اردوغان فرمان تبدیل ایاصوفیه به مسجد را امضا کرد

این تصمیم جنجالی مخالفان و موافقان فراوان داردبی بی سی :رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه فرمان تغییر کاربری موزه ایاصوفیه به مسجد را امضا کرد.

موزه ایاصوفیه که قبلا مسجد بوده، یکی از مهم‌ترین بناهای تاریخی ترکیه است که سال گذشته میلادی سه میلیون و ۷۰۰ هزار بازدیدکننده داشته است.

دادگاهی در استانبول حکم داده بود که این بنا همیشه مسجد بوده و نباید به موزه تغییر کاربری می‌داده است.

امروز، جمعه ۱۰ ژوئیه، بعد از اعلام تغییر کاربری به مسجد، شماری از مردم استانبول بیرون ایاصوفیه شادمانی کردند.
زنی که پرچم ترکیه را به تن کرده و از تبدیل ایاصوفیه به مسجد شادمان استپیش از به قدرت رسیدن امپراتوری عثمانی، ایاصوفیه قرن‌ها از بزرگ‌ترین کلیساهای مسیحیان جهان بوده است. بعد از شکست صلیبیون در ۱۴۵۳ میلادی، مسلمانان عثمانی آن را به مسجد تغییر دادند.

در دولت سکولار کمال آتاتورک این مسجد به موزه تبدیل شد.

کلیسای ارتدکس روسیه این تصمیم برای تغییر کاربری ایاصوفیه را "تأسف‌بار" خوانده است.

سه هفته پیش رجب طیب اردوغان در میان مقامات دولتی و اعضای حزب عدالت و توسعه گفت: "در ایاصوفیه می‌تواند مراسم نماز برگزار شود. مراسم نماز جمعه هم می‌تواند اجرا شود. فقط ملت دین‌دار ما می‌تواند در مورد آن تصمیم بگیرد".

ایاصوفیه یکی از محبوبترین مقاصد گردشگری در سال ۲۰۱۹ بوده است.

با تغییر نقش آن از موزه به مسجد نگرانی‌هایی در مورد اثر آن بر گردشگری به وجود خواهد آمد، این تبدیل بر روابط با یونان و سکولاریسم در ترکیه هم بی‌تأثیر نخواهد بود.

یونان که سابقه روابط پر‌تنشی با ترکیه دارد در ۲۹ ماه مه، خواندن آیات قرآنی در ایاصوفیه را " ناپذیرفتنی و جریحه‌دار کردن احساسات دینی مسیحیان جهان" تلقی کرد.

وزیر امور‌خارجه یونان گفته است: "ما باز به ترکیه یادآور می‌شویم که به تعهدات بین‌المللی خود پایبند بماند و منافع داخلی و ملی خود را بر محافظت از بنا‌های مهمی مانند ایاصوفیه که میراث جهانی بشری است، ترجیح ندهد".
شماری از مردم استانبول بیرون بنای ایاصوفیه از امضای فرمان شادمانی کردندجناح‌های راست‌گرا چندین دهه است که در تلاش برای تبدیل ایاصوفیه به عبادتگاه مسلمانان هستند.

انجمن جوانان آناتولی در سال‌های اخیر مراسم نماز را در محوطه اطراف موزه و با شعار "زنجیر‌ها باید پاره شود" برگزار کرده است.

ییلدیرای اغور، روزنامه‌نگار روزنامه محافظه‌کار- لیبرال کرار، در ۶ ژوئن نوشت که نماز خواندن مسلمانان در ایاصوفیه "حداقل ۵۵ سال" پیشینه دارد.

اغور می‌گوید: اولین بار که از این موضوع "استفاده سیاسی" شد در سال ۱۹۶۵ بود، زمانی که حزب راستگرای عدالت "در واکنش به سیاست‌های یونان و قبرس" به طور رسمی اعلام کرد که ایاصوفیه باید تبدیل به مسجد شود اما وقتی حزب اسلامگرای عدالت و توسعه به رهبری اردوغان در سال ۲۰۰۲ به قدرت رسید این موضوع در دستور کار قرار نگرفت.

از مارس سال گذشته، ۲۰۱۹ ، این موضوع "جنبه سیاسی" پیدا کرده است و او به اردوغان هشدار می‌دهد که دعوت از نمازگزاران برای پر کردن مسجد آبی در مجاورت ایاصوفیه "نقشه" است.

انجمن آتئیست‌های ترکیه ۱۰ مه گفت:" اگر ایاصوفیه تبدیل به عبادتگاه شود، یکی دیگر از نشانه‌های آن است که سیستم سکولار از بین می‌رود و جمهوری ترکیه بنیاد سکولار خود را از دست می‌دهد".