آیا مشتقات گیاه کانابیس برای مقابله با ویروس کرونا موثرند؟

دویچه وله :پژوهشگران کانادایی احتمال می‌دهند برخی مواد موجود در مشتقات کانابیس مقاومت سلول‌ها در برابر کرونا را افزایش دهند. بررسی این احتمال بخشی از تلاش بین‌المللی برای یافتن امکانی برای پیشگیری از ابتلا به کرونا و درمان آن است.

با همه‌گیری بیماری کووید- ۱۹ که تا عصر شنبه ۲۰ اردیبهشت (نهم ماه مه) نزدیک به چهار میلیون نفر در ۱۸۷ کشور جهان به آن مبتلا شده‌اند، پژوهشگران برای ساخت واکسن یا دارویی برای درمان آن هم مسیرهای سنتی در حوزه علوم پزشکی و داروسازی را دنبال می‌کنند، هم مسیرهای کمتر سنتی را.

برخی محققان پژوهش‌های خود را بر آزمایش داروهایی مانند رمدسیویر Remdesivir متمرکز کرده‌اند؛ دارویی که پیشتر برای درمان بیماری ابولا تولید شده است.

در آلمان نیز بررسی‌های کلینیکی واکسنی برای پیشگیری از ابتلا به ویروس جدید کرونا در جریان است که پیش از این تحقیق بر روی آن برای تهیه واکسن سرطان آغاز شده بود.

پژوهشگران فرانسوی نیز گمان می‌برند احتمالا نیکوتین، ماده مضر در دخانیات که عامل اصلی بیماری‌های ریوی در بین سیگاری‌ها محسوب می‌شود، در جلوگیری از ابتلا به ویروس کرونا موثر باشد.

و اکنون از کانادا خبر می‌رسد که احتمالا برخی مواد موجود در گیاه شاهدانه (کانابیس) بتواند در حفاظت سلول‌ها در برابر ویروس کرونا موثر باشد.

چنانچه نتایج ابتدایی در ادامه تحقیقات تائید شود به این معنا خواهد بود که مشتقات کانابیش می‌توانند به گونه مشابهی نظیر نیکوتین در مقابله با ویروس کرونا موثر باشند.

نتایج تحقیقات پژوهشگران کانادایی هنوز توسط دیگر متخصصان و کارشناسان این حوزه بررسی و ارزیابی نشده است؛ کاری که به طور معمول برای اطمینان از کیفیت تخقیقات علمی مرسوم است.

ایگور کوالچک، استاد دانشگاه لثبریج کانادا در ایمیلی به "دویچه‌وله" نوشته که نتایج به دست آمده درباره بیماری کووید- ۱۹ در چارچوب تحقیقاتی حاصل شده که درباره تاثیر مشتقات کانابیس در درمان سرطان و بیماری Crohn (نوعی عفونت مزمن روده) در مرکز تحقیقات این دانشگاه در جریان است.

مانند تحقیقات و پیش‌بینی‌ها در مورد نیکوتین، پژوهشگران احتمال می‌دهند گیاه شاهدانه و مشتقات آن حاوی موادی باشند که قابلیت نفوذ ویروس کرونا به سلول‌های ریه را کاهش می‌دهند؛ این ویروس در سلول‌های ریه جا می‌گیرد و از آنجا به تکثیر و گسترش خود می‌پردازد.
تفاوت کانابیس پزشکی با ماری جوانا و حشیش
تا کنون تحقیقات زیادی انجام شده که بر اثر دارویی مشتقات گیاه شاهدانه برای درمان یا کاهش آسیب طیف وسیعی از بیماری‌های روحی و جسمی، از جمله افسردگی، تهوع و زوال حافظه صحه می‌گذارند.

مشتقات کانابیس در برخی کشورها به عنوان دارو به رسمیت شناخته شده و بیماران می‌توانند با تجویز و نسخه پزشک آن را از داروخانه تهیه کنند.
با این همه کانابیس پزشکی با گیاه شاهدانه که برای تهیه "مواد مخدر سبک"، مانند ماری‌جوانا توسط اشخاص کشت می‌شود تفاوت دارد. در این موارد مسئله میزان غلظت Tetrahydrocannabinol یا "تی‌اچ‌سی" است که ماده مخدر محسوب می‌شود.

در مصارف پزشکی تمرکز محققان بر میزان غلظت روغن کانابیس موسوم به Cannabidiol (سی‌بی‌دی) است. پژوهشگران کانادایی حدود ۸۰۰ گونه گیاه کانابیس پرورش داده‌اند که میزان سی‌بی‌دی آنها بسیار بالاست.

بر این اساس وقتی پژوهشگران از موثر بودن احتمالی ماده‌ای در گیاه کانابیس برای مقابله با ویروس کرونا سخن می‌گویند این حرف به معنای مفید بودن مصرف مشتقات آن مانند ماری‌جوانا یا حشیش نیست؛ در عالم پزشکی بحث بر سر تاثیر ماده خاصی است که با پرورش هدفمند گیاه و در فرآیندهای آزمایشگاهی می‌توان میزان و تاثیر آن برای مصرف پزشکی را بالا برد.

افزون بر این یافته‌های پژوهشگران کانادایی تا زمانی که توسط دیگر پژوهشگران ارزیابی و تائید نشود، مانند بسیاری از تحقیقات دیگر در زمینه مقابله و درمان بیماری کووید- ۱۹ یک گمانه‌زنی محطتاطانه بیش نیست.