گرگان و چندنفرازبزرگان منطقه باردیگرنزد مادرمقتول رفتند. خواستار گذشت آنها از حق خود شدند اما مادر داغدار راضی به بخشش نمیشد. آخرین تلاش گروه سازش بینتیجه ماند. صبح چهارشنبه دهم دیماه زمانی که طنابِ دار بر گردن قاتل قرار گرفت، مادر داغدار به حرمت ایام فاطمیه از قصاص گذشت و خواهرزادهاش را بخشید. با این بخشش تعداد کسانی که از ابتدای امسال در گلستان از قصاص نجات یافتند، به ۱۸ نفر رسید.
داستان 15سال حبس
با تلاش دستگاه قضائی و تعامل طرفین، اولیای دم مقتول بعد از 15سال رضایت دادند. پرونده قتلی که 15سال پیش در دادگستری خداآفرین مطرح شده بود و بعد از صدور رأی قطعی در اجرای احکام کیفری قرار بود تا اجرا شود. با تلاش دادستانی، واحد اجرای احکام کیفری و تعامل طرفین، صبح چهارشنبه اولیای دم مقتول بعد از 15سال رضایت دادند و پرونده مختومه شد.
پایان 6 سال کابوس اعدام
همزمان با ایام فاطمیه مردی که با ارتکاب به قتل عمدی به قصاص محکوم شده بود و از سال ۱۳۹۳ تاکنون در زندان محبوس بود، با گذشت اولیای دم به زندگی دوباره برگشت.
این بخشش چهاردهمین پرونده رضایت از سوی اولیای دم است که در سال جاری با وساطت مقامات قضائی دادگستری، اعضای کارگروه جهادی بخشایش و مسئولان اداره کل زندان اردبیل محکوم به قصاص زندگی دوباره یافته است.
کارگروه جهادی بخشایش با ابتکار دادگستری کل استان اردبیل و استفاده از ظرفیت ریشسفیدان و معتمدین تشکیل شده و اعضای آن ضمن تلاش برای ترویج و تبیین فرهنگ صلح و سازش نسبت به حل و فصل موضوعهای مهم با رویکرد مصالحه اقدام میکنند.
آشتی 3 طایفه
یک محکوم به قصاص با تلاش اعضای شورای حل اختلاف شاوور از چوبه دار رهایی یافت.
در مهرماه سالجاری مردی به دلیل اختلافات خانوادگی با ضربات چاقو یکی از اعضای خانواده خود را به قتل میرساند. این حادثه باعث شد بین ۳ طایفه اختلاف به وجود بیاید.
با حضور نیروی انتظامی قاتل بلافاصله دستگیرشد. متهم پس از طی مراحل قانونی روانه زندان شد. جهت جلوگیری از هرگونه درگیری و تشدید اختلافات بین این ۳ طایفه، اعضای شورای حل اختلاف این شهر چندین جلسه به همراه بزرگان و ریشسفیدان ۳ طایفه برگزار کردند. اختلاف پیشآمده باید حلو فصل میشد.
بعد از مدتی با ابراز پشیمانی قاتل و با تلاش و کوشش اعضای شورای حل اختلاف شاوور در نشستی که با حضور سران عشایر منطقه، بزرگان، مصلحان و خیران و همچنین با عفو و بخشش خانواده مقتول از قصاص قاتل فرزند خود، اختلافات فیمابین این ۳ طایفه حلوفصل شد. این پرونده در مدت ۳ماه صبح چهارشنبه منتهی به صلح و سازش شد.
رهایی از اعدام پس از 4سال
یک محکوم به قصاص پس از گذشت ۴سال توسط شوراهای حل اختلاف ارومیه ازاعدام رهایی یافت.
متهم در سال 95 دست به جنایت زده بود. سال گذشته پرونده متهم با حکم اعدام جهت انجام اقدامات صلح و سازش به شعبه ۱۹ شورای حل اختلاف ویژه زندانیان ارومیه ارجاع شد. اعضای این شعبه اقدامات صلحی خویش را با تشکیل جلسات متعدد صلحی با حضور اولیای دم مقتول آغاز کردند. تلاش شبانهروزی و پیگیریهای مجدانه اعضای این شعبه در طول این یکسال نتیجهبخش بود. اولیای دم با گذشت، رضایت قطعی خویش را اعلام و صبح سهشنبه نهم دیماه موجب رهایی محکوم علیه از مجازات اعدام شدند.
معاون قضائی رئیس کل دادگستری آذربایجانغربی با لازم و ضروری دانستن ورود شوراهای حل اختلاف به پروندههای مهمی همچون قتل عمد گفت: «شوراهای حل اختلاف با ورود به پروندههای مهمی همچون پروندههای قتل عمد، نزاع جمعی، اختلافات قومی و قبیلهای و پروندههای خانوادگی و تلاش بیشائبه و شبانهروزی در حل و فصل این نوع پروندهها از طریق ایجاد مصالحه و سازش، نقشی ارزنده و اثربخش در مسیر حل و فصل دعاوی و اختلافات و نیز ترویج فرهنگ عفو و گذشت در جامعه دارند.»
20 جلسه تا بخشش
همسر قاتل، پس از ۱۶سال در لرستان از سوی خانواده مقتول بخشیده شد.
در سال ۱۳۸۳ متهم همسر خود را به قتل رساند. پس از پرداخت نصف دیه کامل یک مرد مسلمان از سوی اولیای دم بهعنوان تفاضل دیه و ایداع سهم فرزندان صغیر حکم قصاص صادر شد. پس از اعتراض متهم به رأی صادره، پرونده به دیوانعالی کشور ارسال شد که دیوان حکم صادره را تأیید کرد.
با وجودی که خانواده مقتول اصرار بر قصاص داشتند، پس از انجام 20 جلسه مذاکره با خانواده مقتول، اولیای دم روز نهم دیماه با شرایطی، رضایت بدون قید وشرط خود را نسبت به قاتل اعلام کردند.
زندگی دوباره 2 مرد
2 محکوم به قصاص از دار مجازات در زنجان نجات یافتند.
از ابتدای سال تاکنون، ۱۷ زندانی محکوم به قصاص، پس از رضایت اولیای دم از مجازات اعدام در زنجان رهایی یافتهاند.
با بخشش این دو محکوم که جوان ۲۲ساله از زنجان و نفر دوم مردی ۴۰ساله از روستای سهله بودند، در روز نهم دیماه، تعداد محکومان رهاشده از دار مجازات به ۱۷ مورد در سالجاری رسید.
طناب دار در شاهرود پاره شد
یک محکوم به اعدام در شاهرود توسط اولیای دم بخشیده شد.
سهسال پیش بود که آغاز رسیدگی به این پرونده جنایی کلید خورد. مردی همسر خود را به قتل رسانده بود. با این جنایت متهم به اعدام محکوم ومراحل استیذان و تأیید رأی در دیوانعالی کشور نیز انجام شد. پرونده آماده اجرای حکم بود که با گذشت اولیای دم، قاتل از قصاص رهایی یافت.
این گذشت با تلاش شعبه ۱۳ شورای حل اختلاف و به همت سرپرست زندان شاهرود با همراهی بیت معظم آیتالله شاهرودی اتفاق افتاد. پیش از این نیز سهنفر از محکومان به قصاص نفس با تلاش شعبه ۱۳ شورای حل اختلاف شاهرود از مجازات اعدام رهایی یافته بودند.