پیام سلامت : درخت توت نه تنها میوه ای بسیار خوشمزه تولید می کند که به دلیل حضور ویتامین ها، مواد معدنی و ترکیبات گیاهی قدرتمند در آن طرفداران زیادی در سراسر دنیا دارد؛ بلکه برگ هایش نیز پر از خاصیت است. در واقع میوه تنها بخشی از محصول درخت توت که می تواند خواص زیادی برای بدن داشته باشد. این در حالی است که بشر قرن هاست از برگ درخت توت نیز در طب سنتی به عنوان یک درمان طبیعی برای انواع بیماری ها استفاده می کند.
در واقع برگ های این درخت بسیار مغذی هستند. آنها با ترکیبات گیاهی قدرتمندی مانند آنتی اکسیدان های پلی فنولی و همچنین ویتامین C، روی، کلسیم، آهن، پتاسیم، فسفر و منیزیم غنی شده اند.
در این مقاله مجله پیام سلامت به بررسی کاربردها، فواید و عوارض جانبی احتمالی ناشی از مصرف برگ درخت توت می پردازیم. با ما همراه شوید.
چطور از برگ درخت توت استفاده کنیم؟
درخت توت (Morus) متعلق به خانواده Moraceae است و شامل چندین گونه مختلف از جمله توت سیاه (M. nigra)، توت قرمز (M. rubra) و توت سفید (M. alba) می باشد. این درخت بومی کشور چین است اما اکنون در بسیاری از مناطق جهان از جمله ایالات متحده، اروپا، آسیا و آفریقا نیز کشت می شود.
برگ درخت توت کاربردهای مختلفی در آشپزی، صنایع دارویی و دیگر صنایع دارد. برگ ها و سایر قسمت های این درخت حاوی یک شیره سفید شیری رنگ به نام لاتکس هستند که برای بدن انسان سمی است و در صورت بلع ممکن است منجر به علائمی مانند درد معده یا سوزش پوست شود. با این حال بسیاری از افراد بدون تجربه عوارض جانبی می توانند برگ های این درخت را به شیوه های مختلفی استفاده کنند.
گفته می شود که این برگ ها بسیار خوش طعم بوده و معمولاً برای تهیه تنتور و چای های گیاهی از آنها استفاده می شود. چای برگ درخت توت یک نوشیدنی پر مصرف و محبوب در کشورهای آسیایی است. علاوه بر چای، برگ های جوان این درخت را می توان بعد از پخت نیز مصرف کرد. حتی برای تهیه دلمه پیچ نیز می توانید از برگ درخت توت استفاده کنید.
مکمل برگ توت نیز در داروخانه ها وجود دارد که به دلیل فواید زیادی که برایش مطرح شده؛ محبوبیت روز افزونی پیدا کرده است.
علاوه بر این، این برگ ها تنها منبع غذایی کرم ابریشم (کرم کاترپیلار که ابریشم تولید می کند) بوده و بعضی اوقات به عنوان خوراک دام های شیرده نیز استفاده می شود.
خواص برگ درخت توت
برگ درخت توت ممکن است به کاهش قند خون، کاهش ترشح کلسترول و کاهش التهاب کمک کند. این ویژگی ها برای مبارزه با بیماری های قلبی و دیابت بسیار مفید هستند. در ادامه بیشتر در مورد خواص برگ درخت توت صحبت می کنیم.
ممکن است قند خون و میزان ترشح انسولین را کاهش دهدبرگ توت ترکیبات مختلفی را وارد بدن می کند که هر کدام از آنها ممکن است به مبارزه با دیابت کمک کنند. یکی از این ترکیبات ۱-دیوکسینوژیمایسین (DNJ) است که از جذب کربوهیدرات ها در روده جلوگیری می کند. این برگ ها به دلیل حضور این ترکیبات ممکن است سطح قند خون و میزان ترشح انسولین را نیز کاهش دهند. انسولین هورمونی است که میزان قند خون را تنظیم می کند.
در یک مطالعه ۳۷ بزرگسال مالتودکسترین (پودر نشاسته ای که به سرعت سطح قند خون را بالا می برد) مصرف کرده اند. سپس به آنها عصاره برگ توت حاوی ۵ درصد DNJ داده شد. افرادی که ۲۵۰ یا ۵۰۰ میلی گرم از این عصاره را مصرف کرده بودند؛ میزان قند خون و انسولینشان به میزان قابل توجهی پایین تر از گروهی بود که دارونما مصرف کرده بودند.
همچنین در یک مطالعه ۳ ماهه دیگر، افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ که ۱۰۰۰ میلی گرم عصاره برگ توت را ۳ بار در روز با وعده های غذایی مصرف کرده بودند در مقایسه با گروهی که دارونما خورده بودند، قند خونشان بعد از غذا خوردن کمتر بالا رفت.
ممکن است سلامت قلب را ارتقا بخشدبرخی تحقیقات حاکی از آن هستند که عصاره برگ توت با کاهش کلسترول و فشار خون، کاهش التهاب و جلوگیری از آترواسکلروز می تواند سلامت قلب را بهبود بخشد. آترواسکلروز به معنی تجمع پلاک در شریان هاست و می تواند منجر به بیماری های قلبی شود.
در یک مطالعه به ۲۳ نفر مبتلا به کلسترول بالا ۳ بار در روز ۲۸۰ میلی گرم مکمل برگ توت داده شد. بعد از ۱۲ هفته، کلسترول LDL (کلسترول بد) آنها ۵٫۶٪ کاهش یافت. در حالی که کلسترول HDL (کلسترول خوب) در بدن این افراد ۱۹٫۷٪ افزایش یافت.
یک مطالعه ۱۲ هفته ای دیگر نیز خاطر نشان کرد که ۱۰ فرد مبتلا به تری گلیسیرید بالا که روزانه از مکمل برگ توت حاوی ۳۶ میلی گرم DNJ استفاده کرده بودند، به طور متوسط تری گلیسیرید خونشان ۵۰ میلی گرم کاهش یافت.
علاوه بر این مطالعات حیوانی نیز نشان داده اند که این برگ ها ممکن است از ایجاد آترواسکلروز جلوگیری کنند و آسیب سلولی و فشار خون بالا را کاهش دهند. همه اینها از عوامل خطر برای ابتلا به بیماری های قلبی محسوب می شوند.
ممکن است التهاب را کاهش دهدبرگ توت حاوی ترکیبات ضد التهابی بی شماری از جمله آنتی اکسیدان های فلاونوئیدی است. برخی تحقیقات نشان داده اند که این برگ ها ممکن است با التهاب و استرس اکسیداتیو مبارزه کنند. همانطور که می دانید این دو عامل هر دو با ایجاد بیماری های مزمن مرتبط هستند.
مطالعات انجام شده بر روی موش های دارای رژیم های غذایی پر چرب نشان داده اند که مصرف مکمل برگ درخت توت باعث کاهش نشانگرهای التهابی مانند پروتئین واکنشی C و همچنین نشانگرهای استرس اکسیداتیو مانند سوپراکسید دیسموتاز در بدن می شود.
به همین ترتیب یک مطالعه آزمایشگاهی که بر روی گلبول های سفید خون انجام شد نیز نشان داد که عصاره برگ توت و چای آن نه تنها پروتئین های التهابی را در بدن کاهش می دهند بلکه احتمال آسیب DNA ناشی از تماس با استرس اکسیداتیو را نیز پایین می آورند.
اگرچه این نتایج دلگرم کننده هستند اما برای تایید آنها به مطالعات انسانی بیشتری نیاز داریم.
سایر خواص بالقوه این مادهاگر چه تحقیقات انجام شده در این زمینه محدود هستند؛ اما با توجه به مستندات موجود، برگ درخت توت ممکن است مزایای دیگری نیز برای بدن داشته باشد. برخی از این مزایا عبارتند از:
اثرات ضد سرطانی: برخی از تحقیقات آزمایشگاهی انجام شده در این زمینه نشان داده اند که این برگ ها در برابر سلول های سرطانی سرویکس و کبد فعالیت ضد سرطانی دارند.
بهبود سلامت کبد: تست های آزمایشگاهی و تحقیقات حیوانی مشخص کرده اند که عصاره برگ درخت توت ممکن است از سلول های کبدی در برابر آسیب محافظت کرده و التهاب کبد را کاهش دهد.
کاهش وزن: مطالعات انجام شده بر روی جوندگان خاطر نشان کرده اند که این برگ ها ممکن است چربی سوزی را افزایش داده و باعث کاهش وزن شوند.
بهبود رنگ پوست: برخی از تحقیقات آزمایشگاهی نشان داده اند که عصاره برگ درخت توت ممکن است از هیپرپیگمانتاسیون (ایجاد لکه های تیره روی پوست) جلوگیری کرده و به طور طبیعی رنگ پوست را روشن کند.
عوارض جانبی احتمالی
اگرچه مطالعات انسانی و حیوانی نشان داده اند که مصرف برگ این درخت ضرری برای بدن ندارد؛ اما مصرف این ماده ممکن است منجر به عوارض جانبی در برخی از افراد شود. به عنوان مثال برخی از افراد هنگام مصرف مکمل این ماده عوارض جانبی زیر را تجربه می کنند:
- اسهال
- حالت تهوع
- سرگیجه
- نفخ
- یبوست
علاوه بر این افرادی که داروهای دیابت مصرف می کنند؛ قبل از امتحان برگ درخت توت، به دلیل تأثیر این ماده بر روی قند خون، باید با پزشک مشورت کنند. برای ایمنی بیشتر سعی کنید به مدت طولانی از این ماده استفاده نکنید. به دلیل تحقیقات و مستندات ناکافی، کودکان و زنان باردار یا شیرده نباید از این ماده استفاده کنند.
ضمن این که همیشه باید قبل از مصرف مکمل های گیاهی، به ویژه اگر داروی خاصی مصرف می کنید یا بیماری زمینه ای دارید؛ با پزشک معالج خود مشورت کنید.
نکته آخر
برگ توت مدتهاست که در طب سنتی مورد استفاده قرار می گیرد و خواص زیادی برای بدن دارد. این برگ منحصر به فرد ممکن است با التهاب مقابله کرده و عوامل خطر ایجاد کننده بیماری های قلبی و دیابت را بهبود بخشد. البته برای تایید این فرضیه ها به مطالعات علمی بیشتری نیاز داریم.
شما می توانید مکمل این برگ ها را مصرف کنید یا از برگ های جوان و پخته درخت توت در کنار غذای اصلی استفاده کنید. البته به دلیل عوارض جانبی احتمالی بهتر است قبل از افزودن برگ های توت به رژیم غذاییتان با پزشک معالج خود مشورت کنید.