همزمان با ثبت «خون‌بس» به عنوان میراث معنوی؛ دختر ۱۱ساله در اهواز فصلیه شد

العربیه :همزمان با ثبت آیین «فصل و خون‌بس»، رسمی که در آن دختران معامله می‌شوند به عنوان میراث معنوی در ایران، خبر «فصلیه» شدن یک دختر 11 ساله در اهواز منتشر شد.

بر اساس گزارش خبرگزاری ایرنا، دوشنبه 7 سپتامبر 2020، هنوز یک ماه از اعتراض فعالان حقوق زنان نسبت به ثبت ملی آیین «فصل و خون‌بس» نگذشته که خبرهایی از معامله شدن یک دختر 11 ساله در اهواز به عنوان «فصلیه» منتشر شده است. این در حالی است که پیش از این موافقان ثبت آیین فصل و خون‌بس ادعا کرده بودند که این آیین منسوخ شده است.

بر اساس این گزارش، فعالان اجتماعی و فعالان حقوق زنان در اهواز، دیروز با انتشار مطالبی در شبکه‌های اجتماعی از توافقات قبیله‌ای برای دادن یک دختر 11 ساله به عنوان فصلیه و خون‌بس در شهر اهواز خبر داده و نسبت به آن اعتراض کردند.

با توجه به اینکه پرونده ثبت آیین «فصل و خون‌بس» در میراث معنوی ایران به جریان افتاده که با مخالفت‌های گسترده روبرو شده بود، اما این پرونده هنوز به طور کامل بسته نشده است.

«فصل» و «خون‌بس» یک آیین عشایری‌ برای رفع نزاع‌های فردی و جنگ‌های طایفه‌ای است که بر اساس آن در صورت وقوع قتل، هتک ناموس، ضرب و جرح و هر گونه انحراف و کج‌روی، دو طرف نزاغ با پادرمیدانی ریش سفیدان و بزرگان طایفه به حل آن مبادرت می‌ورزند.

در این آیین برای پایان دادن به دعوای خونین میان دو قوم، زنی از طایفه‌ قاتل به طایفه مقتول داده می‌شود که عرب‌ها به آن زن «فصلیه» می‌گویند و در سایر اقوام نیز «خون‌بس» نامیده می‌شود. حالا خبر رسیده که این سنت تقبیح شده، دوباره سر برآورده و یک دختر 11 ساله، در یکی از مناطق حاشیه شهر اهواز، قربانی جدید آن است.

یکی از بستگان این دختر 11 ساله در گفت وگو با ایرنا روایت فصلیه شدن او را اینگونه توضیح داد: «ماجرا از ازدواج برادر این دختر با زنی از طایفه دیگر آغاز شد، سه روز بعد از ازدواج، پسرعموهای عروس تحت عنوان «نهوه» نسبت به این وصلت اعتراض می‌کنند و منزل خانواده داماد را به رگبار می‌بندند. بعد از آن، طایفه داماد واسطه‌هایی برای مذاکره با طرف مقابل (طایفه عروس) می‌فرستد و بعد از مهلت 16 روزه (در دو مقطع) نشست‌هایی با حضور شیوخ و بزرگان برگزار می‌کنند. در این جلسات طایفه عروس مطالبه سه میلیارد ریال جریمه مالی و دادن دختری به عنوان فصلیه می‌کنند».

طبق سنت «نهوه»، پسرعموهای یک دختر برای خود حق تصمیم‌گیری درباره ازدواج آن دختر قائل هستند و می‌توانند از ازدواج دختر با یک فرد از طایفه دیگر ممانعت و به اصطلاح آن را «نهی» کنند.

این شخص که خواست نامش فاش نشود، افزود: در نشست بعد، عموزاده‌های عروس از گرفتن جریمه مالی صرفنظر کرده اما برای گرفتن دختری به عنوان فصلیه اصرار می‌ورزند، طبق خواسته عموزاده‌ها، این دختر 11 ساله قرار است بعد از اربعین حسینی به ازدواج مردی از طایفه مقابل درآید، این در حالیست که خانواده دختر به شدت با فصلیه مخالفت و از آن امتناع کردند اما در نهایت به دلیل تصمیم‌گیری قبیله‌ای و از ترس بروز تبعات و مشکلات یا کشته شدن فردی از طایفه، به آن رضایت می‌دهند.

او افزود: «شیخ طایفه عروس با فصلیه گرفتن مخالفت کرده اما عموزاده‌ها حرف شیخ طایفه خود را نپذیرفتند و همچنان بر گرفتن فصلیه پافشاری می‌کنند. در حال حاضر شیوخ دو طایفه و برخی طوایف دیگر به این مساله ورود کرده و خواستار حل آن و پایان فسخ قرار فصلیه و جایگزین کردن آن با جریمه مالی هستند».

فعالان حقوق زنان که با طرح پرونده ثبت معنوی فصل و خون‌بس با راه اندازی هشتگ‌های «#من_خون‌بس_نمیشوم» و «#من_ فصلیة_نمیشوم» در شبکه‌های اجتماعی، نسبت به آن اعتراض کرده بودند، از دیروز با راه‌اندازی هشتگ #«لا_للفصلیة» مخالفت‌های خود را دوباره اعلام کرده‌اند.