نامه به وزیر بهداشت: جلوی شرکت‌های رانتی تولید دارو را بگیرید

دویچه وله :هفده تن از مسئولان سابق وزارت بهداشت و اساتید دانشگاه از وزیر بهداشت خواسته‌اند مجوز "شرکت‌های رانتی" تولید و واردات دارو را لغو کند. نویسندگان این نامه از "فساد ساختاری" در وزارت بهداشت گفته‌اند.

هفده تن از مقامات سابق وزارت بهداشت و اساتید دانشگاه نامه‌ای خطاب به سعید نمکی، وزیر بهداشت ایران نوشته و درباره فساد ساختاری در این وزارت‌خانه به او تذکر داده‌اند.
 
در این نامه که در کانال تلگرامی پزشکان منتشر شده ابتدا از وزیر بهداشت به دلیل "اقدامات اصلاحی" او "در مبارزه با باندهای مافیایی موجود در حوزه واردات و تولید مجازی دارو و تجهیزات پزشکی" قدردانی شده است.
 
نویسندگان این نامه سپس با ذکر نمونه‌هایی به صدور مجوزهای غیرقانونی در زمینه تولید دارو اشاره کرده‌اند؛ "مجوزهایی که عمدتا در گذشته برای تولید دارو و تجهیزات پزشکی به نام برخی مدیران سابق و لاحق وزارت بهداشت صادر شده و پروانه تولید به نام خود و یا همسر و فرزندان آنان اخذ شده است".
 
در  ادامه این نامه آمده است: «متاسفانه برخی از این پروانه‌ها، حتی نام شرکت‌های دانش بنیان خلق الساعه‌ای را هم یدک می کشند (!) تا بتوانند درسایه بخشنامه‌های داخلی، مقررات و ممنوعیت های رسمی مربوط به تقاطع منافع را دور بزنند. در مواردی این شرکت های خلق الساعه تنها با گذشتن کمتر از چند ماه از تاریخ تاسیس و ثبت رسمی شان پروانه تولید چندین قلم دارو و یا مواد اولیه دارویی را دریافت، و محصول خود را به بازار هم عرضه کرده اند.»
 
به گفته نویسندگان این نامه در سال‌های اخیر با استفاده از رانت‌های مدیریتی، پروانه‌هایی برای شرکت‌هایی صادر شده که اساسا خط تولید اختصاصی برای داروهای تخصصی را ندارند و با همان خط تولید داروی عمومی دست به تولید داروهای تخصصی می‌زنند که این کار به نوشته نویسندگان این نامه مخاطرات جدی برای پرسنل تولید، مخاطرات برای بیمار و نیز مخاطرات زیست محیطی در بر دارد.
 
این در حالی است که "کارخانجات با سابقه و دارای تجربه و دارای خطوط اختصاصی با سرمایه گذاری چندصد میلیارد تومانی" اجازه تولید چنین داروهایی را ندارند.
 
نویسندگان این نامه همچنین تصریح کرده‌اند که نام برخی از مسئولین به طور مستقیم یا نیابتی در بین سهامداران عمده این  شرکت‌ها دیده می‌شود.
 
این شرکت‌ها پس از تولید این داروها بدون استاندارد لازم، قیمت فروش آنها را نیز مشابه قیمت داروی وارداتی تعیین می‌کنند و این به گفته نویسندگان نامه سبب می‌شود "فروش حاصله ناشی از تولید رانتی ایشان بعضا چند برابر شرکت‌هایی باشد که سرمایه گذاری چند صد میلیاردی نموده‌اند و البته به دلیل عدم سرمایه گذاری، مشکلات هزینه‌های سربار و کارگری و ... را ندارند".
 
در ادامه به مورد دیگری اشاره شده و آمده است: «نمونه دیگر یکی از این شرکت‌های رانتی ، سه ماه پس از ثبت، با قیمت‌های نجومی و قبل از داشتن واحد تولیدی، مجوزتولید ۲۱ قلم داروی ضد سرطان را در وسط شهر تهران گرفت و این یکی از بارز ترین موارد انحرافات ناشی از تقاطع منافع و سوء استفاده از اختیارات مدیریتی بوده است.»
 
در این نامه تصریح شده: «اعطای چنین پروانه‌های تولیدی به اشخاص حقیقی و حقوقی فاقد شرایط تولید، به مثابه حذف و یا تضعیف تولیدکنندگان واقعی بوده، ضربات جبران ناپذیر بر پیکره تولید ملی در شرایط تحریم و حساسیت اقتصادی کشور وارد ساخته است.»
واردات دارو و سوءاستفاده از بیماران خاص
نویسندگان نامه به وزیر بهداشت در بخش دیگری به واردات داروهایی اشاره کرده‌اند که در داخل تولید می‌شوند و اصولا نیازی به واردات آنها نیست. در این مورد به دارویی اشاره شده که برای درمان کووید ۱۹ از آن استفاده می‌شود و داروی بسیار گران قیمتی است. این واردکنندگان رانتی، دارویی را که در داخل برای درمان این بیماری تولید می‌شود و هزینه بسیار پایین تری دارد از چرخه درمان کووید۱۹ حذف و به جای آن داروی گرانی را که خود واردات آن را بر عهده گرفته‌اند قرار داده‌اند.
 
موضوع سو‌ءاستفاده از بیماران خاص نیز بخش دیگری از نامه ۱۷ استاد دانشگاه و مقام سابق وزارت بهداشت است. در این بخش آمده است: «صدور مجوز ورود داروهای بیولوژیک و mab به بازار بدون کارازمایی بالینی با بهانه حمایت از بیماران خاص و صعبالعلاج، به یکی دیگر از مشکلات جدی نظام دارویی کشور تبدیل شده است. برخی دیگر از این اقلام نیز علیرغم نتایج منفی آزمایشات بالینی، با امضاهای طلایی مجوز تولید گرفته و عوارض خطرناک آن بر نظام سلامت کشور غیر قابل تعلل است.»
 
نویسندگان نامه در پایان از وزیر بهداشت خواسته‌اند تا هرچه سریعتر این مجوزهای غیرقانونی را لغو کند.
 
دکتر محمد حسین طریقت منفرد وزیر اسبق بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، دکتر محمد جعفر قائم پناه، معاون اسبق توسعه مدیریت منابع و بودجه وزارت بهداشت، دکتر محمد رضا واعظ مهدوی، معاون اسبق وزارت بهداشت، دکتر کاظم آشفته مشاور سابق وزیر بهداشت، دکتر رحمت الله حافظی، معاون اسبق توسعه مدیریت، منابع و بودجه وزارت بهداشت، مهندس فرامرز اختراعی، دبیر سندیکای تولید مواد اولیه دارویی کشور و دکتر حسین راغفر، استاد دانشکده اقتصاد از جمله امضاکنندگان این نامه هستند.
خرید کیت تشخیص کرونا از شرکتی غیرمجاز
در چند روز گذشته و پس از گزارشی که شبکه تلویزیونی ایران اینترنشنال درباره فساد در وزارت بهداشت پخش کرد، بحث در شبکه‌های اجتماعی پیرامون این موضوع بالا گرفته است.
 
دو چهره اصلی که در این بحث‌ها بیش از همه مشارکت داشته و به روزنامه‌نگارانی چون صبا آذرپیک و بهنام قلی‌پور مستقیم پاسخ داده‌اند، کیانوش جهانپور سخنگوی وزارت بهداشت و علیرضا وهاب‌زاده مسئول فضای مجازی ستاد مقابله با کرونای وزارت بهداشت هستند.
 
هسته اصلی گزارش ایران اینترنشنال و نیز اعتراضات روزنامه‌نگاران در فضای مجازی حول شرکتی به نام شرکت KBC وابسته به بنیاد برکت است. ‌
 
ظاهرا بر اساس سندی که به دست "ایران اینترنشنال" رسیده در میانه خرید کیت آزمایشگاهی از یک شرکت کره‌ای توسط شرکت ارگان مهر، KBC وارد این معامله شده و با استفاده از نفوذ خود قرارداد با شرکت کره‌ای را از ارگان مهر ربوده است.
 
در این میان دکتر کاوس باسمنجی داروساز و کارشناس سیاست دارویی در کانال تلگرامی خود با ارجاع به سایت وزارت امنیت غذا و داروی کره جنوبی نوشته اساسا شرکت کره‌ای که کیت‌های تشخیص از آنجا خریده شده مجوز ساخت این کیت‌ها را در خود کره جنوبی هم ندارد.
 
شرکت  KBC و شرکت مادر آن یعنی بنیاد برکت می‌توانند از مصادیق شرکت‌هایی باشند که در نامه مقامات سابق وزارت بهداشت از آنها به عنوان شرکت رانتی یاد شده است.