کرونا در بریتانیا؛ آیا وقتش رسیده به زندگی عادی برگردیم؟

آیا دولت‌ها و رسانه‌ها درباره کرونا زیاده‌روی می‌کنند؟ آیا وقتش رسیده دوران کرونا را پشت سر بگذاریم و به روال عادی زندگی برگردیم؟ با توجه به نابسامانی اقتصادی، باید به این سوال‌های مهم توجه بیشتری کرد.

این بحث را با نکات مثبت شروع کنیم که می‌تواند به دیدگاهی مربوط باشد که اخیرا در رسانه‌های اجتماعی زیاد می‌بینم؛ اینکه بحران کرونا تمام شده و پایان یافته است.

این درست است که تعداد جان‌باختگان و نوع وخیم بیماری همچنان رو به کاهش است. بستری شدن در بیمارستان هم به دلیل ابتلا به کرونا چند ماهی است که کمتر شده؛ در زمان اوج شیوع در بریتانیا حدود بیست هزار نفر بود ولی اکنون به کمتر از هشتصد نفر رسیده است. در مقطعی، تمام بخش‌های مراقبت ویژه پر از مبتلایان به کرونا بود که بسیاری از آنها هفته‌ها به دستگاه تنفس مصنوعی وصل می‌ماندند. خوشبختانه آمار رو به کاهش گذاشت و کسانی که به دستگاه تنفس مصنوعی نیاز داشتند از ۳۳۰۰ نفر به ۶۴ نفر رسید.

برای شمارش مرگ ناشی از کرونا روش‌های مختلفی وجود دارد ولی در تمام آنها بیشترین موارد مرگ در بریتانیا در ماه آوریل بوده و بعد رو به کاهش گذاشته است. اگر فقط افرادی را در نظر بگیریم که تا ۲۸ روز بعد از مثبت شدن تست کرونایشان فوت کرده‌اند، این تعداد ۹۹ درصد کاهش داشته و از حدود روزانه هزار نفر به میانگین کمتر از ده نفر رسیده است؛ مقایسه کنید با میانگین روزانه ۳۰ مرد که در اثر سرطان پروستات یا ۳۰ زن که در اثر سرطان پستان فوت می‌کنند.
برخلاف آمار مرگ ناشی از کرونا، معمولا در اخبار رسانه‌ها به هیچ کدام از این آمارها اشاره نمی‌شود. این درست که موارد تایید شده کرونا در دو ماه اخیر افزایش داشته ولی این تا حد زیادی به دلیل افزایش تعداد آزمایش کرونا بوده است. در این دو ماه در بریتانیا آزمایش کرونا دو برابر شده است. افزایش نمونه‌برداری از گلو یا بینی، آمار مبتلایان شناسایی شده را بیشتر می‎کند ولی این افزایش ابتلا موجب افزایش نیاز به بستری در بیمارستان نشده است.

بنا به آخرین گزارش اداره آمار ملی بریتانیا، در انگلستان روزانه حدود ۲۲۰۰ نفر به کرونا مبتلا می‌شوند. این آمار بعد از اندکی افزایش در دو ماه پیش، تقریبا ثابت مانده است. بنابراین از زمان شروع همه‌گیری کرونا در بریتانیا، اوضاع فرق زیادی کرده است.

کارل هنگن استاد پزشکی مبنتی‌بر‌شواهد در دانشگاه آکسفورد می‌گوید: "در ماه‌های مارس و آوریل تعداد افراد آسیب پذیر بیشتر بود. فقط در یک هفته کرونا در هزار خانه سالمندان شیوع پیدا کرد. در حال حاضر مبتلایان جوان‌ترند و تاثیر بیماری بر آنها کمتر است. دیگر اینکه چرخش ویروس در جامعه بسیار کمتر شده است. با رعایت فاصله اجتماعی، 'باد بیماری' به میتلایان می‌خورد چون بدنشان با تعداد کمتری ویروس مواجه می‌شود، احتمال ابتلا به نوع وخیم هم کمتر است".

احتمال بهبود کسانی که در بیمارستان بستری می‎شوند هم بیشتر شده است. پزشکان درک بهتری از مقابله با بیماری دارند و داروهایی مانند دگزامتازون هم در موارد وخیم موثر بوده‌اند.

در حال حاضر تعداد مبتلایان به کرونا در دنیا حدود ۲۷ میلیون نفر است که تقریبا هر چهار روز حدود یک میلیون نفر بیشتر می‌شود. از ابتدای این همه‌گیری جهانی، کرونا جان بیش از ۸۸۰ هزار نفر را گرفته که در مقایسه، بسیار کمتر از مرگ ناشی از بیماری‌های عفونی دیگر مانند سل است.

سل یک عفونت میکروبی است که با قطرک‌های تنفسی منتقل می‌شود و سالانه جان حدود ۱.۵ میلیون نفر را می گیرد که تقربیا تمام این موارد در کشورهای در حال توسعه هستند. این بیماری محصول فقر و سوءتغذیه است و معمولا افرادی به آن مبتلا می‌شوند که سیستم ایمنی‌شان به دلیل ابتلا به ایدز ضعیف شده است. سل بر خلاف کرونا با آنتی‌بیوتیک قابل درمان است، البته نگرانی‌هایی هم درباره افزایش موارد مقاوم به درمان وجود دارد.

برگردیم به سوال: آیا وقت آن رسیده به زندگی عادی برگردیم؟

اگر این سوال به این معنی باشد که آیا بچه‌ها را به مدرسه بازگردانیم، جواب مثبت است. شواهد نشان می‍دهند خطر کرونا برای آنها خیلی کم است؛ آموزش ندیدن برایشان خطر بیشتری دارد.

اما بزرگسالان چه؟ شکی نیست که کرونا می‌تواند بسیار زیانبار باشد و تازه داریم آسیب‌های احتمالی دراز‌مدت این بیماری را می‌شناسیم. هرچه سن بالاتر باشد، خطر این بیماری هم بیشتر می‌شود. با این حال یک فرد ۷۰ ساله ورزشکار ممکن است در مقایسه با یک فرد ۴۰ ساله چاق و بدون تحرک، سیستم ایمنی موثرتری داشته باشد.
دیوید اشپیگل‌هالتر، پروفسور آمار، عقیده دارد خطر مرگ در اثر کرونا برای یک مرد ۸۰ ساله پانصد برابر یک فرد ۲۰ ساله است.

در هر حال هنوز تا غلبه بر این بیماری راه زیادی داریم. من شاهد تاثیر این بیماری بر کسانی بوده‌ام که در بخش مراقبت ویژه بستری شده بودند، بیشتر آنها قبل از ابتلا سالم و تندرست بودند. کرونا عمدتا بیماری خطرناکی برای سالمندان است و گاهی هم تصادفی قربانی می‌گیرد.

اما اکنون همه خواهند بدانند پاییز امسال چه می‌شود. تابستان هنوز تمام نشده است و عفونت‌های تنفسی در تابستان شیوع زیادی ندارند. هنوز زمان زیادی بیرون از خانه می‌گذرانیم و فاصله اجتماعی را رعایت می‌کنیم؛ من آخرین باری را که با کسی دست دادم، نمی‌توانم به خاطر بیاورم. به همین دلیل این ویروس فرصت کمتری داشته از فردی به فرد دیگر منتقل شود.

با این حال ویروس کرونا هنوز وجود دارد و در هفته‌های آینده که مدرسه و دانشگاه باز می‌شود و مردم به سر کار باز می‌گردند و بیشتر اوقات را در محیط‌های سربسته سپری می‌کنند، مشخص می‌شود آیا سرایت بسرعت زیاد خواهد شد یا خیر.

پروفسور وندی بارکلی، ویروس‌شناس در امپریال کالج لندن می‌گوید: "زمستان در نیمکره شمالی زمانی است که ویروس‌های تنفسی افزایش پیدا می‌کنند. بنابراین مشکل برطرف نشده و ممکن است اتفاق‌های بسیار بدتری بیفتند".

در فرانسه شواهد نگران کننده‌ای هست که نه تنها ابتلا، بلکه عوارض و بیماری‌های مربوط به کرونا هم در حال افزایش است. به گفته ژان کاستکس، نخست وزیر فرانسه، هر هفته بیش از ۸۰۰ بیمار مبتلا به کرونا در بیمارستان بستری می‌شوند. شش هفته قبل، این تعداد ۵۰۰ نفر بود. در حال حاضر در پاریس زدن ماسک در تمام مکان‌های عمومی اجباری است. مت هنکوک وزیر بهداشت بریتانیا هم گفته موج دوم "یک تهدید بسیار جدی است".

پروفسور هنگن می‌گوید: "تصور اینکه این ویروس از بین رفته اشتباه است. این ویروس همچنان در حال شیوع است و اگر هشیار نباشیم، ابتلا بالا خواهد رفت. به نظر من ما به یک پیام ساده و روشن احتیاج داریم که بر اهمیت شستن دست و فاصله اجتماعی تاکید کند".

او بیشتر علاقه به رویکرد سوئد دارد که هیچ محدودیت و تعطیلی اعمال نکرد و مدارس باز ماندند: "نه اینکه آنها هیچ کاری نکردند بلکه به اقدام جمعی بر اساس مسئولیت اجتماعی روی آوردند. یعنی رستوران‌ها باز ماندند ولی مردم فاصله اجتماعی را رعایت می‌کردند و می‌دانستند چه کنند."

دانستن تعداد افرادی که نوعی مصونیت به ویروس سارس-کرونا-۲ دارند مفید است. شاید یک نفر از هر ده نفر پادتن‌های ضد این ویروس را داشته باشد. البته "سلول‌های تی" هم با شناسایی و از بین بردن سلول‌های آلوده، نقش محوری در مبارزه با عفونت دارند.

پروفسور بارکلی می‌گوید: "شواهد جدید نشان می‌دهند که بعضی از پروتئین‌های چهار ویروس کرونای فصلی (که باعث سرماخوردگی می‌شوند)، می‌توانند باعث واکنش سلول‌های تی شوند، پس ابتلای اخیر به یکی از آنها ممکن است مفید باشد".

او عقیده دارد این ویروس هیچ وقت از بین نخواهد رفت: "من فکر می‌کنم ویروس سارس-کرونا-۲ با موفقیت از حیوان به انسان منتقل شده و احتمال ریشه‌کن کردن آن کم است. بهترین امید واکسنی است که مشابه واکسن آنفلوآنزا تجویز شود و به افراد آسیب پذیر کمک کند".

النور رایلی پروفسور ایمنی‌شناسی و بیماری‌های عفونی دردانشگاه ادینبورگ معتقد است در مقایسه با شروع همه‌گیری، آمادگی بیشتری برای موج دوم داریم: "ما شاهد افزایش ابتلا خواهیم بود ولی فکر نکنم به اندازه ماه آوریل، پذیرش یا مرگ در بیمارستان داشته باشیم. ما درباره خطری که برای هر کس وجود دارد به قدری کافی می‌دانیم که بتوانیم از سالمندان و کسانی که مشکلات جدی سلامت دارند محافظت کنیم و به دیگران اجازه دهیم به زندگی عادی بازگردند".
شستن دست با صابون به اندازه دوبار ترانه تولدت مبارک باید طول بکشداین یعنی همه ما در جلوگیری از شیوع نقش داریم و رعایت فاصله اجتماعی و شستن دست هنوز هم مهم است. اگر نمی‌دانید چند نفر را می‌توانید به حیاط منزل خود دعوت کنید یا نمی‌دانید آیا می‌توانید کسانی را که با شما زندگی نمی‌کنند سوار ماشینتان کنید، حداقل به خاطر داشته باشید مرتب دست‌هایتان را بشویید و به افرادی که با آنها زندگی نمی کنید زیاد نزدیک نشوید.

بسیاری هنوز نگران آینده هستند.